Nghệ sĩ Minh Nhí và Thanh Thủy: Nếu chỉ để câu khách thì thôi đừng làm

Nghi ngại tăng lên khi sau mùa diễn tết, đạo diễn Quốc Thảo rút lui. Nhưng một tên tuổi quen thuộc đã xuất hiện bên cạnh “ông bầu” Minh Nhí: NS Thanh Thủy.

Xây dựng mô hình sân khấu tương tác

 - Ai cũng có thể thấy mở SK ở thời điểm này là quá “bạo gan”?

- NS Minh Nhí: Nhiều bạn bè, người thân cũng thắc mắc sao không kiếm một SK có sẵn để cùng hợp tác làm ăn cho an toàn. Nhưng tôi nghĩ khác. Cách đây hơn 20 năm, tôi từng làm SK và cũng vì ước mơ đó mà tôi mất tất cả: tài sản, sự nghiệp và cả ước mong được làm người đưa đò của sinh viên trường SK. Khi cộng tác với NSND Hồng Vân, nhiều lần tôi thổ lộ ước mơ có một SK kịch cà phê để những học viên chưa có cơ hội được đứng trên SK lớn của “bà bầu” Hồng Vân có nơi rèn nghề và sống với đam mê của mình.

Dù khuyến khích tôi thực hiện mơ ước của mình nhưng NSND Hồng Vân vẫn không quên “khuyến cáo”: “Cực lắm nghen”. Cơ duyên đến khi tôi được giới thiệu với chủ quán cà phê tại địa chỉ 26/6A Nguyễn Bỉnh Khiêm, Q.1, TP.HCM, người cũng rất mê SK và quyết tâm cùng nhau gầy dựng một điểm diễn mới.

- NS Thanh Thủy: Làm SK bây giờ là gan và… “chơi sang” nữa. Nhưng nếu ai cũng lo, cũng sợ thì SK kịch ở TP đã chẳng thể có nhiều hoạt động như hiện nay.

- Từng cộng tác với nhiều SK, hẳn anh chị hình dung được những khó khăn của mình trên con đường phía trước?

- NS Thanh Thủy: Nếu đi diễn cho các SK, tôi chỉ cần lo cho tròn vai diễn của mình. Giờ gắn với SK Minh Nhí, tôi biết mình tự gánh lấy cái khó cho mình, tự “bày” ra cho mình những đêm ngủ không yên giấc khi nghĩ về trách nhiệm, về gánh nặng cơm áo gạo tiền của SK dù mình không bỏ vốn đầu tư nhưng đã lỡ hứa cùng “đồng cam cộng khổ” với bạn. Lo nhất là sự tồn tại lâu dài bằng con số. Không đầu tư bằng tiền thì mình phải đầu tư bằng tác phẩm. Với người chỉ biết nhiều về diễn xuất như tôi thì đây là áp lực không nhỏ.

- NS Minh Nhí: Chỉ mới có ý định làm SK tôi đã hình dung ra ngay những khó khăn. Nhưng nếu cứ ôm tiền khư khư, không dám đầu tư thì mình sẽ không làm được gì. Khi đã làm chủ ngôi nhà riêng, mình sẽ làm tất cả những gì mình muốn, những gì mình ấp ủ mà trước đó chưa làm được. Dù những suất diễn trong dịp tết Đinh Dậu vừa qua may mắn huề vốn nhưng tôi đã chuẩn bị sẵn tinh thần chấp nhận lỗ và xác định đi được đến đâu hay đến đó. Phải tạm quên những khoản đầu tư ban đầu. Nếu nhớ đến nó sẽ cảm thấy… sợ.

- Ranh giới giữa hay và dở rất mong manh, có không ít vở hay nhưng rất kén khán giả…

- NS Minh Nhí: Trong thời gian đầu, chúng tôi không tự bó buộc mình ở thể loại nào. Thực đơn sẽ đa dạng, nhiều lựa chọn cho khán giả. Chúng tôi sẽ có cả những vở giải trí thông thường và những vở diễn sâu sắc. Đừng nghĩ giải trí thông thường là không hay nếu trong vở diễn, ê kíp sáng tạo vẫn gửi gắm được chủ đề tư tưởng rõ ràng.

Tuy nhiên, sự khác biệt là yếu tố quan trọng. Chúng tôi sẽ xây dựng theo mô hình SK tương tác với khán giả để tận dụng lợi thế khán phòng nhỏ, tạo sự gần gũi, gắn kết giữa người xem với diễn viên (DV). Các vở diễn được dàn dựng theo lối kịch gián cách, kịch trong kịch. Khán giả có thể trở thành nhân vật trong câu chuyện, có thể chất vấn, đối thoại trực tiếp với NS, thậm chí dẫn dắt vở diễn, NS đi theo cách giải quyết, lý giải của mình. 

- NS Thanh Thủy: Tất cả do mình xác định. Thế nào là một vở diễn, chương trình hay, hấp dẫn số đông công chúng? Đó là câu hỏi chúng tôi cũng phải đi tìm câu trả lời. Thực tế cho thấy, số đông khán giả đang chuộng những vở diễn hài. Nhưng chọn dàn dựng và đưa ra công chúng một vở kịch dù hài, dù bi thì vẫn phải có nội dung tốt và mang thông điệp, chủ đề tư tưởng rõ ràng. Cái khéo léo của ê kíp sáng tạo là làm sao phải chuyên chở thông điệp mình muốn nói trong những vở diễn, câu thoại gần gũi.

Sân khấu nhỏ, diễn xuất càng phải tinh tế hơn

- Trong loạt chương trình biểu diễn tết Đinh Dậu, SK có một vở diễn về đề tài đồng tính. Đây sẽ là mảng đề tài chính của SK?

- NS Minh Nhí: Không có lý do gì để bỏ qua đề tài này. Những vở diễn đề tài đồng tính có sức hấp dẫn và đối tượng khán giả riêng. Người ta chỉ né tính đề tài này nếu vẫn còn những suy nghĩ kỳ thị đối với người đồng tính. Tuy nhiên phải rất khéo và tuyệt đối tránh sự lố lăng, tránh sự thỏa hiệp dễ dãi khi dựng vở đề tài này. Phải xác định điều gì mình muốn nói về cuộc sống của người đồng tính. Cả hai góc độ cổ xúy hay bôi bác đều không thể chấp nhận. Điều tối kỵ khi dựng vở đề tài này là mang hình ảnh của họ ra để cười cợt, gây hài.

- NS Thanh Thủy: Dù một bộ phận trong xã hội chưa chấp nhận người đồng tính thì họ vẫn sống, vẫn tồn tại. Không thể phủ nhận hay không chấp nhận những người đồng tính bởi họ là một thành phần cấu thành xã hội và sống tốt, có những đóng góp cho xã hội. Việc đưa vấn đề về những người đồng tính lên SK phụ thuộc vào “chủ quan” của người thực hiện. Cái gì quá đi sẽ không còn đẹp. Trước khi dựng kịch đề tài này, điều quan trọng phải xác định mình muốn gì, muốn nói điều gì… Nếu chỉ để câu khách hay tạo scandal thì… thôi, đừng làm. Riêng tôi, tôi chưa nghĩ đến việc dàn dựng kịch bản đồng tính ở SK này.

- SK cũng sẽ có những vở diễn giả gái?

- NS Minh Nhí: Tôi từng bày tỏ thái độ không đồng tình với hiện tượng “người người giả gái, nhà nhà giả gái”… Nhưng không có nghĩa sẽ nói không với các vai diễn giả gái. Đạo diễn sẽ phải biết kiểm soát những tình huống cho DV giả gái trên SK và sắp xếp những tình huống hợp lý, cho phép giả gái để không làm người xem cảm thấy khó chịu.

Tôi đang xây dựng một kịch bản về đề tài hoàng cung với “âm mưu” quy tụ nhiều gương mặt NS tên tuổi. Để có thể đưa hết những NS này lên cùng một vở diễn, chắc chắn sẽ có những vai diễn giả gái. Nhưng xin được nói cho rõ, đây là những DV nam đóng vai nữ chứ không phải vai giả gái, đồng tính…

- NS Thanh Thủy: Tôi không cực đoan, không ghét cái này cái khác. Nếu là DV, mình có thể nhận hay không nhận vai mình yêu thích. Nhưng ở góc độ là người của ê kíp sáng tạo, tôi phải có cái nhìn bao quát hơn, bớt khắt khe hơn và hướng nhiều hơn đến cảm nhận của khán giả. Tuy nhiên, trong quan điểm làm việc của tôi, các nhân vật đưa lên SK, bất kể già trẻ, gái trai… phải có lý lịch, tính cách rõ ràng, tương tác ra sao với các bạn diễn và quan trọng nhất là sự góp mặt của nhân vật đó trên SK nhằm mục đích gì.

- Từng diễn ở những SK lớn, giờ bị “gò” trong không gian của một khán phòng với hơn 160 chỗ ngồi, anh chị có cảm thấy mình bị “trói buộc” luôn cả sự sáng tạo?

- NS Minh Nhí: Không gian nhỏ không có nghĩa NS không thể thỏa mãn đam mê diễn xuất. Trái lại, ở không gian này người NS sẽ càng phải tinh tế hơn, thông minh hơn và diễn xuất chỉn chu hơn bởi khán giả có thể nhìn rõ từng nếp nhăn, từng hành động, biểu cảm nhỏ của người NS. Những yếu tố đó đủ để thỏa mãn đam mê được sống với số phận khác nhau của mỗi người NS.

- NS Thanh Thủy: Điều tôi quan tâm không phải là vở dài hay vở ngắn, vở hài hay vở bi… Điều tôi chú ý khi nhận vai là vai diễn của mình trong vở diễn đó như thế nào. Tôi luôn trăn trở với suy nghĩ liệu khán giả và mình có tìm được sự đồng cảm hay không? Không gian SK với tôi chỉ là yếu tố phụ. Cảm xúc giữa tôi và khán giả mới là điều quan trọng nhất.

- Hình dung được cả những khó khăn và thuận lợi, anh chị sẽ mở lối đi nào để khẳng định tên tuổi và vị trí của SK?

- NS Minh Nhí: Giá vé của SK sẽ không cao bằng giá vé của các chương trình, vở diễn ở SK khác. Dĩ nhiên vở diễn nhiều ngôi sao giá vé sẽ khác. Tôi cũng xác định với các NS tên tuổi là sẽ không thay thế vai. Nếu NS tên tuổi đột xuất vắng mặt vì bất kỳ lý do gì, đêm diễn cũng sẽ hủy. Điều này để thấy chúng tôi rất tôn trọng khán giả. Đồng thời cũng là sự trân trọng của mình đối với NS và là lời nhắc NS cũng phải biết tôn trọng khán giả và các đồng nghiệp. 

- NS Thanh Thủy: Tôi hướng đến việc xây dựng một SK với đa dạng đối tượng khán giả thay vì khán giả co cụm. Tất nhiên, đa dạng nhưng không có nghĩa là chấp nhận những vở quá bình dân, dễ dãi, vô thưởng, vô phạt. Đừng để khán giả bước ra khỏi SK ngơ ngác không hiểu vở diễn đó muốn nói gì. Ê kíp sáng tạo và các DV thì băn khoăn không biết khán giả cười vì vở diễn dí dỏm hài hước hay cười vì lý do nào khác.

Cùng với nhiều phong cách kịch, tôi đã nghĩ đến việc làm kịch thiếu nhi và kết hợp giữa biểu diễn kịch thiếu nhi trong các chương trình sinh nhật của các bé. Đa dạng hoạt động sẽ là lối đi an toàn lâu dài của SK. Lấy nguồn thu phụ để bù lỗ đồng thời tăng bồi dưỡng cho DV và giữ chân họ gắn bó lâu dài. Dự kiến chương trình thiếu nhi đầu tiên sẽ ra mắt vào mùa hè năm nay với đội ngũ DV chính sẽ là Thanh Thủy, Trung Dân, Minh Nhí…

Thảo Vân