Nga bắt đầu bỏ mặc cho chế độ Assad sụp đổ?

Ông Ari Heistein, trợ lý đặc biệt của Giám đốc Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Israel (INSS) và bà Vera Michlin-Shapir, làm việc tại INSS mới đây đã có bài phân tích trên National Interest, bình luận về chiến thắng thực sự của Nga khi can thiệp vào tình hình chiến sự Syria.

Trên thực tế, Nga đã đạt được một số thành công trên chiến trường Syria nhưng những chiến thắng này chưa thể giúp Moscow trở thành một thế lực mới trong khu vực.

Thành tựu mà Nga đạt được chủ yếu củng cố tinh thần chiến đấu của quân đội Syria và các lực lượng đồng minh. Điều này giúp quân chính phủ có thể tham chiến một cách hiệu quả hơn, đồng thời khiến cho phe nổi dậy muốn lật đổ chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad suy yếu.

Tuy nhiên, khi so sánh tình hình chiến sự ở Syria trước và sau khi Nga can thiệp, quân Assad thực tế không giành lại được nhiều vùng lãnh thổ bị phiến quân và khủng bố chiếm đóng.

Ngoài ra, Nga dù đã tiến hành không kích yểm trợ nhưng vẫn không thể tránh cho quân đội Syria hứng chịu những thất bại.

Nga không quan tâm đến sự suy thoias của chính quyền ông Assad mà chỉ mặc sức đánh bóng hình ảnh

Ngay từ tuần đầu tháng 5, quân chính phủ để mất mỏ dầu Shaer vào tay khủng bố IS trong khi nhóm Hồi giáo cực đoan Jabhat al-Nusra chiếm thị trấn chiến lược Khan Touman

Nga cũng bị nghi không kích vào một bệnh viện ở Aleppo cuối tháng 4 khiến 50 người thiệt mạng dù Moscow đã bác bỏ thông tin này.

Hàng ngàn đợt không kích của Nga trong vòng 8 tháng qua cũng chưa thể giúp ông Assad đạt được mục đích chiến lược là giành lại Aleppo.

Tổng thống Syria khẳng định vai trò của Nga trong chiến dịch chống khủng bố là “cần thiết” trong khi phát ngôn viên Điện Kremlin khẳng định “tái chiếm Palmyra sẽ không thể trở thành hiện thực nếu như không có sự hỗ trợ của Nga”.

Những hé lộ gần đây trên Sky News cho biết, chính phủ Syria có thể đã thông đồng với khủng bố IS hơn là đánh đuổi phiến quân khỏi Palmyra. Các tay súng IS đào ngũ nói rằng: “Palmyra được trả lại cho quân đội chinh phủ như một phần trong hàng loạt các thỏa thuận hợp tác giữa hai bên”.

Mặc dù thông tin chưa được xác minh nhưng điều này hoàn toàn có thể xảy ra. Syria từng là nơi nuôi dưỡng các chiến binh thánh chiến chống lại hoạt động củ Mỹ ở Iraq, chính phủ Syria từng trả tự do cho những phần tử Hồi giáo cực đoan tại nhà tù Sednaya năm 2011 và hoạt động mua bán dầu với IS lên tới 40 triệu USD hàng tháng.

Nói về vấn đề này, không thể không nhắc đến những tuyên bố của Nga về ông Assad cách đây không lâu.

Ngày 4/5 trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn RIA Novosti, Ngoại trưởng Lavrov đã tuyên bố nói lên số phận trong tương lai của thủ lĩnh Syria:

“Tổng thống Assad không phải là đồng minh của chúng tôi. Nga giúp ông ấy chống lại khủng bố và bảo vệ sự toàn vệ lãnh thổ, tuy nhiên, ông ấy không phải là một đồng minh theo cái cách Thổ Nhĩ Kì đang là đồng minh của Mỹ”.

Các nguồn tin tình báo còn khẳng định, Moskva chấp nhận khởi động đàm phán về tương lai của các tướng lĩnh quân đội Syria, xem ai là người buộc phải ra đi, ai là người tại vị.

Một trong những điểm chính yếu nhất là việc ông Assad thoái vị và cùng với gia đình rời khỏi Syria - vốn là yêu sách hàng đầu mà phe đối lập đặt điều kiện để tiếp tục tham gia các cuộc hòa đàm.

Với tình hình này, rất có thể Nga sẽ chấp nhận hi sinh ông Assad để đổi lấy sự động thuận của các bên liên trong vòng đàm phán hòa bình mới, cũng như đối phó và giảm thiểu các cấm vận hà khác của EU đang áp đặt lên Nga.

Trên thực tế Nga chưa giúp ích được quá nhiều trong công cuộc chống khủng bố IS cũng như giải quyết triệt để xung đột kéo dài 5 năm ở Syria, lại kể đến việc Nga sẵn sàng hy sinh ông Assad để đổi lại lợi ích của mình những vẫn nhận được cái nhìn thiện cảm từ thế giới.

Khánh Ly (Tổng hợp)