 |
Những tòa nhà bị sụp đổ ở Myanmar sau trận động đất |
Trận động đất mạnh có cường độ 7,7 độ richter vào chiều 28/3 có tâm chấn ở khu vực Sagaing gần thành phố Mandalay của Myanmar đã gây ra thiệt hại lớn chưa từng có ở quốc gia này và cũng làm rung chuyển nước láng giềng Thái Lan.
Tính đến chiều ngày 29/3, số người chết đã lên hơn 1.002 người và gần 4.000 người bị thương tại Myanmar và Thái Lan.
Myanmar nằm trên ranh giới giữa hai mảng kiến tạo và là một trong những quốc gia có hoạt động địa chấn mạnh nhất thế giới, mặc dù những trận động đất lớn và có sức tàn phá tương đối hiếm ở khu vực Sagaing.
Joanna Faure Walker, giáo sư và chuyên gia về động đất tại University College London (UCL), cho biết: "Ranh giới mảng kiến tạo giữa mảng Ấn Độ và mảng Á-Âu chạy theo hướng bắc-nam, cắt qua giữa đất nước".
Bà cho biết các mảng di chuyển qua nhau theo chiều ngang với tốc độ khác nhau. Mặc dù điều này gây ra các trận động đất "trượt ngang" thường ít mạnh hơn so với các trận động đất được thấy ở "các vùng hút chìm" như Sumatra của Indonesia, nơi một mảng trượt xuống dưới mảng khác, chúng vẫn có thể đạt tới cường độ từ 7 đến 8.
Tại sao trận động đất hôm 28/3 lại gây thiệt hại lớn như vậy?
Sagaing đã phải hứng chịu nhiều trận động đất trong những năm gần đây, trong đó có trận động đất mạnh 6,8 độ Richter khiến ít nhất 26 người tử vong và hàng chục người bị thương vào cuối năm 2012.
Nhưng Bill McGuire, một chuyên gia động đất khác tại UCL, cho biết trận động đất lần này có lẽ là trận động đất lớn nhất" xảy ra ở đất liền Myanmar trong 3/4 thế kỷ.
Roger Musson, nghiên cứu viên danh dự tại Cơ quan Khảo sát Địa chất Anh, cho biết độ sâu nông của trận động đất có nghĩa là thiệt hại sẽ nghiêm trọng hơn. Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS), tâm chấn của trận động đất chỉ ở độ sâu 10km.
“Điều này rất có hại vì nó xảy ra ở độ sâu nông, do đó sóng xung kích không bị tiêu tán khi chúng đi từ tâm chấn của trận động đất lên bề mặt. Các tòa nhà đã hứng chịu toàn bộ sức mạnh của sự rung chuyển.”
Ông Bill nói thêm: “Điều quan trọng là không nên tập trung vào tâm chấn vì sóng địa chấn không lan tỏa ra từ tâm chấn mà lan tỏa ra từ toàn bộ đường đứt gãy”.
 |
Bệnh nhân bên ngoài một bệnh viện ở Thái Lan |
Myanmar đã chuẩn bị như thế nào?
Chương trình Rủi ro Động đất của USGS cho biết rằng số người tử vong có thể lên tới 10.000 người thậm chí có thể lên đến 100.000 người, và tác động kinh tế có thể lên tới 70% GDP của Myanmar.
Musson cho biết những dự báo như vậy dựa trên dữ liệu từ các trận động đất trước đây và dựa trên quy mô, vị trí cũng như mức độ sẵn sàng ứng phó động đất nói chung của Myanmar.
Sự hiếm hoi tương đối của các sự kiện địa chấn lớn ở khu vực Sagaing – gần với Mandalay đông dân – có nghĩa là cơ sở hạ tầng chưa được xây dựng để chịu được chúng. Điều đó có nghĩa là thiệt hại có thể trở nên tồi tệ hơn nhiều.
Musson cho biết trận động đất lớn gần đây nhất xảy ra ở khu vực này là vào năm 1956 và những ngôi nhà này khó có thể được xây dựng để chịu được lực địa chấn mạnh như trận động đất mới xảy ra.
“Hầu hết các trận động đất ở Myanmar đều xảy ra ở phía tây trong khi chúng lại xảy ra ở trung tâm đất nước” - ông cho biết thêm.
Cứu hộ, cứu trợ quốc tế đổ đến Myanmar Sau 1 ngày trận động kinh hoàng xảy ra, các nguồn lực cứu nạn từ Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Malaysia... đang đổ về Myanmar sau trận động đất đã khiến hơn 1.000 người thiệt mạng. Trong đó, Trung Quốc cử đến các đội cứu hộ với hàng chục thành viên do chính quyền tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, cử tới đem theo máy dò động đất, thiết bị bay không người lái và nhiều vật tư khác.  | Lực lượng cứu hộ Trung Quốc tham gia tìm kiếm người sống sót ở Myanmar |
Bộ tình trạng khẩn cấp Nga điều động hai máy bay chở 120 nhân viên cứu nạn và vật tư sang Myanmar. Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga đã điều động 2 máy bay chở theo đội cứu hộ và y bác sĩ gồm 120 người đến Myanmar. Lực lượng cứu hộ còn mang theo đội chó nghiệp vụ chuyên tìm kiếm người sống sót dưới đống đổ nát. Các chuyên gia gây mê và bác sĩ tâm lý cũng tham gia đội cứu hộ, có nhiệm vụ hỗ trợ những người bị thương và những người sống sót trong tình trạng hoảng loạn. Ấn Độ cũng điều máy bay chở đội tìm kiếm cứu nạn và một đội y tế, đem theo chăn, bạt, dụng cụ vệ sinh, túi ngủ, đèn quang năng, gói thực phẩm và bộ nấu ăn tới Myanmar sáng nay, theo thông báo của Ngoại trưởng Ấn Độ. Ngoại trưởng Malaysia cho biết một đoàn 50 người sẽ tới Myanmar vào 30/3 để hỗ trợ xác định danh tính nạn nhân và cung cấp viện trợ cho những khu vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất. Liên hợp quốc tuyên bố sẽ huy động mọi nguồn lực để hỗ trợ các quốc gia Đông Nam Á bị ảnh hưởng bởi động đất. Tổng thư ký Antonio Guterres cam kết hỗ trợ Myanmar khắc phục hậu quả thảm họa. Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng tuyên bố sẽ viện trợ cho Myanmar sau khi có cuộc thảo luận với các quan chức nước này. |
Trọng Trí (theo SCMP, Tân Hoa Xã, CNA)