Mỹ thay cố vấn an ninh quốc gia

Đại sứ Mỹ tại LHQ Susan Rice - Ảnh: AFP

Bà Rice sẽ tiếp quản trọng trách từ ông Tom Donilon - Cố vấn an ninh quốc gia hiện nay của ông Obama - vào tháng Bảy tới. Và nhằm “xốc lại” đội ngũ ngoại giao hàng đầu, Tổng thống Mỹ sẽ đưa cựu trợ lý Nhà Trắng, bà Samantha Power, vào vị trí Đại sứ Hoa Kỳ tại LHQ.

Động thái này đánh dấu một sự chuyển biến nhanh chóng đối với vận may của bà Rice, 48 tuổi, người từng được đề cử vào chức vụ Ngoại trưởng trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Obama, đồng thời là “một nạn nhân” của những tranh cãi liên quan đến vụ tấn công tòa lãnh sự Mỹ tại Benghazi (Libya) ngày 11/9/2012.

"Tổng thống sẽ thông báo rằng sau hơn bốn năm tại Hội đồng An ninh Quốc gia, ông Tom Donilon sẽ rời khỏi chức vụ Cố vấn an ninh quốc gia đầu tháng Bảy tới và sẽ được thay thế bởi Đại sứ Susan Rice", một quan chức Mỹ cho biết.

Vị quan chức này cho biết, Tổng thống Obama cũng sử dụng dịp này để đề cử bà Samantha Power, một cựu trợ về lý chính sách đối ngoại, chuyên gia chống diệt chủng và là tác giả đoạt giải báo chí Pulitzer, để thay thế bà Rice làm Đại sứ Mỹ tại LHQ.

Cố vấn an ninh quốc gia Donilon từng sát cánh với ông Obama kể từ khi ông bước vào Nhà Trắng năm 2009, và nhận trọng trách hiện nay từ tướng về hưu James Jones vào năm 2010.

Ông Donilon là “trung tâm” của các quyết định rút quân Mỹ khỏi Iraq, rút binh lính chiến đấu khỏi Afghanistan vào cuối năm 2014 và tiêu diệt trùm khủng bố Al-Qaeda - Osama bin Laden - ở Pakistan.

Cố vấn an ninh quốc gia Tom Donilon - Ảnh: AFP

Ông Donilon cũng là một nhân vật then chốt trong chính sách đối với Trung Quốc, người “chủ mưu” chính sách ngoại giao "xoay trục sang châu Á" của chính quyền Obama, và đã tới Bắc Kinh chuẩn bị cho chuyến đi thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến California để hội đàm với Tổng thống Obama trong tuần này.

Việc nghỉ hưu của ông Donilon trong năm nay đã được dự kiến từ trước.

Ông Donilon giữ một “diện mạo” khiêm tốn là Cố vấn an ninh quốc gia nhưng thực tế là một lực lượng “quyết định” trong chính quyền Obama. Ông được biết đến như là một người cẩn trọng, điều hành nhân viên chu đáo và là một chuyên gia hành chính.

Ông Donilon được nhiều đồng nghiệp yêu mến và và tôn trọng, mặc dù một hồ sơ cá nhân gần đây trên trang web Chính sách đối ngoại đã chỉ trích phong cách cá nhân của ông.

Trong khi đó, bà Rice từng là trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ về châu Phi từ thời chính quyền Clinton, và là một trong những phụ tá ngoại giao thân cận nhất của Tổng thống Obama từ ngày ông tham gia tranh cử năm 2008.

Bà Rice từng là ứng cử viên sáng giá được đề cử vào chức vụ Ngoại trưởng Mỹ sau khi bà Hillary Clinton mãn nhiệm, nhưng bà đã bị các chính khách Cộng hòa chỉ trích là cố tình “làm sai lạc” nguồn gốc cuộc tấn công vào cơ quan ngoại giao Mỹ ở Benghazi, làm thiệt mạng bốn người Mỹ trong đó có Đại sứ Mỹ tại Libya. Tuy nhiên, các email ngoại giao và tình báo mới công bố gần đây cho thấy bà Rice không có vai trò gì trong việc “ngụy tạo” các ý kiến đã phát biểu về cuộc tấn công đó.

Samantha Power, cựu trợ lý của Nhà Trắng - Ảnh: AFP

Bà Rice được chính giới Mỹ ca ngợi về công việc đầy trọng trách ở LHQ, đưa đến lệnh trừng phạt cứng rắn đối với chương trình hạt nhân của Iran.

Bà được biết đến là một nhân vật có cá tính mạnh mẽ và cũng không ngại xung đột, nhưng nay sẽ lấy được quyền lực đáng kể của mình như là một trong những cố vấn thân cận nhất bên cạnh Tổng thống Obama.

Bà Rice không cần được Thượng viện phê chuẩn để làm cố vấn an ninh quốc gia, vì vậy bất kỳ sự phản đối nào của đảng Cộng hoà cũng sẽ không phải là một vấn đề đối với bà.

VIỆT HƯNG (Theo AFP, AP)