Ngán thịt cá, lại nhớ món chao của mẹ

29/09/2023 - 07:35

PNO - Cứ đến những ngày rằm hay mùng Một, mẹ lại tự tay vào bếp nấu những món ăn chay thanh đạm cho cả nhà cùng thưởng thức. Những món rau củ luộc, đậu kho xốt cà chua, mì xào hay canh chua nấu đậu từ bình thường bỗng trở nên ngon hơn qua chén chao có hương vị "đặc biệt" của mẹ.

 

Thau chao, dĩa chao không bị nát từ bàn tay khéo léo của mẹ
Thau chao, dĩa chao không bị nát từ bàn tay khéo léo của mẹ

Sở dĩ chao có hương vị "đặc biệt" là do trong quá trình từ miếng đậu khuôn to, mẹ cắt ra thành những viên vừa ăn và đem đi ủ trong những chiếc thúng tre. Khi những viên đậu vừa chín tới, sẽ có mùi hơi khó chịu. Đối với những người sành ăn thì chao càng nặng mùi họ càng thích ăn, vì độ béo cao hơn.

Một trong những bí quyết để làm ra thau chao thành phẩm béo và không bị nát chính là đậu khuôn vừa mới ra lò, mẹ mua về để cho âm ấm rồi mới làm, chứ không để đậu nguội lạnh. Tro ủ bên dưới phải là tro từ than, vừa mới lấy từ bếp lò nấu hôm qua.

Đậu để sau 3 ngày là đã chín và được mẹ mang bỏ vào thau, xếp thành hàng để khi chế hỗn hợp rượu pha với muối thì tất cả viên đậu sẽ thấm đều. Cuối cùng là dùng những tấm ni lông trùm kín thau đậu, tránh để không khí lọt vào. Sau 10 ngày là có thể mang ra dùng hay chế biến thành nhiều món.

Đơn giản nhất là xếp từng viên chao dẻo, mịn ra dĩa, chế một ít xì dầu và một ít đường, dầm thêm vài trái ớt xiêm là có thể dùng được ngay. Chao với xì dầu ăn chung với cơm nóng cũng đã rất ngon. Độ nóng của cơm, độ hăng của ớt và xen lẫn là mùi nồng đặc trưng của chao, kích thích vị giác vô cùng.

Vẫn là chén chao hấp dẫn ấy, nặn thêm ít chanh để rưới lên dĩa mì chay xào chung với rau củ, đậu chiên, bột chiên hay rau củ luộc. Tất cả đều ngon, vì độ ngọt, giòn của rau củ hòa chung với vị mặn, béo, chua nhẹ của chén chao.

Hay như buổi sáng sớm, mẹ tranh thủ đi chợ mua về những lọn bún lá được cuốn sẵn thành lọn dài, cầm chắc tay. Khi ăn chỉ cần chấm bún vào chén chao đã pha sẵn, ghém thêm miếng ớt cho cay nhẹ thì ăn ngon phải biết. Đôi khi hết veo bịch bún khi nào mà cũng không hay.

Phần chao nhà dùng, mẹ sẽ chưng ra để trong hũ, đậy nắp cẩn thận và đặt trong ngăn mát tủ lạnh. Có khi mẹ muốn tặng những hũ chao cho mấy cậu, dì trong nhà hay cho hàng xóm thì sẽ gắp chao ra sớm hơn vài ngày. Chờ đến tay người nhận thì chao đã vừa chín tới, có thể dùng được ngay.

Kỳ thật, món chao mẹ làm khác hẳn về mùi vị so với những hũ chao được bày bán trong các cửa tiệm. Mùi đậm hơn, vị béo ngậy, nước trong hơn, độ dẻo vừa tới. Những điều đó đã tạo nên sức hấp dẫn trong món chao đặc biệt do chính tay mẹ làm. Từ nhỏ đến giờ đã thành một ông giáo, cứ đến những ngày ăn chay hằng tháng, tôi lại háo hức chờ đợi món chao của mẹ xuất hiện trên mâm cơm chay thanh đạm nhưng lại đầy đủ chất dinh dưỡng.

Mỗi lần đi xa nhà, đi lâu, bao giờ tôi cũng mang theo một hũ chao mẹ làm. Đó là món đưa cơm hiệu quả khi đến những nơi không có thức ăn phù hợp hoặc những ngày đã quá ngán thịt cá. 

Đức Bảo

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI