Mỹ, Trung Quốc dồn dập 'ra đòn' trả đũa trong cuộc chiến thương mại

Chạm trán “Made in China 2025” với lợi ích kinh tế Mỹ

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thể hiện sự không khoan nhượng.

Trong diễn biến mới nhất, đại diện Bộ Thương mại Mỹ và Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 4/4 đã tiết lộ danh sách các mặt hàng Trung Quốc bị áp thuế, bao gồm những lĩnh vực sản xuất được cho là có sự tăng tốc cạnh tranh từ Trung Quốc thời gian qua: công nghệ robot, công nghệ thông tin, công nghệ viễn thông và công nghệ không gian.

Thông báo trên được cho sẽ khiến quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ đến thời điểm này lâm vào thế khó. Nhiều người lo rằng đây sẽ là khởi nguồn cho chiến tranh thương mại có ảnh hưởng lớn trên toàn cầu.

Thị trường chứng khoán Mỹ giảm tổng cộng 2% trong phiên ngày 2/4, nhưng sau đó tăng nhẹ trở lại.

Mức thuế quan này có hiệu lực theo Điều khoản 301 của Luật Thương mại Mỹ. Theo đó, giới chức Mỹ được phép áp đặt các lệnh trừng phạt đơn phương trong những trường hợp được xác định là các thông lệ thương mại không công bằng.

Tổng thống Trump cho biết chính quyền của ông đưa ra danh sách này nhằm ngăn chặn những bất công trong thương mại liên quan đến Trung Quốc. Phía Mỹ cho rằng các sản phẩm trong danh sách trên là những sản phẩm nằm trong kế hoạch mà Trung Quốc muốn dùng để làm giảm sức ảnh hưởng của nền kinh tế Mỹ.

Cố vấn thương mại Nhà Trắng, Peter Navarro tuyên bố thuế quan theo Điều khoản 301 áp đặt lên các mặt hàng Trung Quốc sẽ chú trọng vào những ngành công nghiệp Trung Quốc hưởng lợi từ kế hoạch “Made in China 2025”. Kế hoạch này được Mỹ cho là Trung Quốc muốn thay thế hàng nhập khẩu công nghệ hiện đại bằng các sản phẩm trong nước.

“Made in China 2025” nhắm vào 10 ngành công nghiệp chiến lược: công nghệ thông tin tiên tiến, robot, máy bay, đóng tàu và kỹ thuật biển, trang bị đường ray tiên tiến, xe năng lượng mới, trang bị phát điện, máy móc nông nghiệp, dược phẩm và các chất liệu tiên tiến.

Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer khẳng định gìn giữ công nghệ hiện đại của Mỹ là “tương lai kinh tế Mỹ” và cho rằng những sản phẩm thuộc các lĩnh vực trên đã được “chuyển giao phi kinh tế” từ Mỹ sang Trung Quốc.

Không khoan nhượng

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung quốc Tập Cận Bình dự quốc yến tại Đại sảnh Nhân dân Bắc Kinh nhân chuyến thăm Trung Quốc của ông Trump tháng 9/2017.

Chính quyền Trump từng cáo buộc Trung Quốc đã “xâm phạm nặng nề” quyền sở hữu trí tuệ từ Mỹ, và Mỹ sẽ áp gói thuế thương mại từ 50-60 tỷ USD cho những khoản là tổn thất Mỹ phải chịu.

Trung Quốc lập luận, luật pháp nước này không đòi hỏi thủ tục chuyển giao công nghệ và việc họ đang làm là hợp pháp.

Trung Quốc đe dọa sẽ trả đũa chống lại bất cứ lệnh áp thuế mới nào của Mỹ bằng những chế tài của họ.

Ngày 2/4, Trung Quốc áp đặt thêm thuế quan lên 25% đối với 128 sản phẩm từ Mỹ. Trong đó có thịt heo đông lạnh, rượu vang, một số loại trái cây, các loại hạt.

Động thái này nhằm đáp trả thuế quan cao đối với nhôm và thép nhập khẩu được phía Mỹ đưa ra trước đó.

Hai bên đã có những cuộc đối thoại song phương diễn ra hàng năm nhưng không đi đến bất kỳ cách thức giải quyết nào.

Vì vậy, những hành động cứng rắn của cả hai thời gian gần đây cho thấy đây có thể là cách giải quyết khả thi nhất dù không ai mong muốn căng thẳng bị đẩy lên quá cao.

Anh Thông (Theo CNBC, CNN)