Ngang qua phố, nghe những tiếng rao thương nhớ

05/08/2022 - 06:21

PNO - Tại mỗi gia đình người Quảng, chén xu xoa trong tiết hạ đủ làm hạ nhiệt cái gió Lào hanh khô đến khắc nghiệt...

Tháng Tám, Hội An nắng cháy da cháy thịt. Trong tiết trời oi bức, các món ăn, thức uống giải nhiệt luôn được ưu ái trong thực đơn của các chị em. Khi đi chợ, hầu như ai cũng không thể bỏ qua tiếng mời chào “Mua xa xa, lường phảnh về ăn con ơi” của các bà, các cô.

Đây là những món ăn dân dã ở phố. Hầu như người địa phương ai cũng quen với hương vị đặc biệt, đậm chất biển này. Nhưng với khách du lịch từ nơi khác đến, việc thưởng thức xa xa hay lường phảnh sẽ là một trải nghiệm đặc biệt.

Xu xoa, lường phảnh ở Hội An thường ăn kèm với hạt é - đặc sản làng rau Trà Quế

Xa xa tên chính xác là xu xoa hoặc xoa xoa, nhưng trong phát âm của người Quảng lại nghe thành xa xa. Ai qua phố Hội chùa Cầu chắc hẳn đôi lúc sẽ nghe những tiếng rao lanh lảnh “Chè đây, xa xa, lường phảnh đây”. Giữa trưa hè oi ả phần lớn không ai cưỡng nổi sự mời gọi hấp dẫn này.

Xoa xoa là món ăn mát, bổ được chế biến hoàn toàn bằng rong câu biển và thường có màu trắng đục. Người ta vớt rong câu từ dưới biển rồi đem phơi nắng cho khô. Khâu xử lý rong câu rất phức tạp và cần sự kỹ lưỡng. Trước khi nấu, rong câu khô được ngâm trong nước khoảng một ngày để cho nở đều và trút bỏ hết các chất bẩn. Theo kinh nghiệm dân gian, đôi lúc người ta phải “giặt” rong câu mạnh như giặt quần áo để loại bỏ hết các tạp chất và cát bẩn.

Sau khi nấu chín, người ta vớt rau câu ra và bỏ vào miếng vải lưới to để ép lấy nước, còn bã thì bỏ đi. Nước luộc rau câu được để nguội trong những chiếc tô sứ hay sành chừng vài giờ thì đông lại.

Nguyên liệu để nấu lường phảnh là cây lường phảnh, một loại cây giống rau dền đem phơi khô. Cây lường phảnh rửa sạch cho vào một ít vị thuốc bắc như đương quy, thục địa rồi bắt lên bếp nấu rục. Điều quan trọng là khi nấu phải canh cho cây không được chín rục ảnh hưởng đến độ dai và độ cứng của món ăn này. Lường phảnh không mềm như xoa xoa, thường dai và cứng hơn và thường có màu đen nhánh.

Xoa xoa có màu trắng đục, lường phảnh thường có màu đen nhánh

Cũng như xoa xoa, lường phảnh sau khi lọc lấy nước chỉ cần để vài giờ là đông cứng. Sau đó chỉ cần thắng nước đường tán với gừng rồi chan vào, bỏ thêm đá là có ngay món ăn mát lạnh giải nhiệt. Ở Hội An, những món ăn này còn bỏ kèm hạt é, loại cây đặc sản nổi tiếng ở làng rau Trà Quế, mang giá trị dinh dưỡng khá cao nhưng giá thành lại mềm.

Khi đến Hội An, thỉnh thoảng bạn sẽ bắt gặp trên phố hình ảnh những gánh hàng rong với vài chiếc ghế nhỏ bên cạnh; một vài du khách đang thưởng thức món xoa xoa, lường phảnh giải nhiệt dưới những tán hoa giấy nở rộ, tạo nên một khung cảnh gần gũi và dễ chịu cho bất cứ ai.

Huỳnh Kim Hoa

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI