PNO - Sau thời gian chống chọi với căn bệnh ung thư vòm họng, nghệ sĩ nhân dân (NSND) Xuân Quan – tên tuổi bậc thầy của sân khấu hát bội – đã ra đi vào 16g5 ngày 29/3, thọ 64 tuổi.
Xuất thân trong gia đình 3 đời theo hát bội, cả cuộc đời NSND Xuân Quan dành trọn vẹn cho bộ môn nghệ thuật cổ truyền đặc sắc này của dân tộc. Người bạn đời của ông là NSND Thanh Trang cũng là tên tuổi lẫy lừng của hát bội miền Nam và cả nước.
 |
| NSND Xuân Quan đã đạt huy chương vàng Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2019 với vai Nguyễn Trãi, tuồng Vụ án Lệ Chi viên - Ảnh: Ngân Anh. |
Trước khi về hưu, NSND Xuân Quan là một trong những trụ cột của Nhà hát nghệ thuật Hát Bội TPHCM qua nhiều thời kỳ, có đóng góp quan trọng ở tất cả các vai trò: diễn viên, đạo diễn, đào tạo. Ông sở hữu nhiều vai diễn kinh điển, ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả yêu nghệ thuật hát bội, như: Dư Hồng (tuồng Lưu Kim Đính giải giá Thọ Châu), Trịnh Ân (tuồng Trảm Trịnh Ân), Đặng Trần Thường (tuồng Đài thiêng), Nguyễn Trãi (tuồng Vụ án Lệ Chi viên)…
 |
| NSND Xuân Quan tham gia hát chầu với vai Triệu Tử, tuồng Người đẹp đất Giang Đông - Ảnh: Ngân Anh. |
Nghệ sĩ ưu tú Ngọc Nga (nguyên Phó giám đốc Nhà hát nghệ thuật Hát bội TPHCM) – người bạn đồng môn và là bạn diễn ăn ý của NSND Xuân Quan trong nhiều năm – bày tỏ sự thương tiếc khi nghệ thuật hát bội mất đi một tài năng lớn. “NSND Xuân Quan là người làm nghề vô cùng chỉn chu, nghiêm túc, tỉ mỉ đến từng chi tiết một. Tôi vẫn hay nói với các bạn trẻ tại sao anh Xuân Quan múa vũ đạo đẹp như vậy vì anh không bao giờ múa dối. Anh nghiên cứu rất sâu vai diễn và khi ra diễn dù có nghề hơn anh vẫn luôn nâng bạn diễn” – NSƯT Ngọc Nga chia sẻ.
 |
| NSND Xuân Quan trong vai Trịnh Tráng, tuồng Đào Duy Từ - Ảnh: Ngân Anh. |
Ngoài ra, NSND Xuân Quan có đóng góp rất lớn cho công tác đào tạo không chỉ đối với các thế hệ của sân khấu hát bội mà còn cả sân khấu cải lương tuồng cổ. Lực lượng nòng cốt tại Nhà hát nghệ thuật Hát bội TPHCM hiện nay, gồm các nghệ sĩ: Bảo Châu, Ngọc Giàu, Thanh Bình, Kiều My, Anh Thi, Hoàng Hà… đều trưởng thành dưới sự đóng góp của NSND Xuân Quan cho công tác giảng dạy, đào tạo. Và khi đã về hưu, cũng như phát hiện bệnh tình cách đây 5 năm, ông vẫn miệt mài làm công tác truyền nghề cho thế hệ trẻ.
 |
| NSND Xuân Quan trong vai Tạ Ôn Đình, tuồng San Hậu. Ngoài vũ đạo, ông cũng là nghệ sĩ vẽ mặt rất đẹp, được khán giả rất yêu thích - Ảnh: Ngân Anh. |
Nghệ sĩ cải lương Minh Trường cũng bàng hoàng khi nghe tin NSND Xuân Quan qua đời. Dù ít dịp tiếp xúc nhưng anh may mắn được NSND Xuân Quan hướng dẫn vũ đạo cho vai Trần Quang Diệu trong vở cải lương Chói rạng sơn hà - Tây Sơn nữ tướng, góp phần giúp anh đạt huy chương vàng cá nhân Liên hoan Cải lương toàn quốc 2024 tại Cần Thơ vừa qua.
 |
| NSND Xuân Quan cũng thành công với nhiều vai trong các vở sử Việt - Ảnh: Ngọc Tuyết. |
“Tôi mới gặp chú cách đây vài ngày, nhìn chú vẫn khỏe mạnh. Tôi không biết nói gì hơn ngoài sự thương tiếc đối với sự ra đi của chú. Không riêng gì lĩnh vực hát bội mà nhiều nghệ sĩ cải lương chúng tôi cũng từng được chú hướng dẫn, chỉ dạy nhiều điều. Chú mất đi thực sự là mất mát lớn của nghệ thuật truyền thống nước nhà” – nghệ sĩ Minh Trường nói.
Đông A
| Chia sẻ bài viết: |
Trái tim của đảo là tập thơ viết về Trường Sa của nhà thơ Hồ Huy Sơn, được Nhà xuất bản Kim Đồng cho ra mắt vào tháng 3/2025.
Những thước phim của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên là khúc tráng ca về bản lĩnh và trí tuệ, lòng yêu nước và khát vọng sống của dân tộc.
Tháng Tư rộn ràng với những ngày ý nghĩa của sách và văn hóa đọc, các đường sách sôi động với nhiều hoạt động thú vị, bổ ích.
UBND tỉnh Quảng Nam vừa phê duyệt dự án bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích tháp Chăm Bằng An.
Anh hùng lao động - nghệ sĩ nhân dân Phạm Khắc được đề cử 50 cá nhân tiêu biểu TPHCM giai đoạn 1975-2025.
Trong sự kiện ra mắt phim vào tối 31/3, nhiều người bày tỏ sự tự hào với truyền thống cách mạng, anh dũng của dân tộc.
Những nhà văn trưởng thành từ các bút nhóm đều khẳng định được tên tuổi với những tác phẩm mang dấu ấn riêng.
Richard Chamberlain - người thủ vai linh mục Ralph de Bricassart của bộ phim "Tiếng chim hót trong bụi mận gai" - đã qua đời ở tuổi 90 do đột quỵ.
Ở Sài Gòn - TPHCM, dấu ấn của Trịnh Công Sơn không chỉ có tại căn nhà trong con hẻm Phạm Ngọc Thạch mà lan tỏa nhiều nơi.
Nhiều đồng nghiệp, học trò dù đã biết về bệnh tình của Nghệ sĩ nhân dân Xuân Quan, đã chuẩn bị tinh thần về một ngày ông sẽ ra đi bất chợt...
Chiều 30/3, ông Nguyễn Văn Nên - Bí thư Thành ủy TPHCM - cùng đoàn lãnh đạo, cán bộ TPHCM đến viếng nhạc sĩ Lư Nhất Vũ.
Sáng 30/3, tại Nghinh Lương Đình, Sở VH-TT TP Huế tổ chức lễ đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội điện Huệ Nam.
Nhà nghiên cứu Trần Bạch Đằng để lại dấu ấn trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt có đóng góp to lớn trong công cuộc xây dựng đổi mới...
Đài Truyền hình TPHCM tổ chức chương trình Gala "Thành phố tình ca" và kết hợp trao giải cuộc vận động sáng tác “Bài ca thống nhất”.
Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ - tác giả của các ca khúc nổi tiếng như “Cô gái Sài Gòn đi tải đạn”, “Hãy yên lòng mẹ ơi”... qua đời.
Tín hiệu đáng mừng là liên hoan xuất hiện nhiều gương mặt tài tử mới, trẻ bên cạnh những tài tử có bề dày gắn bó với loại hình nghệ thuật này.
Ông là nhà điêu khắc có nhiều sáng tác nhất về Bác với hơn 200 tác phẩm. Trong đó, có tượng Bác Hồ với thiếu nhi từng đặt trước UBND TPHCM...
