"My Octopus Teacher'': Thế giới hoang dã dạy chúng ta điều gì?

Trong bộ phim tài liệu mới nhất của mình, My Octopus Teacher, nhà làm phim kiêm thợ lặn tự do Craig Foster đã kể lại một câu chuyện độc đáo về tình bạn và sự gắn kết của anh với một con bạch tuộc trong khu rừng tảo bẹ dưới nước ở Cape Town, Nam Phi. Đó là một câu chuyện kỳ diệu về tình bạn, tình yêu giữa con người với động vật. Và hơn thế, là cách để chúng ta học hỏi từ thiên nhiên hoang dã và sống chung với muôn loài. 

Bộ phim tài liệu dài 83 phút (phát trên Netflix) bắt đầu với lời dẫn chuyện của Craig Foster trước ống kính máy quay, để rồi sau đó, bằng những hình ảnh đáng kinh ngạc, thậm chí khó tin, anh đã dẫn dắt người xem vào hành trình kết nối với thiên nhiên hoang dã của mình.

''My Octopus Teacher'' giúp chúng ta nâng cao nhận thức về thiên nhiên và muôn loài

Mối quan hệ chưa từng thấy giữa con người và bạch tuộc 

Sau nhiều năm làm việc kiệt sức và bị chia cắt với gia đình quá lâu, Craig rơi vào trầm cảm và mất động lực sống. Anh quyết định trở về vùng biển quê hương ở Nam Phi và tìm thấy niềm đam mê mới là lặn biển để khám phá cuộc sống hoang dã dưới nước. Đó là một trong những vùng biển đáng sợ nhất hành tinh với những con sóng lớn và nhiệt độ dưới nước chỉ khoảng 80C. Nhưng dưới mặt nước dữ dội là một khu rừng tảo bẹ dập dờn theo sóng - một khu rừng ba chiều tươi tốt. 

Khi đã làm quen môi trường khắc nghiệt này, Craig bắt đầu thấy mình được giải phóng trong nước. Anh không sử dụng bộ đồ lặn chuyên nghiệp mà để trần cơ thể, hòa vào thiên nhiên và với những gì anh chiêm ngưỡng, Craig bắt đầu dùng máy quay ghi hình dưới nước. Rất nhiều hình ảnh kỳ diệu về các loại động, thực vật dưới nước với những tập tính, thói quen độc đáo khiến anh kinh ngạc. Chúng lạ lùng hơn tất cả câu chuyện khoa học giả tưởng trên sách vở, phim ảnh mà con người có thể tưởng tượng ra. 

Và trong cuộc khám phá thế giới dưới nước kéo dài một năm đó, Craig đã bắt đầu chuyến hành trình kết nối với một con bạch tuộc cái, khi anh nhận được lòng tin của nó. Từ đó, cả hai bắt đầu phát triển một mối quan hệ chưa từng thấy giữa con người và động vật hoang dã. 

Bộ phim tài liệu mang đến cho người xem vô số hình ảnh khó tin, mà có lẽ chỉ được chứng thực bằng mắt và qua lời kể của một người trong cuộc.

Bộ phim ''My Octopus Teacher'' đã giành được nhiều giải thưởng danh giá cho phim tài liệu

Giữa muôn loài động vật hoang dã sống dưới khu rừng tảo bẹ, Craig Foster đặc biệt chú ý đến một con bạch tuộc sống trong hang động, nhờ trí khôn, khả năng săn mồi, cách để sống sót trước các loài săn mồi khác nhờ tài năng ngụy trang của nó. 

Trước mắt người xem, Craig đã cung cấp những hình ảnh tư liệu về con bạch tuộc trong môi trường sống tự nhiên mà anh đã ghi lại trong suốt một năm trời, nhờ nhận được sự tin tưởng của nó. Cách bạch tuộc dùng những cái xúc tu để săn cua và tôm hùm ra sao. Cách nó sử dụng trí thông minh đặc biệt để lẩn trốn và tồn tại trước cá mập pyjama thế nào. Kỹ thuật quay phim độc đáo, luôn bám sát “nhân vật” cùng với phần nhạc nền sống động, đã khiến những cảnh săn mồi trong phim tài liệu hấp dẫn không khác gì các bộ phim hành động liều cao của Hollywood.

Một viên ngọc quý của dòng phim tài liệu

Trả lời phỏng vấn của CNN, Craig từng nói rằng: “nếu bạn có được sự tin tưởng của con vật đó trong khoảng vài tháng, nó sẽ chấp nhận bạn ở một mức độ nhất định và tiếp tục cuộc sống bình thường của nó, hoặc cho phép bạn bước vào thế giới bí mật của nó. Con bạch tuộc đã cho tôi thấy nhiều hành vi hoàn toàn mới đối với khoa học, vì loài vật này đã tin tưởng tôi".

Craig Foster dẫn dắt người xem vào cuộc hành trình kết nối với thiên nhiên hoang dã của mình.

Sự tương tác của cả hai lên đến đỉnh điểm khi con bạch tuộc tự động bơi đến chỗ Craig và đáp xuống ngực anh như một sự âu yếm. Hình ảnh đó khiến người xem có thể chảy nước mắt vì sự kết nối tự nhiên giữa muôn loài. Rất nhiều khán giả đã thú nhận rằng họ không dám ăn bạch tuộc nữa sau khi xem hình ảnh cảm động đó. 

Phần cuối phim mang đến những hình ảnh xúc động qua giọng kể bùi ngùi và đôi mắt như có nước của Craig. Trong những ngày cuối cùng của chuyến thám hiểm dưới mặt nước, Craig phát hiện ra con bạch tuộc cái bắt đầu sinh sản và kết thúc vòng đời của nó. Khi nó yếu dần, không còn khả năng chống chọi và bị con cá mập pyjama mang đi, khoảnh khắc đó một lần nữa nhắc chúng ta về sự sinh tồn của thế giới tự nhiên. 

Craig Foster nói rằng, bài học lớn nhất mà con bạch tuộc dạy anh: con người là một phần của thế giới tự nhiên, chứ hoàn toàn không phải một kẻ làm chủ, hay một du khách xâm phạm và kiểm soát muôn loài. 

Việc thực hiện bộ phim này cũng là một liệu pháp tinh thần để chữa khỏi chứng trầm cảm và kiệt quệ thể lực của anh, giúp anh kết nối với con trai và gia đình mình. Craig Foster đồng sáng lập một tổ chức phi chính phủ có tên là Sea Change Project để nâng cao nhận thức về hệ rừng biển ở Nam Phi. Đây là một hệ sinh thái phong phú trải dài 800 dặm dọc theo bờ biển của Namibia và Nam Phi cần được bảo vệ và bảo tồn. 

"My Octopus Teacher" được xem là một viên ngọc của dòng phim tài liệu không thể bỏ qua

“Với dự án này, ý tưởng của nhóm chúng tôi là cố gắng gìn giữ và bảo vệ khu rừng biển ở châu Phi, nơi cư trú của loài bạch tuộc. Cũng giống như Serengeti hay The Great Barrier Reef (Rặng san hô vĩ đại) ở Úc, đây là những hệ sinh thái đặc biệt quan trọng về đa dạng sinh học, và tầm quan trọng của chúng đối với hành tinh của chúng ta”. 

Bộ phim nhận được rất nhiều lời khen ngợi từ các tờ báo lớn như The Washington Post, New York Times... Đồng thời giành được nhiều giải thưởng danh giá cho phim tài liệu, bao gồm giải Phim hay nhất tại Liên hoan 
phim EarthX. 

Lâm Lê