Nếu thấy ngứa ngoài da, bạn nên cảnh giác với những bệnh nguy hiểm này

Chào bác sĩ, năm nay tôi 32 tuổi, làm nhân viên văn phòng, sức khỏe bình thường, tuy nhiên thời gian gần đây tôi đột nhiên bị ngứa, lúc đầu tôi cứ nghĩ do dị ứng phấn hoa hoặc thời tiết nên đã tự ý mua thuốc về bôi nhưng không thấy đỡ, chỗ ngứa tiếp tục lan rộng, nhiều nhất là vùng lưng. Bác sĩ cho tôi hỏi ngứa là bị bệnh gì? Hiện tại tôi cần làm thế nào để khắc phục bệnh ngứa? Mong sớm nhận được câu trả từ bác sĩ, cảm ơn! (Khổng Hà, Cầu Giấy, Hà Nội).

Trả lời:

Chào bạn Khổng Hà!

Rất cảm ơn bạn đã tin tưởng và chia sẻ băn khoăn với chúng tôi. Về thắc mắc “Ngứa ngoài da là biểu hiện của bệnh gì?” của bạn, xin được tư vấn bạn như sau:

Ngứa là một cảm giác đòi hỏi phải được gãi theo bản năng. Ngứa có nhiều đặc điểm tương tự như đau và cả hai đều là những cảm giác không dễ chịu nhưng đáp ứng theo thói quen giữa chúng là khác nhau. Đau tạo ra phản xạ rút lui còn ngứa tạo ra phản xạ gãi.

Thực ra ngứa da có rất nhiều nguyên nhân gây ra, nhưng có một số nguyên nhân thường gặp như:

– Ngứa da do thời tiết: Phần lớn vào mùa đông da khô dễ bị ngứa, cái lạnh khiến da bị khô đi, những chỗ khô dễ bị tróc vảy dẫn đến tình trạng ngứa ngáy. Da khô có thể là kết quả của việc thời tiết lạnh hay tiếp xúc với nước kéo dài. Tắm bằng nước nóng thường làm tăng cảm giác ngứa nhiều hơn.

– Do tuổi tác: Một điều mà bạn không để ý đó chính là tình trạng tuổi tác của mình có thể gây ra ngứa da. Khi tuổi càng cao, lớp da bị lão hóa không còn được bảo vệ chắc khỏe và da khô ráp nhiều, rất dễ bị ngứa. Càng lớn tuổi, sự tiết chất sebum bị giảm đi, da không còn tươi trẻ và mềm mại, cung cấp độ ẩm như lúc còn trẻ, do đó ngứa da thường gặp ở người già, đặc biệt nặng hơn vào mùa lạnh.

– Do côn trùng, bọ thú, ký sinh trùng: Các vết cắn của côn trùng ban đầu chỉ gây nên những vết thương rất nhỏ nhưng sau đó sẽ sưng to do phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với kháng nguyên từ lông, ngòi của côn trùng hay từ vết cắn đưa vào. Phản ứng ngoài da thường gặp nhất là tình trạng ngứa ngáy dữ dội nơi bị cắn, nổi hồng ban sưng phù, tróc vẩy.

Bị ngứa da là biểu hiện của các bệnh ngoài da như.

– Bệnh nổi mề đay: Các nốt hoặc đám mẩn đỏ gây ngứa có thể xuất hiện và biến mất nhanh chóng nhưng lại tái phát bất cứ lúc nào với nhiều nguyên nhân khác nhau. Bệnh phát triển từ mề đay cấp tính chuyển sang tình trạng mãn tính.

– Bệnh vảy nến: Ngoài những mảng da có ranh giới rõ ràng, màu hồng nổi lên trên bề mặt da, phía trên có lớp sừng trắng bong tróc còn có thể gây ngứa khó chịu. Bệnh xuất hiện ở tay, chân, da đầu hoặc da toàn thân.

Bị ngứa ngoài da là do các bệnh bên trong cơ thể.

– Bệnh suy thận: Chức năng thận bị suy giảm nghiêm trọng dẫn đến bị giảm hoặc không thể đào thảo chất độc ra khỏi cơ thể gây tích tụ và dẫn đến bị ngứa da. Ngứa do suy thận nặng hơn về mùa hè.

– Bệnh gan: Ngứa da xảy ra ở người bị bệnh viêm gan, nóng gan, ung thư gan,.. do chức năng gan suy giảm, tắc nghẽn và ứ đọng mật khiến cho việc lọc chất thải khó khăn. Ngứa ngoài da do bệnh gan chỉ đứng sau bệnh suy thận thuộc về các nguyên nhân gây ngứa da do bệnh lý gây ra.

– Bệnh ung thư Hogkin: Đây là bệnh ung thư gây nổi hạch khắp nơi trên cơ thể thường kèm theo ngứa ngáy.

– Bệnh quá nhiều chất Hemoglobin trong máu: Các cơn ngứa da thường xuất hiện sau khi tắm nước ấm hoặc nước nóng.

Bạn có thể sử dụng mật ong kết hợp với lá húng quế cả 2 nguyên liệu đều có tính sát khuẩn nên trong các trường hợp bị ngứa thông thường bạn có thể dùng chúng để khắc phục. Cách dùng rất đơn giản, bạn lấy một ít lá húng quế giã nát rồi thêm mật ong vào trộn đều. Chỗ nào bị ngứa thì bôi hỗn hợp này lên.

Hoặc cam thảo, vỏ quả cam là lá chè xanh lượng bằng nhau. Sau khi rửa qua vài lần nước, cho vào nổi thêm tô nước đầy vào đun sôi. Dùng nước đun được này để rửa da, sẽ giúp da giảm ngứa rất nhiều.

Phòng bệnh ngứa ngoài da

Phòng bằng cách loại trừ trước những nguyên nhân gây ngứa: diệt côn trùng, ăn ở sạch sẽ... Không nên tiếp xúc nhiều với thú vật nuôi. Trong những chuyến du lịch, nên mang theo thuốc bôi tránh côn trùng. Quần áo, nhất là quần áo lót, bằng sợi tổng hợp là một nguy cơ tiềm tàng, tránh dùng nếu có thể. Giặt thật sạch các chất tẩy rửa và phơi nơi thoáng mát đầy đủ ánh nắng mặt trời. Muốn đỡ ngứa do thời tiết nóng và khô, có thể chườm nước đá và dùng máy làm ẩm vào ban đêm.

Cố gắng không ăn uống những thực phẩm không thích ứng với cơ địa của mình để khỏi bị dị ứng. Tránh các đồ uống làm giãn mạch như cà phê, rượu, nước nóng... Khi bị ngứa, không nên gãi, nhất là gãi làm xây xước da vì như vậy rất dễ nhiễm khuẩn. Cho dù bị ngứa bởi bất kỳ nguyên nhân gì cũng nên tắm nhanh và tắm với nước lạnh hoặc ấm với rất ít hoặc không cần xà bông. Lau người nhẹ nhàng chứ không nên chà xát mạnh.

Chúc bạn có một sức khỏe tốt nhất!

BS.THS Nguyễn Mai