Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt vào miền Đông Ukraine: Thế giới lo lắng về một cuộc chiến kéo dài

Sáng sớm 24/2, Tổng thống Nga Putin đã phê duyệt “hoạt động quân sự đặc biệt” ở vùng Donbass của Ukraine. Trong khi đó, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) nhóm họp khẩn cấp nhằm thúc giục giảm leo thang và quay trở lại các cuộc đàm phán ngoại giao. 

Người dân Ukraine trú ẩn trong một ga tàu điện ngầm ở Kiev sau khi Tổng thống Putin thông báo về một chiến dịch quân sự sẽ nổ ra - Ảnh: Reuters

Các nước lên án chiến tranh

Tại cuộc họp Hội đồng Bảo an LHQ, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres yêu cầu ông Putin “đưa quân trở lại Nga”. Ông Guterres nói: “Vì nhân loại, xin đừng để một cuộc chiến tranh nổ ra ở châu Âu. Đây có thể là cuộc chiến tồi tệ nhất kể từ đầu thế kỷ với hậu quả không chỉ tàn khốc cho Ukraine, không chỉ bi thảm cho Nga mà còn có những tác động không thể lường trước”.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng lên án việc Nga tấn công vào Ukraine, đồng thời hứa rằng đất nước của ông và các đồng minh “sẽ buộc Nga phải chịu trách nhiệm”. Công dân Mỹ ở Ukraine được khuyến cáo nên trú ẩn tại chỗ và thực hiện các bước an toàn nếu nghe thấy tiếng nổ hoặc tiếng còi báo động.

Chánh văn phòng Ủy ban điều hành Liên minh châu Âu (EU) - Ursula von der Leyen - cho biết khối sẽ quy trách nhiệm cho Mát-xcơ-va về cuộc tấn công “phi lý” vào Ukraine. Bà Ursula lên tiếng: “Trong những giờ phút đen tối, chúng tôi đứng về phía Ukraine và những phụ nữ, đàn ông và trẻ em vô tội khi họ đối mặt với cuộc tấn công vô cớ này, cầu nguyện cho tính mạng của họ”. 

Trong một tuyên bố chung, EU cho biết các nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về một gói trừng phạt khác đối với Nga tại cuộc họp khẩn cấp vào cuối ngày 24/2. Anh, Đức, Pháp, Cộng hòa Séc, Ba Lan cũng lên án hành động của Nga. Một số lượng nhỏ nhưng ngày càng tăng người Ukraine sống ở Anh đang lên kế hoạch trở về quê hương để chống lại quân đội Nga nếu cuộc xung đột leo thang. 

Nga khẳng định bảo vệ dân thường miền Đông Ukraine

Hãng tin Nga RIA-Novosti đưa tin, phát biểu với người dân Nga sáng 24/2, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định nước Nga đang bảo vệ cộng đồng người Nga và Ukraine ở vùng Donbass vì đêm 23/2 hai nước cộng hòa Donetsk và Luhansk đã chính thức yêu cầu Mát-xcơ-va bảo vệ họ khỏi sự xâm lược của Ukraine. Ông Putin cũng khẳng định điều này phù hợp với điều 51, chương 7 của Hiến chương LHQ. 

Hãng tin Nga RIA-Novosti cho biết, trong những tuần gần đây, tình hình ở Donbass ngày càng leo thang: Kiev đã tập trung phần lớn quân đội tiến về phía đông và thường xuyên nổ súng vào lực lượng dân quân, sử dụng các loại vũ khí cấm. Hai nước cộng hòa đã bắt đầu sơ tán phụ nữ, trẻ em và người già đến các khu vực của Nga.

Vào ngày 19/2, các nhà lãnh đạo của các nước cộng hòa tự xưng đã yêu cầu Nga công nhận nền độc lập của họ. Vào ngày 21/2, Tổng thống Putin đã ký các sắc lệnh liên quan và chỉ thị đảm bảo duy trì hòa bình trong khu vực.

Nền kinh tế thế giới lại lao đao

Chứng khoán toàn cầu và lợi suất trái phiếu Mỹ giảm mạnh sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraine, trong khi giá USD, vàng và dầu tăng vọt. Giá dầu thô Brent đã tăng 4 USD để vượt mốc 100 USD/thùng, lần đầu tiên kể từ năm 2014. Đồng tiền rúp của Nga đã giảm xuống mức thấp lịch sử so với euro và USD. 

Mối đe dọa từ các biện pháp trừng phạt, bao gồm các biện pháp “chưa từng có tiền lệ” của Mỹ và các đồng minh đã làm rung chuyển các thị trường hàng hóa và tiền tệ thế giới. Thị trường chứng khoán ở châu Á cũng chịu biến động tương tự ở châu Âu và Mỹ, với giá hàng hóa tăng mạnh làm tăng thêm nỗi lo về lạm phát và rủi ro đối với tăng trưởng kinh tế hậu đại dịch.

Chris Weston - người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại sàn giao dịch Pepperstone (Úc) - giải thích: “Thị trường luôn cố gắng đánh giá liệu Nga có dừng lại ở Donbass hay không, và có vẻ khá rõ ràng rằng họ đang tiến về phía thủ đô Kiev. Đây luôn là một trong những tình huống xấu nhất bởi nó sẽ kéo theo những biện pháp trừng phạt mới đối với Nga”. 

Linh La (theo RIA-Novosti, Reuters, AP, Bangkok Post)