Ngành học báo chí đang thích nghi tốt với thời đại AI

Phóng viên: Những năm gần đây, điểm đầu vào của ngành Báo chí tại Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn TPHCM, Đại học Quốc gia TPHCM không còn nằm ở vị trí đầu tiên. Có phải ngành này đã dần giảm sức nóng?

Ông Phạm Tấn Hạ: Tuy điểm đầu vào không còn giữ vị trí đầu tiên nhưng Báo chí vẫn nằm trong top những ngành có sức hút rất lớn, số thí sinh đăng ký và điểm đầu vào của ngành vẫn cao. Nguyên nhân việc giảm điểm có thể là do khoa Báo chí và Truyền thông của trường mở thêm ngành Truyền thông đa phương tiện nên thí sinh có nhiều lựa chọn hơn. Chỉ tiêu của ngành Báo chí mỗi năm khoảng 100 sinh viên, chia hệ chính quy tập trung và chất lượng cao.

Theo ông Phạm Tấn Hạ, sự khác biệt giữa con người và AI là cảm xúc - Ảnh: Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn TPHCM

* Giữa thời đại 4.0 và sự phát triển vượt trội của AI, sự ra đời của những sản phẩm báo chí do AI thực hiện có đang báo hiệu AI sẽ thay thế con người?

- Sự xuất hiện của Chat GPT cùng các ứng dụng khoa học công nghệ không chỉ ảnh hưởng, tạo nên sự thay đổi trong ngành báo chí - truyền thông mà còn cả các ngành nghề khác. Trước đây, để viết một bài viết, chúng ta cần tìm, tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn thì bây giờ Chat GPT có thể hỗ trợ việc đó. Người dùng hỏi càng chi tiết thì Chat GPT sẽ đưa ra câu trả lời sát sao. Từ đó, việc hình thành ý tưởng và thu thập dữ liệu để viết bài sẽ nhanh hơn. Các phần mềm ghi âm, chuyển ngữ cũng rất hiện đại, nhanh chóng. Tuy nhiên, ý tưởng của con người vẫn là điều quan trọng nhất. Sự khác biệt giữa con người và AI là cảm xúc. Con người có thể linh hoạt thay đổi cách phỏng vấn và triển khai bài viết cho phù hợp với thực tiễn. Vì thế, AI khó thay thế được con người.

* Như vậy, đào tạo ngành Báo chí tại trường đã có những thay đổi gì để thích nghi và bắt kịp xu hướng trên?

- Đứng trước sự thay đổi lớn của công nghệ, giảng viên cũng bắt đầu điều chỉnh lại phương pháp giảng dạy và cập nhật xu thế mới. Giáo viên cũng phải thay đổi nếu không sẽ trở nên tụt hậu so với thời đại và sinh viên. Nhà trường cũng tạo mọi điều kiện để thầy cô thích nghi, đảm bảo sự công bằng và đem đến sự hài lòng cho cả giảng viên lẫn sinh viên.

Riêng lĩnh vực truyền thông, các học phần về mạng xã hội, đơn cử như TikTok, chính sinh viên cũng nhận thức được mạng xã hội đang hoạt động như thế nào. Các em nắm được sản phẩm nào sẽ phù hợp thị hiếu khách hàng và đối tượng khách hàng của kênh mình xây dựng ra sao. Xu hướng của người xem ngày nay là càng ngắn càng tốt, một video ngắn và súc tích bao giờ cũng được ưu tiên. Nhà trường cũng vừa đầu tư xây dựng một studio mới với đầy đủ thiết bị hiện đại. Tại đây, sinh viên sẽ được hướng dẫn và thực hành tạo ra các sản phẩm báo chí. Việc này sẽ hỗ trợ các em theo đuổi ước mơ nghề báo trong tương lai.

* Vậy, để thích nghi với bối cảnh như hiện nay, sinh viên ngành Báo chí cần xây dựng cho bản thân những năng lực, tố chất gì để không bị đào thải?

- Tất cả các ngành nghề đều chịu sự tác động của khoa học công nghệ, mỗi người phải chấp nhận việc thay đổi, luôn tự làm mới bản thân. Nếu có năng lực thích nghi thì chúng ta sẽ tồn tại được. Nhưng trước khi đổi mới và thích nghi, điều quan trọng nhất mà một sinh viên Báo chí phải làm là trang bị kiến thức nền tảng. Nếu lúc nào cũng chạy theo sự thay đổi mà quên điều này thì rất khó định hướng bản thân. Chúng ta phải làm chủ sự thay đổi. Chỉ có như vậy, sinh viên mới chủ động đón được xu hướng phát triển và không bị tụt lại phía sau.

Bất cứ ngành nghề gì cũng phải giữ vững đạo đức. Với nghề báo, sự thật luôn được đặt lên hàng đầu. Mỗi bài báo sẽ gây ra tác động rất lớn. Do đó, dù vô tình hay cố ý thì viết sai sự thật cũng sẽ làm ảnh hưởng đến cả xã hội và bản thân. Đứng trước sự phát triển rầm rộ của nhiều trang thông tin chưa được xác thực, báo chí chính là cầu nối để đưa thông tin tới độc giả một cách trọn vẹn, chính xác.

Nhân ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, tôi xin chúc các nhà báo, phóng viên, sinh viên báo chí thật nhiều niềm vui trong công việc, giữ vững tay nghề để đem đến cho độc giả những thông tin hay, chính xác và nhanh chóng nhất.

Trang Thư (thực hiện)