Ngày tết ăn uống ra sao để dạ dày luôn khỏe?

Thực phẩm giàu chất xơ và vấn đề tiêu hóa

Quýt vàng, rong biển đen là những thực phẩm phổ biến có mặt trên bàn tiệc vào dịp tết Nguyên đán ở một số nước châu Á, trong đó có Singapore. Tuy nhiên, ăn nhiều rong biển đen và quýt vàng có thể khiến bạn gặp vấn đề với hệ tiêu hóa.

Theo một chuyên gia của Bệnh viện Đa khoa Singapore và Trung tâm Ung thư Quốc gia Singapore, vào ngày tết, nhiều người gặp vấn đề về dạ dày do tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu chất xơ, chẳng hạn như rong biển đen.

Johnny Ong - chuyên gia tư vấn của bộ môn Ung bướu, Phúc mạc và Khối u Hiếm (SPRinT) thuộc Khoa Phẫu thuật Bệnh viện Đa khoa Singapore (SGH) và Trung tâm Ung thư Quốc gia Singapore - cho biết: “Các thực phẩm thực vật không tiêu hóa được như chất xơ, vỏ và hạt trở thành một khối bị mắc kẹt trong dạ dày hoặc ruột được gọi là phytobezoar (hay còn gọi là cục bã dị vật)".

Phó giáo sư Ong cũng cho biết, tết là thời điểm các ca phytobezoars được ghi nhận gia tăng đặc biệt.

Trong một nghiên cứu được thực hiện dựa trên dữ liệu của 60 bệnh nhân từ năm 1996 - 2018, ông phát hiện ra rằng 20% trường hợp xảy ra trong vòng 2 tuần trước và sau tết Nguyên đán.

Mặc dù phytobezoars hiếm khi xảy ra, tuy nhiên, phó giáo sư Ong phát hiện, suốt thập niên qua, mỗi năm SGH tiếp nhận khoảng 3 đến 5 ca. Việc này có thể giúp các bác sĩ chẩn đoán tốt hơn cho quá trình điều trị, chẳng hạn như loại trừ ung thư đại trực tràng.

Ông nói: “Mặc dù tỉ lệ mắc bệnh thấp nhưng đây là một sự khác biệt quan trọng mà nhóm lâm sàng cần xem xét.

Việc nhai thức ăn giàu chất xơ như trái cây và rau quả là rất quan trọng để đảm bảo rằng thức ăn được phân hủy và chuẩn bị cho quá trình tiêu hóa.

Đây là lý do tại sao những người lớn tuổi và những người có vấn đề về răng miệng không thể nhai kỹ (bất kể tuổi tác) có nguy cơ cao phát triển phytobezoars, đặc biệt nếu họ ăn thực phẩm giàu chất xơ như cam quýt, phó giáo sư Ong nhấn mạnh.

“Các biện pháp đơn giản như nhai kỹ hoặc cắt thức ăn thành miếng nhỏ có thể ngăn chặn sự hình thành của phytobezoar và tắc nghẽn đường ruột” - ông nói.

Ngoài những người gặp các vấn đề về tuổi tác và răng miệng, những người đã phẫu thuật dạ dày hoặc đang bị viêm dạ dày mạn tính, bệnh Crohn, ung thư biểu mô đường tiêu hóa, mất nước, suy giáp, tiểu đường, bệnh thần kinh hoặc loạn dưỡng cơ cũng có thể dễ bị phytobezoar hơn.

Dấu hiệu nào cho thấy bạn có thể bị phytobezoar?

Hiện tượng bụng sưng hoặc trương lên, đau bụng và hay xì hơi và di chuyển là dấu hiệu bạn có một cục chất xơ khó tiêu bị nghẽn ở dạ dày hoặc ruột. Bạn cũng có thể cảm thấy chán ăn, buồn nôn hoặc nôn và no sau khi ăn dù ăn rất ít.

Phó giáo sư Ong cho biết: “Thời gian phát triển phytobezoar là khác nhau ở từng bệnh nhân, các triệu chứng của hiện tượng này thường xuất hiện vài ngày sau khi ăn chế độ giàu chất xơ. Không thể coi thường những khối u khó tiêu này được. Phytobezoar có thể dẫn đến tắc ruột và thủng ruột. Nếu tình trạng tắc ruột không thuyên giảm, bệnh nhân có thể bị nôn và bị nhiễm trùng phổi cấp tính sau khi hít lượng lớn dịch hầu họng hay dịch đường tiêu hóa”, ông nói thêm, “Nếu không được điều trị, phytobezoar có thể gây ra những thay đổi viêm nghiêm trọng, dẫn đến hình thành vết loét, thủng và chẩn đoán sai về khối u”.

Nếu tìm thấy phytobezoar trong dạ dày, bác sĩ có thể loại bỏ nó bằng phương pháp nội soi. Họ cũng có thể dùng các enzym, kẹp, bình xịt phản lực hoặc tia lazer để rã nhỏ phytobezoar. Tuy nhiên, những phương pháp này có thể không đem lại hiệu quả nếu khối u nằm trong ruột non, Phó giáo sư Ong cho biết, trong trường hợp đó, giải pháp khả thi nhất là phẫu thuật.

Hồng Chi (theo CNA/ bk)