Nghệ sĩ Ánh Hoa: Dấu ấn “Người tình” và những vai diễn ấn tượng

Người tình và sự tái xuất với điện ảnh

Thời điểm tạm dừng gánh hát Minh Chí, về nhà mở quán bán cơm tấm, nghệ sĩ Ánh Hoa nói bà không muốn đi hát cải lương cũng không muốn tham gia phim ảnh. Ngày đó, lương đóng phim thì ba cọc, ba đồng trong khi quán cơm tấm đang đông khách, có tiền vào ổn định nên bà “cự tuyệt” với nghệ thuật. Nhưng tới khi được một đồng nghiệp thuyết phục tham gia bộ phim Người tình (tựa gốc: L’amant) do đạo diễn người Pháp Jean-Jacques Annaud chỉ đạo, sau đó nghệ sĩ Ánh Hoa được người trong đoàn đến tận nhà mời đi thử vai.

Trước khi nghệ sĩ Ánh Hoa đến, vai bảo mẫu đã thử qua mười mấy diễn viên lớn tuổi nhưng đạo diễn vẫn chưa chọn được. Tới khi bà bước vào phòng chụp ảnh, không cần thử vai, nghệ sĩ Ánh Hoa được chọn ngay.

Nghệ sĩ Ánh Hoa trong phim Người tình

Sau này, khi chia sẻ về vai diễn bảo mẫu, nghệ sĩ Ánh Hoa có nói rằng tuy vai diễn có thời lượng ngắn, xuất hiện ít nhưng mang ý nghĩa lớn trong sự nghiệp. Người tình sau khi ra mắt tại Việt Nam được chiếu rộng rãi ở nước ngoài.

Bộ phim Người tình được thực hiện trong 4 năm, từ năm 1986. Trong 2 năm đầu, đoàn phim dành thời gian đi tìm bối cảnh ở nhiều quốc gia, sau đó về lại Việt Nam và bắt đầu những cảnh quay đầu tiên. Người tình từng nhận được đề cử Oscar cho Quay phim xuất sắc năm 1993.

Mùi đu đủ xanh và 50 triệu đồng tiền cát-xê

Nghệ sĩ Ánh Hoa đến với Mùi đu đủ xanh (tựa gốc: L'Odeur de la papaye verte) của đạo diễn người Pháp gốc Việt - Trần Anh Hùng một cách tình cờ. Sau khi Người tình được chiếu tại Pháp, xem diễn xuất của nghệ sĩ Ánh Hoa, đạo diễn Trần Anh Hùng quyết định về nước để mời bà tham gia dự án.

Sau khi nữ nghệ sĩ nhận lời, đạo diễn Trần Anh Hùng ký hợp đồng và đưa bà sang Pháp để tham gia đóng phim trong 3 tháng. Ngày đó, thù lao mà nghệ sĩ Ánh Hoa nhận được là 50 triệu đồng (năm 1993).

Trích đoạn diễn xuất của nghệ sĩ Ánh Hoa trong phim Mùi đu đủ xanh:

Trong phim, nghệ sĩ Ánh Hoa vào vai bà Ti, một người giúp việc lớn tuổi, thạo nấu nướng. Dù không nằm trong tuyến chính nhưng nhờ diễn xuất tự nhiên, chân thật, vai diễn của nghệ sĩ Ánh Hoa góp phần vào thành công, giúp phim đạt được một số giải thưởng quan trọng. Trong đó, đề cử Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất tại Oscar lần thứ 66, là thành tích nổi bật của phim.

Mùi đu đủ xanh ra mắt vào tháng 6/1993, đến năm 2015, tại Liên hoan phim Busan, Mùi đu đủ xanh lọt vào danh sách 100 bộ phim châu Á hay nhất mọi thời đại.

Người mẹ nhân từ trong Đồng tiền xương máu

Trong Đồng tiền xương máu (năm 1999), nghệ sĩ Ánh Hoa vào vai bà Khải, vợ của ông Khải – một người vợ, người mẹ luôn thương yêu, lo lắng cho chồng con. Tạo hình nhân vật bà Khải trong phim Đồng tiền xương máu không khác với một số vai diễn bà từng đảm nhận.

Vai bà Khải ít đất diễn, chuyển biến tâm lý không nhiều nhưng thấy được sự ổn định trong diễn xuất. Trước phim, các vai mẹ, vai bà lão mà nghệ sĩ Ánh Hoa đảm nhận cũng mang nét tính cách tảo tần, cam chịu. Bà từng nói mình hiếm khi đóng vai phản diện, cá tính vì nét mặt và diễn xuất không phù hợp.

Clip trích đoạn ông bà Khải tâm sự chuyện con cái trên phim:

Đồng tiền xương máu xoáy vào câu chuyện cuộc sống thời kinh tế thị trường. Trong phim, chuyện thời cuộc thay đổi ảnh hưởng trực tiếp đến gia đình ông Khải (do cố nghệ sĩ Lâm Tới đảm nhận) và 3 người con. Trước những thất bại liên tiếp của các con trong công việc kinh doanh, ông bà Khải có cách ứng xử khác nhau. Bộ phim của đạo diễn Đinh Đức Liêm mang lại thành công cho nhiều diễn viên tham gia như Trương Ngọc Ánh, Quyền Linh, Cát Tường, Trương Minh Quốc Thái...

Bà Tám Luông của Đất phương Nam

Trong Đất Phương Nam, nghệ sĩ Ánh Hoa thêm một lần đóng vai người mẹ Nam bộ khắc khổ, hiền hậu. Trong phim, bà Tám Luông do nghệ sĩ Ánh Hoa đảm nhận hết lần này đến lần khác đau đớn khi phải nhìn thấy cảnh chia lìa. Lúc thì bà mất con, lúc thì con phải chịu cảnh tù tội... nhưng gần như, bà Tám Luông không nhiều lần rơi nước mắt.

Nghệ sĩ Ánh Hoa thể hiện thành công vai diễn ngoài mong đợi của NSƯT, đạo diễn Nguyễn Sơn Vinh. Cách nữ nghệ sĩ diễn tả nỗi đau bằng ánh mắt, biểu cảm trên khuôn mặt, động tác hình thể, thay vì khóc lóc khiến khán giả ám ảnh. Đến nay, vai Tám Luông của bà được xem là một trong những vai diễn người mẹ Nam bộ kinh điển. 

Diễm Mi