Não lợn ‘hồi sinh’ 4 giờ sau khi chết’ và ý nghĩa đặc biệt của phát hiện này

Nghiên cứu thúc đẩy cuộc tranh luận về rào cản giữa sự sống và cái chết, nó cho thấy tình trạng chết tế bào não có thể dừng lại và một số kết nối trong não được khôi phục. Tuy nhiên, không có tín hiệu từ não cho thấy nó có nhận thức hay ý thức.

Não lợn hồi sinh một phần 4 giờ sau khi chết - Ảnh: Getty Images

Phát hiện bất ngờ đã “thách thức” quan niệm rằng bộ não suy giảm không thể phục hồi trong vòng vài phút sau khi nguồn cung cấp máu bị cắt đứt.

Thí nghiệm được thực hiện thế nào? Các nhà khoa học thu thập 32 bộ não lợn từ một lò mổ. Bốn giờ sau, các bộ não được kết nối với một hệ thống do nhóm nghiên cứu Đại học Yale thực hiện.

Hệ thống bơm nhịp nhàng (giống như mạch đập) một chất lỏng được thiết kế đặc biệt vào não, chất lỏng này chứa máu tổng hợp mang oxy và thuốc để làm chậm hoặc đảo ngược hiện tượng chết tế bào não. Bộ não lợn được cho cung cấp hỗn hợp phục hồi trong vòng 6 giờ.

Các nhà nghiên cứu phát hiện các khớp thần kinh kết nối giữa các bộ não đã hoạt động - Getty Images

Nghiên cứu cho thấy điều gì? Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Nature, cho thấy tế bào não chết giảm đi, các mạch máu được phục hồi và quan sát thấy một số hoạt động của não. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện các khớp thần kinh kết nối giữa các bộ não đã hoạt động.

Bộ não phản ứng bình thường với thuốc và tiêu thụ lượng oxy tương đương với não bình thường. Đó là thời điểm 10 giờ sau khi lợn bị giết mổ. Tuy nhiên, không thấy dấu hiệu não hoạt động (ý thức và nhận thức) khi tiến hành đo điện não đồ, và về cơ bản đây vẫn là các bộ não chết.

Ý nghĩa của phát hiện? Nghiên cứu biến đổi quan niệm về cách thức não chết, điều mà nhiều người nghĩ rằng xảy ra nhanh chóng và không thể đảo ngược nếu không được cung cấp oxy.

Nenad Sestan, giáo sư thần kinh học tại Đại học Yale, cho biết "Sự chết tế bào trong não xảy ra trong một khoảng thời gian dài hơn trước đây chúng ta từng nghĩ, nó diễn ra như một quá trình đần dần từng bước, và một số quá trình có thể bị hoãn lại, được bảo tồn hoặc thậm chí đảo ngược”.

Thí nghiệm cho thấy não lợn có thể hồi sinh một phần 4 giờ sau khi chết - Ảnh: Getty Images

Ý nghĩa thực tiễn của thí nghiệm? Lợi ích trước mắt của phát hiện này là sẽ giúp ích cho các nhà khoa học nghiên cứu về bộ não trong các bệnh như Alzheimer.

Não bộ là cấu trúc phức tạp nhất trong vũ trụ, nó là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học.

Về lâu dài, các nhà khoa học hy vọng sẽ tìm ra những cách thức tốt hơn để bảo vệ não sau những chấn thương như đột quỵ hoặc bị thiếu oxy khi sinh.

Tiến sĩ Andrea Beckel-Mitchener, chuyên gia của “Sáng kiến ​​não” tại Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia Hoa Kỳ, cho biết: "Đường hướng nghiên cứu này có thể dẫn đến một cách thức hoàn toàn mới để nghiên cứu não sau khi chết, nó cũng có thể kích thích việc nghiên cứu tìm ra các cách can thiệp thúc đẩy phục hồi não sau khi mất nguồn máu nuôi não”.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho biết vẫn còn quá sớm để lĩnh vực này tạo ra sự khác biệt cho bệnh nhân sau chấn thương. Giáo sư Sestan nói: "Chúng tôi chưa có kiến ​​thức liệu chúng tôi có thể khôi phục chức năng não bình thường hay không."

Phát hiện này có làm thay đổi ý nghĩa của cái chết? Hiện tại không, nhưng một số nhà đạo đức học cho rằng chúng ta nên có cuộc tranh luận ngay bây giờ vì những người "chết não" là nguồn cung cấp nội tạng chính cho ghép tạng.

Giáo sư Dominic Wilkinson, chuyên gia y đức và là nhà tư vấn nhi sơ sinh ở Oxford, nói: "Một khi ai đó được chẩn đoán là ‘chết não’, hiện tại không có cách nào để người đó hồi phục, nhưng nếu trong tương lai, có thể khôi phục chức năng của não sau khi chết, mang lại trí não và tính cách của ai đó, tất nhiên, điều đó sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với định nghĩa về cái chết của chúng ta”. Nhưng hiện tại vẫn chưa thể nói gì về các trường hợp này.

Thanh Hiền (Theo BBC)