Nga hi sinh ông Assad đổi lại lợi ích lớn?

Hôm qua, một cuộc không kích vào trại di tản ở biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ đã làm ít nhất 28 người thiệt mạng.

Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) cho hay trong số những người tử vong có cả phụ nữ và trẻ em. Trại di tản nằm gần thị trấn Sarmada, tỉnh Idlib, giáp biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Nhân viên cứu hộ đang tích cực tìm kiếm người sống xót trong số những thi thể cháy xém ở đống đổ nát.

Cảnh đổ nát của trại di tản bị tấn công hôm qua

 Nhà hoạt động Abu Ibrahim al-Sarmadi đến từ thị trấn lân cận Atmeh nói rằng có 2 cuộc không kích đã đánh trúng lán trại. Hầu hết những người di tản đến từ miền Nam TP Aleppo và thành phố cổ Palmyra.

Thành viên phe đối lập Nidal Abdul Qader sống cách lán trại khoảng 1 km, cho biết khoảng 50 lều và 1 trường học đã bị thiêu rụi. Giám đốc cơ quan cứu trợ của Liên Hiệp Quốc (LHQ) Stephen O’Brien lên án vụ tấn công “kinh hoàng và bệnh hoạn”, đồng thời kêu gọi mở cuộc điều tra ngay lập tức.

Nhà Trắng xác nhận trong số 28 người chết bao gồm cả dân thường vô tội, những người phải rời bỏ nhà cửa để trốn tránh bạo lực. Thị trấn Sarmada nằm cách phía Tây TP Aleppo khoảng 30 km. Thành phố này vừa đạt thỏa thuận chấm dứt chiến sự tạm thời khiến giao tranh ngừng leo thang trong vòng 48 giờ.

Trong một tuyên bố gửi Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Syria Bashar al-Assad Bashar al-Assad khẳng định quân đội của ông sẽ làm tất cả để đạt được chiến thắng cuối cùng ở Aleppo. Liền sau đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner kêu gọi Nga “khẩn trương giải quyết tuyên bố hoàn toàn không thể chấp nhận” nói trên của nhà lãnh đạo Syria.

Ngày 4/5 trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn RIA Novosti, Ngoại trưởng Lavrov đã tuyên bố nói lên số phận trong tương lai của thủ lĩnh Syria: “Tổng thống Assad không phải là đồng minh của chúng tôi. Nga giúp ông ấy chống lại khủng bố và bảo vệ sự toàn vệ lãnh thổ, tuy nhiên, ông ấy không phải là một đồng minh theo cái cách Thổ Nhĩ Kì đang là đồng minh của Mỹ”.

Ông Lavrov tuyên bố phe ông Assad không phải đông minh của Nga

Cùng ngày, trang tin Debka của Israel tiết lộ, lần đầu tiên Nga đồng ý thảo luận về khả năng Tổng thống Bashar al-Assad thoái vị, đi kèm đó là các điều kiện “cần thiết”.

Các nguồn tin tình báo còn khẳng định, Moskva chấp nhận khởi động đàm phán về tương lai của các tướng lĩnh quân đội Syria, xem ai là người buộc phải ra đi, ai là người tại vị. Một trong những điểm chính yếu nhất là việc ông Assad thoái vị và cùng với gia đình rời khỏi Syria - vốn là yêu sách hàng đầu mà phe đối lập đặt điều kiện để tiếp tục tham gia các cuộc hòa đàm.

Với tình hình này, rất có thể Nga sẽ chấp nhận hi sinh ông Assad để đổi lấy sự động thuận của các bên liên trong vòng đàm phán hòa bình mới, cũng như đối phó và giảm thiểu các cấm vận hà khác của EU đang áp đặt lên Nga.

Bằng chứng là Nga đã có nhiều hành động đấu dịu với như: Tổng thống Putin yêu cầu không quân Nga dừng các cuộc không kích Aleppo vào ngày 2-3/5, ngay sau đó Nga rút binh sĩ và các chiến đấu cơ khỏi Syria, và gần đây nhất là đạt thỏa thuận ngừng bắn đối với nước này vào ngày 5/5.

Nhiều khả năng ông Putin sẽ hi sinh Tổng thống Syria

Vào ngày 3/5 Ngoại trưởng ngoại giao Nga cũng lên tiếng cảnh cáo Tổng thống Syria về vấn đề khỏi động chuyển tiếp chính trị.

“Ngày mục tiêu cho quá trình chuyển tiếp là 1/8/2016. Giờ đã là tháng 5 rồi. Nếu ông Assad không tuân thủ điều kiện này, chắc chắn sẽ có những hệ quả không như mong muốn”

Như vậy có thể thấy đây là một sự hi sinh có lợi cho cả hai bên Nga, EU và các bên trong vòng đàm phán hòa bình mới. Số phận của thủ lĩnh Syria đang rất mong manh. Không loại trừ khả năng Nga sẽ đánh đổi ông Assad lấy một số lợi ích cho mình và như vậy, khả năng Syria bị liên bang hóa là có thể xảy ra.

Khánh Ly (Tổng hợp)