Ngành cấp nước TPHCM: Nỗ lực vượt khó nhờ ý chí và sự sáng tạo

Hành trình của ngành cấp nước thành phố trong giai đoạn từ năm 1975 đến 2005 và từ năm 2005 đến nay là minh chứng mãnh liệt cho thấy sự nỗ lực không ngừng và tinh thần đổi mới, sáng tạo của cán bộ, công nhân viên ngành cấp nước.

Nỗ lực đưa nước sạch đến người dân

Có thể nói, lịch sử ngành cấp nước của Sài Gòn - TPHCM bắt đầu từ khi người Pháp thiết lập Sở Cung cấp nước Đô thành Sài Gòn năm 1874. Dấu tích lịch sử tiêu biểu của thời kỳ đầu ngành cấp nước thành phố chính là công trình thủy đài nằm trong khuôn viên Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn TNHH một thành viên (SAWACO). Thủy đài được xây dựng vào năm 1886, được xem là thủy đài cổ xưa nhất của Sài Gòn và Đông Dương. Thủy đài được thiết kế theo hình oval, với 3 tầng, cao khoảng 25m và đường kính khoảng 10m. Phần tường dày đến 2m có khả năng chịu lực cho 2 bể chứa nước khổng lồ với công suất từ 1.000 - 1.500m3 mỗi ngày. Công trình được người Pháp xây dựng làm đài chứa nước, cung cấp nước sinh hoạt cho người dân Sài Gòn - Gia Định - Chợ Lớn vào những năm đầu thế kỷ XX và kết thúc sứ mệnh vào 1965.

Theo chia sẻ của ông Lý Chung Dân - một cán bộ lãnh đạo gắn bó lâu năm với ngành cấp nước TPHCM - năm 1959, chính quyền Sài Gòn thành lập Sài Gòn Thủy cục, tiếp tục vận hành hệ thống sản xuất và phân phối nước cho toàn thành phố. Tuy nhiên, dân số tăng nhanh chóng đã gây ra tình trạng thiếu nước trầm trọng. Sau ngày 30/4/1975, chính quyền cách mạng lâm thời tiếp quản và đổi tên Sài Gòn Thủy cục thành Công ty Cấp nước TPHCM, trên cơ sở tiếp nhận hệ thống cấp nước sẵn có với công suất 450.000m3/ngày. Những năm sau giải phóng, dù gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng tập thể, cán bộ ngành cấp nước TPHCM vẫn quyết tâm vượt qua với ý chí và sức sáng tạo không ngừng.

Nhân viên Công ty cổ phần Cấp nước Nhà Bè giám sát, quản lý vận hành mạng lưới cấp nước trên địa bàn quản lý thông qua Trung tâm Quản lý vận hành hệ thống cấp nước

Sau ngày thống nhất đất nước, toàn bộ hệ thống cấp nước gồm nhà máy, hệ thống phân phối nước còn nguyên vẹn, nhân lực gần như còn đầy đủ. “Ngay từ ngày 1/5, chúng tôi tập trung, bắt đầu trở lại sản xuất bình thường, giữ vững nguồn nước cung cấp cho người dân không ngưng nghỉ ngày nào. Khoảng năm 1985 thì bắt đầu thiếu nước. Khó khăn lớn lúc đó là chính sách cấm vận của Mỹ trong khi với ngành cấp nước thành phố, toàn bộ nhà máy, thiết bị, đường ống đều của Mỹ” - ông Lý Chung Dân nhớ lại.

Trong hoàn cảnh gay go đó, từng linh kiện điện - điện tử được cán bộ, người lao động ngành cấp nước lùng sục khắp thành phố để có thể thay thế, sửa chữa đồng thời với việc tìm cách nhập khẩu qua một nước thứ ba. Riêng những vật tư không thể tìm được thì người lao động ngành cấp nước tìm cách để chế tạo, thay thế cái bị hư hỏng. Ông Lý Chung Dân cho biết, những cái bạt bơm phải sử dụng cả nòng đại bác để gia công, các vật tư về cao su, cylinder block thì sử dụng cao su trong xích xe tăng, còn các cánh bơm thì tận dụng cánh bơm cũ xẻ ra rồi nhờ các thợ lành nghề đúc lại. Từ những phụ tùng thay thế đó, hoạt động của nhà máy nước được duy trì liên tục.

“Đó là sự đoàn kết và ý thức được tầm quan trọng của sản phẩm mình sản xuất ra phục vụ người dân như thế nào. Làm sao để nguồn nước phục vụ người dân không dừng một ngày nào, đó là điều ý nghĩa nhất” - ông Lý Chung Dân khẳng định.

Không ngừng đổi mới để phục vụ khách hàng tốt hơn

Thực hiện chủ trương tái cơ cấu và cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, ngày 24/5/2005, Công ty Cấp nước TPHCM được chuyển đổi thành SAWACO. Theo ông Trần Quang Minh - Tổng giám đốc SAWACO - đó là một sự chuyển mình, một bước nâng tầm ngành cấp nước thành phố, tạo điều kiện cho ngành cấp nước huy động được nhiều nguồn lực để phát triển. Sau năm 2005, một loạt nhà máy mới được đầu tư xây dựng phát triển trên cơ sở xã hội hóa. SAWACO cũng huy động được các nguồn lực, các nguồn vốn đầu tư phát triển mạng lưới đường ống, đầu tư hiện đại hóa các nhà máy nước. Đó cũng là cơ sở để ngành cấp nước TPHCM có thể đạt được chỉ tiêu bảo đảm cấp nước sạch cho 100% hộ dân tại thành phố vào năm 2016.

Nước sạch đã đến với người dân ấp An Hòa, xã Tam Thôn Hiệp, huyện Cần Giờ, TPHCM

Năm 2016, TPHCM là địa phương đầu tiên trong cả nước thực hiện được chỉ tiêu “100% người dân thành phố được sử dụng nước sạch”. So với thời sơ khai của ngành cấp nước trước đây khi chỉ có 1 khu vực rất nhỏ được cung cấp nước sạch thì kết quả này mang ý nghĩa rất lớn. Để đạt được điều này, ngành cấp nước thành phố đã trải qua quá trình phát triển, phấn đấu với nhiều gian nan. “Chỉ tiêu đó hết sức quan trọng đối với ngành nước và được duy trì liên tục từ năm 2016 đến nay và trong thời gian tới” - ông Trần Quang Minh khẳng định. Đến nay, mạng lưới đường ống cấp nước đã được đầu tư phát triển đến các khu vực ngoại thành để người dân vùng nông thôn có thể sử dụng được nguồn nước sạch.

Với mục tiêu khách hàng là trung tâm, trong suốt chặng đường phát triển, SAWACO đã không ngừng đổi mới để đem đến cho khách hàng - người dân TPHCM nguồn nước đạt chuẩn, an toàn, liên tục; đồng thời bảo đảm mục tiêu phục vụ khách hàng với chất lượng dịch vụ ngày càng tốt hơn.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn TNHH một thành viên nhiệm kỳ 2020-2025, SAWACO đã triển khai chương trình “Nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng giai đoạn 2022-2026”. Chương trình được tổng công ty, các đơn vị cấp nước thành viên triển khai thực hiện đồng bộ, toàn diện, bảo đảm cấp nước an toàn, phát triển khách hàng, nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng và giảm thất thoát nước. Trong đó, ngành nước thành phố triển khai thực hiện đồng bộ và toàn diện việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để giảm thủ tục hành chính, cải tiến các dịch vụ chăm sóc khách hàng như số hóa hồ sơ, giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.

Ngành cấp nước TPHCM cũng tập trung triển khai các giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, vận hành hệ thống cấp nước, quản lý chất lượng nước nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, mức độ an toàn trong sản xuất và quản lý nguồn nước đầu vào, đầu ra; xây dựng trung tâm quản lý vận hành hệ thống cấp nước (SWOC) tích hợp hệ thống SCADA, chia sẻ, tích hợp với các hệ thống như GIS, mô hình thủy lực để áp dụng vào quản lý mạng lưới cấp nước theo hướng công nghệ số.

Nguồn: Sawaco

Ngọc Quyên