Ngắm tết trên... Facebook

Những ngày cuối năm, cứ dạo một vòng Facebook sẽ thấy đủ "sắc thái tết". Từ các trang cá nhân đăng trạng thái, hình ảnh tết của gia đình đến các trang báo mạng, hội nhóm, các trang kinh doanh quảng cáo sản phẩm, dịch vụ tết... không thiếu món gì.

Có người nói vui: tết chẳng cần đi đâu, chỉ nằm nhà lướt Facebook là đủ biết dân tình thế thái ngoài kia ăn tết ra sao, xu hướng mua sắm, tiêu dùng tết năm nay thế nào, "trend" thời trang trong năm mới... là gì.

Năm nay, tôi xa nhà vào dịp tết nên nhận định vui nói trên sẽ chính xác nếu như cô bạn thân không "đính chính": những gì tôi thấy trên mạng chỉ là bề nổi. Vì người ta chỉ phơi bày trên ấy những điều vui tươi, đẹp đẽ chứ thực tế không như thế.

Cô bạn nói rằng, quyết định cắt giảm chi phí, nhân sự ở nhiều công ty khiến mọi người nghỉ tết nhưng kém vui, vì sau tết không biết ai sẽ nằm trong danh sách bị sa thải. Dù vậy, khắp nơi người ta vẫn đăng hình liên hoan tất niên thật rôm rả.

Nhìn những mâm cỗ tết trên Facebook khiến tôi thấy tết như đang ở bên mình (ảnh minh hoạ)

Sự bi quan của bạn còn đến từ cảnh đìu hiu ở các siêu thị, trung tâm mua sắm vào những ngày cuối năm do tình hình lương, thưởng không khả quan như nhiều năm trước. Cảnh chen chúc mua sắm nhộn nhịp chỉ diễn ra vào những ngày cận tết khi người ta không thể chờ đợi được nữa. Họ cũng chỉ chi tiêu cho những thứ thực sự cần thiết chứ không còn mua theo cảm hứng, theo mùa.

Tôi hiểu tâm trạng kém vui trong những tin nhắn "tường thuật" màu tết quê nhà của bạn qua việc cắt giảm mua sắm, bày biện tết ở nhà nội tôi.

Tết mấy năm trước, nội luôn chất lủ khủ bánh tét, bánh chưng đầy mấy cái kệ trong bếp, vừa để nhà dùng, vừa để biếu bà con, chòm xóm. Bánh mứt, trái cây, nước ngọt các loại cũng được chất la liệt bất kể chỗ nào trống trong nhà. Dù sau này mọi người đều kiêng ăn ngọt hoặc uống nước có gas, khách đến nhà cũng chỉ dùng cho có lệ nhưng tâm lý thích sự sung túc, đủ đầy nên nội hay mua dư, tính nội lại rộng rãi. Từ khi ông nội mất vì COVID-19 hồi năm ngoái, thêm các chú, bác người mất việc, người bị thua lỗ trong việc làm ăn nên tết năm nay nội... chùn tay, mua sắm tiết kiệm hẳn.

Chưa năm nào tôi được nghe nhiều những từ "tiết kiệm, tối giản, khó khăn" như mùa tết năm nay, có lẽ do "dư chấn" của dịch Covid-19 khiến nền kinh tế đã "chạm đáy, kịch sàn" như cách nói của những nhà kinh tế, xã hội học. Mặc dù vậy, cái tâm lý "tết mà" khiến những người lạc quan có thể tạm gác qua một bên những âu lo thường nhật để vui cho trọn vẹn mấy ngày tết ngắn ngủi.

Nhiều người nói những ai thích dùng Facebook thường "sống ảo", không có khả năng phân biệt thật - giả, đúng - sai. Tôi thì nghĩ, đâu cần "nâng quan điểm" về vấn đề này, ít nhất là trong ngày tết, cứ để cái đầu được thư giãn, nghỉ ngơi sau một năm căng thẳng, đầy áp lực.

Thú thật, những ngày này tôi lại thích dạo trên Facebook, để nghe ngóng những thanh âm ngày tết nơi quê nhà (dù chỉ là qua clip trên ứng dụng Reels, TikTok), để được mãn nhãn với sắc màu tết qua hình ảnh của người thân, bạn bè; được chiêm ngưỡng, xuýt xoa trước những mâm cỗ tết mà mọi người dày công chuẩn bị... để thấy mọi khoảng cách địa lý như được rút lại gần hơn và tết như đang ở bên mình.

Tương lai tươi sáng hay ảm đạm khó mà biết trước, cứ vui ngày nào hay ngày ấy, lúc nào hay lúc nấy. Dù chẳng thể thay đổi được những khó khăn năm cũ thì việc "sạc" lại năng lượng cho mình trong mấy ngày tết để thêm sức mạnh dấn bước trong những ngày tháng tới là việc nên làm. Được thỏa sức ăn, chơi, thưởng thức tết tại quê nhà hay chỉ ngắm tết "chay" trên Facebook cho thoả nỗi nhớ nhà cũng được, chỉ cần mình thấy vui là được, phải không?

Đỗ Thu Vân