Nghệ An: Chính quyền xã làm sai, người dân chịu thiệt

Đi “gõ cửa” khắp nơi, hồ sơ chất thành đống nhưng đến nay gần 200 hộ dân ở xã Diễn Trung vẫn chưa đòi được quyền lợi của mình

Gian nan đi đòi quyền lợi

Cầm trên tay tập hồ sơ dày cộp, cũ nát, ông Phan Đình Tư - trú xóm 6, xã Diễn Trung - cho biết, dù mua đất do UBND xã bán từ hàng chục năm qua, nhưng đến nay gia đình ông vẫn đang gian nan đi làm giấy chứng nhận quyền sở hữu đất (sổ đỏ). Năm 1998, ông Tư mua mảnh đất 220m² với giá 2,5 triệu đồng do UBND xã Diễn Trung bán. Chờ nhiều tháng sau không thấy có sổ đỏ, ông Tư lên xã hỏi thì được trả lời “xã đang làm các thủ tục để cấp sổ đỏ”. Nghe vậy, ông Tư yên tâm về xây nhà rồi chuyển đến ở cho đến nay. 

“Xã bán thì người dân mua. Xã là đại diện cho Nhà nước, họ bán thì phải có trách nhiệm làm sổ đỏ cho người dân, chứ để như thế này người dân rất thiệt thòi” - ông Tư nói. Đây cũng là thực trạng chung của hàng trăm hộ dân ở xã Diễn Trung. Họ đã mua đất do chính quyền xã bán trong giai đoạn từ 1993-1998. Nhưng giờ đây, khi họ làm hồ sơ xin cấp sổ đỏ thì đều bị trả về với lý do: “Đất xã bán trái thẩm quyền, nghĩa vụ tài chính chưa thể hiện rõ ràng”. Khi mua mảnh đất, UBND xã chỉ cấp cho họ phiếu thu ghi những nội dung khác nhau, không có phiếu nào ghi thu tiền sử dụng đất. Số tiền ghi trên phiếu thu cũng khác nhau, từ 400.000 đồng - 2,5 triệu đồng. 

Ông Trần Văn Đức - trú xóm 7, xã Diễn Trung - khẳng định, đây là số tiền lớn vào những năm 1990, tương đương với giá trị của những mảnh đất ở thời điểm đó. Mảnh đất hơn 500m² của gia đình ông Đức vốn là một cái ao, được mua với giá 5 triệu đồng từ năm 1997. “Không có sổ đỏ nên rất bất tiện. Nhà đất mình đó nhưng muốn vay vốn ngân hàng làm ăn thì không được. Năm 2008, tôi mở cây xăng, các thủ tục đều đã hoàn thiện nhưng giấy tờ nhà đất thì mãi vẫn không làm được” - ông Đức nói. 

Để đòi lại quyền lợi của mình, người dân xã Diễn Trung đã gửi nhiều đơn kiến nghị đến các cơ quan chức năng. Nhưng đến nay, nguyện vọng của họ vẫn chưa được giải quyết. Dù không có sổ đỏ, nhưng hàng trăm mảnh đất do UBND xã Diễn Trung bán đều đã được xây dựng nhà cửa kiên cố.

“Nhà ông ở đó ai đến lấy mà sợ”

Nói về nội dung “lệ phí mượn đất lập quán” ghi trong hóa đơn thu tiền khi mua đất, ông Phan Đình Tư bảo rằng, khi nhận được tờ hóa đơn này, ông đã gặp Chủ tịch UBND xã Diễn Trung ở thời điểm đó để hỏi thì được trả lời “làm thế này để lách huyện, để giải quyết ngân sách cho xã”. “Chủ tịch xã bảo đằng nào cũng làm bìa cho các anh thôi. Các anh mua thì cứ làm nhà ở chứ ai đến lấy mà sợ” - ông Tư kể lại. Người dân sau đó cũng yên tâm xây nhà để ở. 

Không có sổ đỏ, người dân vẫn đánh liều xây nhà cửa kiên cố

Ông Trần Văn Đức thông tin, những người làm việc ở UBND xã Diễn Trung thời điểm bán đất nay đều đã mất. Chờ đợi mãi không nhận được sổ đỏ, năm 2019, người dân đã kéo nhau đến UBND xã thì họ được trả lời “đây là đất xã bán trái thẩm quyền”. “Sau đó, chúng tôi đến UBND huyện Diễn Châu hỏi thì huyện cũng bảo là do xã bán trái thẩm quyền, chờ huyện đề xuất lên tỉnh để có hướng giải quyết. Huyện cũng nói người dân không có gì sai. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa được giải quyết” - ông Đức nói.

Ông Nguyễn Huỳnh Trình - Chủ tịch UBND xã Diễn Trung - cho biết, khó khăn nhất hiện nay là do nội dung thu tiền khi giao đất không rõ ràng. Thời điểm xã bán đất trái thẩm quyền, khi bán không ghi rõ nội dung thu tiền mua đất, hay nộp tiền sử dụng đất mà lại ghi thu lệ phí đất ở, lệ phí địa chính, thu hoa lợi công sản… Những nội dung này không được xem là tiền sử dụng đất. Theo Quyết định số 28 năm 2021 của UBND tỉnh Nghệ An quy định về việc cấp sổ đỏ cho người dân, với những trường hợp không chứng minh rõ ràng việc người dân đã nộp tiền sử dụng đất cho Nhà nước thì UBND huyện phải thành lập đoàn kiểm tra để xác minh đồng tiền này có phải được sử dụng để mua đất không. 

“Hiện huyện cũng đã thành lập đoàn kiểm tra. Bản thân tôi cũng rất quan tâm và đã chỉ đạo tập trung xử lý vấn đề. Với thẩm quyền của xã, chúng tôi chỉ có thể hướng dẫn người dân kê khai thủ tục theo quy định, cung cấp cho người dân các hồ sơ địa chính, tổ chức họp xác minh nguồn gốc đất để người dân hoàn thiện thủ tục xin cấp sổ đỏ” - ông Trình cho hay. Cũng theo ông, có gần 200 hộ dân trên địa bàn xã chưa có sổ đỏ do mua đất xã bán trái thẩm quyền.

Trong khi đó, ông Phan Xuân Vinh - Phó chủ tịch UBND huyện Diễn Châu - cho biết, theo quy định, để được cấp sổ đỏ thì tài chính phải rõ ràng. Trong khi những hộ dân ở xã Diễn Trung mua đất của UBND xã hơn 20 năm trước lại không thực hiện được điều này. “Người ta nộp tiền cứ ghi tiền nọ, tiền kia mà không công nhận đó là tiền đất nên không làm sổ được” - ông Vinh nói. 

 Phan Ngọc