Mỹ tố Trung Quốc điều tới 16 chiến đấu cơ J-11 đến Hoàng Sa

Chia sẻ với tờ Stars and Stripes vừa đây, một quan chức Mỹ giấu tên cho hay Trung Quốc đã trắng trợn triển khai số lượng máy bay chiến đấu lớn chưa từng có tới đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.

Ông này cho biết, việc16 máy bay chiến đấu tiên tiến J-11của Trung Quốc mới  được đưa tới đảo Phú Lâm hôm 7/4 là “chưa có tiền lệ”, mặc dù đây không phải lần đầu tiên Bắc Kinh trái phép đưa máy bay chiến đấu tới Phú Lâm.

Vị quan chức trên nhận định, hành động này của Trung Quốc đi ngược lại với cam kết của Chủ tịch Tập Cận Bình trong chuyến thăm Washington, D.C (Mỹ) hồi năm ngoái rằng rằng sẽ không quân sự hóa Biển Đông.

Giới chức Mỹ lo ngại việc triển khai này cùng với hoạt động xây dựng cấp tập các đảo nhân tạo ở Biển Đông đang đe dọa sự ổn định, làm căng thẳng thêm tình hình khu vực. Và Washington cũng nhiều lần kêu gọi Trung Quốc không thực hiện hành động này.

Một máy bay chiến đấu của Trung Quốc (Ảnh: Hải quân Mỹ).

Lầu Năm Góc cũng xác nhận việc Trung Quốc từng triển khai với số lượng nhỏ các máy bay chiến đấu tới Phú Lâm vào tháng 11 năm ngoái và gần đây là tháng 2 năm nay. Cùng với những thông tin có được cho thấy Trung Quốc đang dần tăng cường quân đội ở Phú Lâm.

Các bức ảnh vệ tinh của công ty ImageSat dường như cho thấy một hệ thống radar kiểm soát hỏa lực ở Phú Lâm, vốn có thể cho phép Trung Quốc sử dụng các hệ thống tên lửa đất đối không mà nước này triển khai phi pháp tới đó hồi tháng 2. Ảnh vệ tinh cho thấy các hệ thống tên lửa ở mặt phía đông của hòn đảo, với vài tên lửa ở vị trí khai hỏa.

Không chỉ tố cáo hành động gây căng thẳng của Trung Quốc trên Biển Đông, trước đó 1 ngày, hãng tin Bloomberg của Mỹ cungz dẫn báo cáo của Ủy ban Rà soát Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung thuộc Quốc hội Mỹ cho biết hoạt động bồi lấp của Trung Quốc trên biển Đông có thể đã phá hủy các rặng san hô, gây thiệt hại cho nguồn tài nguyên hải sản, và vi phạm luật pháp quốc tế về bảo vệ môi trường.

Theo nội dung bản báo cáo này, Trung Quốc đã bồi lấp trái phép khoảng 1.215 hectare đất tại 7 thực thể tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam trong thời gian từ tháng 12/2013-10/2015.

Báo cáo được đưa ra trong bối cảnh tòa án trọng tài quốc tế tại The Hague, Hà Lan chuẩn bị ra phán quyết trong vụ kiện của Philippines nhằm vào các tuyên bố chủ quyền vô căn cứ của Trung Quốc trên Biển Đông. Báo cáo khẳng định Trung Quốc đã vi phạm các nghĩa vụ về bảo vệ môi trường biển được quy định trong Công ước Quốc tế của Liên hiệp quốc về Luật Biển (UNCLOS).

Cụ thể, báo cáo nhấn mạnh tàu hút cát của Trung Quốc đã đổ cát và sỏi lên khoảng 13 km2 rặng san hô, phá hủy những rặng san hô bên dưới. Ngoài ra, tàu hút cát của Trung Quốc còn khuấy đảo cát và bùn, khiến các chuỗi san hô bị hư hại và không tiếp xúc được với ánh sáng mặt trời để có thể tồn tại.

Chưa kể, cát và sỏi mà tàu hút cát của Trung Quốc dùng để bồi lấp đảo nhân tạo còn làm chết cá và đẩy các đàn cá ra khỏi các rặng san hô. Điều này có thể gây thiệt hại cho hoạt động đánh bắt cá tại các khu vực ven bờ, theo báo cáo.

Trung Quốc phản hồi lại rằng nước này cần xây dựng cơ sở hạ tầng trên các đảo nhân tạo ở biển Đông để bảo vệ các đảo này. Trước đó, Vụ trưởng Vụ Biên giới và Hải sự thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói dự án xây đảo nhân tạo của nước này trên biển Đông “dựa trên các đánh giá khoa học”. 

Tuy nhiên, theo báo cáo của Quốc hội Mỹ, đến nay, Trung Quốc chưa hề công bố đầy đủ thông tin về đánh giá tác động môi trường của dự án này.

Sơn Khuê (tổng hợp)