Ngành điện ảnh - truyền hình Mỹ 'thoát chết' trong gang tấc

Bản hợp đồng mới, sau khi hợp đồng cũ kết thúc, đã được ký vào ngày 2/5 (theo giờ Việt Nam).

Trước đó, nguy cơ ngành điện ảnh - truyền hình Mỹ gặp khủng hoảng nghiêm trọng như cách đây 10 năm treo lơ lửng khi mà hàng loạt cuộc gặp mặt thương lượng giữa WGA và AMPTP kéo dài hơn cả tháng qua vẫn không thành công, trong khi thời hạn hợp đồng cũ sắp hết. 

WGA gồm hai nhóm, WGA bờ Đông và WGA bờ Tây với 24.500 thành viên, còn AMPTP là một nhóm thương mại đại diện hơn 350 đơn vị sản xuất phim điện ảnh - truyền hình, trong đó có sáu “ông lớn” Hollywood là Paramount Pictures, Sony Pictures, 20th Century Fox, Universal Pictures, Walt Disney Pictures và Warner Bros. Pictures. 

Thông thường cứ mỗi ba năm một lần, WGA và AMPTP phải ngồi lại với nhau thương lượng về lợi ích cho các nhà biên kịch. Lần này, phía WGA đề xuất với AMPTP thực hiện một số yêu cầu, chủ yếu liên quan đến việc tính lại vấn đề độc quyền, tăng thù lao khi chương trình/phim phát sinh thêm lợi nhuận, tăng đóng góp vào quỹ chăm sóc y tế của WGA vì dự tính WGA sẽ thiếu 145 triệu USD trong vòng bốn năm tới. 

Cơ sở để WGA đưa ra đòi hỏi là năm qua, lợi nhuận của AMPTP đã tăng lến 51 tỷ USD, gấp đôi so với cách đây chục năm, trong khi thu nhập biên kịch năm ngoái giảm từ 8% - 26% do các mùa phim bị rút ngắn (từ 18 - 25 tập/mùa giảm xuống còn 5 - 13 tập/mùa).

Số tập bị rút ngắn nhưng thời gian sản xuất lại kéo dài, trong khi các nhà sản xuất thường không cho biên kịch làm việc khác lúc phim đang sản xuất khiến thu nhập biên kịch thêm giảm.

Cách tính thù lao cho các tập phim ở các sê-ri phát trên đài cáp và các dịch vụ xem phim online như Netflix, Amazon cũng bất công bởi với một tập 30 phút viết cho các đài phát sóng toàn quốc như ABC, NBC, CBS, FOX, biên kịch được trả 26.043 USD thì với thời lượng một tập phim tương tự phát trên các đài cáp, họ chỉ được nhận 14.621 USD.

Cuộc thương lượng giữa WGA và AMPTP đã khởi động từ ngày 13/3 và qua vài lần tiếp xúc, thậm chí có cả cuộc gặp gỡ riêng bí mật kéo dài 90 phút giữa CEO của CBS và Warner Bros. với bốn thành viên quan trọng của WGA, nhưng hai bên vẫn chưa đi đến nhất trí. Vì thế, khả năng hai nhóm của WGA sẽ đình công, giống như cách đây 10 năm họ đã từng làm (trước đó nữa, họ cũng đã từng đình công vào các năm 1960, 1981, 1986) như bóng ma treo lơ lửng suốt hơn một tháng qua ở Hollywood. 

Trước 2/5, khan sgiar toàn cầu đã lo sợ sẽ không được thưởng thức các phần tiếp theo của The Walking Dead

Thương lượng lần này cũng kéo dài đến phút chót, lố qua cả mốc thời gian 12g đêm 1/5 (giờ Mỹ) - thời điểm hợp đồng cũ hết hạn và đình công dự kiến sẽ nổ ra. 

Kết quả, hai bên đã có được tiếng nói chung. Theo đó, một số thắng lợi chính mà WGA đạt được trong hợp đồng mới là thuyết phục được AMPTP đồng ý xác định với các mùa phim/chương trình có thời lượng ngắn nếu thời gian sản xuất một tập dài hơn 2,4 tuần thì biên kịch sẽ được nhận thêm thù lao.

Khi phim/chương trình phát lại trên hệ thống truyền hình trả tiền PayTV thì biên kịch, kể cả biên kịch các chương trình hài đều được hưởng thêm 15% thù lao (trước giờ biên kịch chương trình hài không được hưởng khoản này).

Ngoài ra, WGA cũng được phía AMPTP chấp thuận yêu cầu biên kịch được bảo toàn công việc làm trong quá trình nghỉ nuôi con - điều khoản trước giờ không có trong hợp đồng.

AMPTP cũng tăng mức đóng góp cho kế hoạch y tế của WGA từ 60 triệu lên 80 triệu USD. Những thỏa thuận này ước tính mang lại cho WGA từ 100 - 125 triệu USD/năm. 

John Davis, nhà sản xuất điện ảnh - truyền hình, cộng tác với Sony Pictures thực hiện các sê-ri phim The Blacklist, Timeless (NBC), Dr. Ken (ABC) hoan hỉ đón nhận tin vui bởi nếu đình công xảy ra, việc sản xuất của anh sẽ bị ngưng trệ: “Thật tuyệt khi thức dậy và thấy hai bên đã đạt được thỏa thuận”.

Có lẽ trong thâm tâm, cả hai phía WGA và AMPTP đều không muốn cuộc chiến sẽ nổ ra, vì như vậy đôi bên cùng chịu thiệt. Bằng chứng là ở lần đình công kéo dài 100 ngày xảy ra cách đây 10 năm, ước tính ngành giải trí Mỹ đã thiệt hại 2 tỷ USD, còn các nhà biên kịch cũng mất hơn 287 triệu đô la tiền bồi thường vì không đạt được thỏa thuận.

Dự kiến, sẽ có một buổi họp nữa diễn ra vào hôm nay, 5/5 (theo giờ Việt Nam) để hai bên một lần nữa chốt lại các điều khoản trong thỏa thuận mới này. Mặc dù vậy, giờ đây Hollywood và khán giả mê phim Mỹ đã có thể yên tâm tiếp tục thưởng thức những bộ phim, chương trình mình yêu thích như American Horror Story, Star Trek: Discovery, The Walking Dead… mà không sợ phim bị hoãn sóng, bị cắt giảm số tập như cơn ác mộng xảy ra hồi năm 2007. 

Quang Huy