PNO - Trong một quyết định của phe đa số bảo thủ nhằm lật ngược án lệ Roe kiện Wade, Tòa án tối cao Mỹ đã chấm dứt việc giải nghĩa lựa chọn phá thai là quyền hiến định của phụ nữ sau gần 50 năm.
 |
| Những người ủng hộ cấm phá thai ăn mừng bên ngoài Tòa án tối cao ở Washington hôm 24/6 |
Kết quả được đưa ra ngày 24/6 dự kiến sẽ dẫn đến lệnh cấm phá thai ở khoảng một nửa số tiểu bang của Mỹ.
Quyết định này, không thể tưởng tượng được chỉ vài năm trước, là đỉnh điểm của nhiều thập niên nỗ lực từ những người chống phá thai, được thực hiện bởi phe cánh tả mà tâm điểm là ba thẩm phán được bổ nhiệm dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump.
Phán quyết được đưa ra hơn một tháng sau vụ rò rỉ ý kiến dự thảo của Thẩm phán Samuel Alito, cho thấy tòa án đang chuẩn bị thực hiện quyết định quan trọng này.
Theo các cuộc thăm dò dư luận, tòa án mâu thuẫn với đa số người Mỹ ủng hộ việc bảo tồn án lệ Roe kiện Wade.
Thẩm phán Alito, trong ý kiến cuối cùng ban hành ngày 24/6, cho rằng phán quyết trong vụ án Roe kiện Wade năm 1973 và Planned Parenthood kiện Casey năm 1992 - mà qua đó tòa án khẳng định quyền phá thai theo hiến pháp, đã sai và phải được đảo ngược.
Theo Alito: “Chúng tôi cho rằng Hiến pháp không trao quyền phá thai. Án lệ Roe và Casey phải được phủ nhận. Quyền điều chỉnh việc phá thai phải được trả lại cho người dân và đại diện được bầu của họ… Thẩm quyền điều chỉnh việc phá thai thuộc về các nhánh chính trị, không phải tòa án”.
Tham gia cùng Alito còn có Thẩm phán Clarence Thomas, Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh và Amy Coney Barrett. Riêng Thẩm phán Thomas lần đầu tiên bỏ phiếu để đảo ngược án lệ Roe từ cách đây 30 năm.
Chánh án John Roberts tuyên bố không chấm dứt quyền phá thai, lưu ý rằng ông sẽ giữ nguyên luật Mississippi ở trọng tâm của vụ án. Theo luật Mississippi, phụ nữ bị cấm phá thai sau 15 tuần thai.
 |
| Sự thất vọng của những người biểu tình ủng hộ quyền phá thai bên ngoài Tòa án tối cao ở Washington |
Các thẩm phán Stephen Breyer, Sonia Sotomayor và Elena Kagan - phe tự do đang giảm dần của tòa án - bày tỏ sự bất đồng quan điểm.
Họ viết trong tuyên bố chung: “Với nỗi buồn sâu sắc - cho Tòa án này, và hơn thế nữa là cho hàng triệu phụ nữ Mỹ ngày nay đã mất đi sự bảo vệ cơ bản của hiến pháp - chúng tôi bày tỏ sự bất đồng quan điểm”.
Phán quyết được cho là sẽ ảnh hưởng không tương xứng đến những phụ nữ từ cộng đồng thiểu số vốn trải qua dịch vụ chăm sóc sức khỏe bị hạn chế.
Phòng khám phá thai duy nhất của Mississippi, trung tâm của vụ án, tiếp tục khám bệnh vào ngày 24/6. Bên ngoài, những người đàn ông dùng loa nói với những người bên trong phòng khám rằng "sẽ bị thiêu cháy trong địa ngục".
Mississippi là một trong 13 tiểu bang, chủ yếu ở miền Nam và Trung Tây, đã có luật về cấm phá thai trong trường hợp án lệ Roe bị đảo ngược. Sáu tiểu bang khác gần như cấm hoàn toàn phá thai hoặc cấm phá thai từ tuần thai thứ 6 - thời điểm mà nhiều phụ nữ còn không biết mình mang thai.
Theo Viện Guttmacher, một nhóm nghiên cứu ủng hộ việc phá thai, ở gần 10 bang khác, cuộc chiến sẽ xoay quanh các lệnh cấm phá thai không hoạt động được ban hành trước khi án lệ Roe có hiệu lực vào năm 1973, hoặc đưa ra các đề xuất mới nhằm hạn chế mạnh thời điểm có thể thực hiện phá thai.
Hơn 90% ca phá thai tại Mỹ diễn ra trong 13 tuần đầu của thai kỳ và hơn một nửa hiện nay được thực hiện bằng thuốc viên chứ không phải phẫu thuật, theo dữ liệu do Guttmacher tổng hợp.
 |
| Jane Roe trong phiên tòa năm 1973 (trái) và luật sư Gloria Allred của cô nắm tay nhau khi họ rời tòa nhà Tòa án tối cao ở Washington, ngày 26/4/1989 |
Quyết định của Tòa tối cao được đưa ra trong bối cảnh các cuộc điều tra dư luận cho thấy phần lớn người Mỹ phản đối việc lật đổ án lệ Roe kiện Wade, và chuyển câu hỏi liệu có nên cho phép các bang quyết định hoàn toàn việc phá thai hay không.
Chính quyền Tổng thống Joe Biden và những người bảo vệ quyền phá thai khác cảnh báo rằng, một quyết định lật ngược lại án lệ Roe cũng sẽ đe dọa các quyết định khác của tòa án cấp cao có lợi cho quyền của người đồng tính và thậm chí là các biện pháp tránh thai.
Linh La (theo AP)
| Chia sẻ bài viết: |
Các gia đình theo Kitô giáo ở Bethlehem - nơi Chúa Jesus sinh ra - lại đang trải qua thêm một mùa Giáng sinh u ám khi phải rời khỏi Bờ Tây.
Sáng sớm 21/12 (giờ địa phương), Thượng viện Mỹ đã chấp thuận áp đảo một dự luật ngăn chặn việc đóng cửa chính phủ.
Ngày 21/12, ít nhất 13 người thiệt mạng - chủ yếu là phụ nữ và trẻ em - trong hai vụ giẫm đạp khi đám đông tranh giành đồ từ thiện.
Nghiên cứu về loài bò sát này cung cấp cái nhìn sâu sắc về quá trình tái tạo ruột của con người.
Trong năm 2024, có 82 triệu bé gái và 69 triệu bé trai từ 193 quốc gia đã phải trải qua một số hình thức xâm hại và bạo lực tình dục.
Ngày 20/12, một cuộc khảo sát của chính phủ cho thấy 78,2% số người được hỏi cảm thấy lo lắng hoặc bồn chồn.
Trung Quốc đã giữ nguyên án tử hình đối với kẻ buôn bán trẻ em có tội ác gây chấn động cả nước, và khiến hàng chục nạn nhân bị tổn thương.
Những "lò" luyện thi hoa hậu hàng đầu ở Philippines sẽ đưa các thí sinh "nghìn máu" từ khắp nơi trên thế giới trở thành người chiến thắng.
Người dân ở Fukushima, Nhật Bản có thể phải chịu cảnh bị nêu tên trước công chúng nếu họ không tuân thủ các quy định về phân loại rác.
Ngày 20/12, 1 học sinh 7 tuổi đã thiệt mạng và nhiều người khác bị thương trong vụ tấn công bằng dao chưa từng có tại một trường học ở Croatia.
Hơn một nửa số người Hàn Quốc tin rằng việc trải qua cuộc sống mà không mà không có con vẫn có thể chấp nhận được.
Các phương tiện truyền thông địa phương cho biết, ít nhất 2 người đã thiệt mạng và hàng chục người bị thương, sau khi một chiếc ô tô lao vào đám đông.
Giới chuyên gia lo ngại việc để các mô hình AI tương tác với giọng nói mô phỏng có thể dẫn đến những vụ lừa đảo khó nhận biết.
Nghiên cứu ở Hà Lan cho thấy, chứng khó đọc do đột biến DNA tác động đến cấu trúc não, có thể được truyền từ cha mẹ sang con cái.
Việc các cặp đôi tranh cãi về việc đặt tên cho con không phải là điều bất thường, nhưng hiếm khi phải ra tòa.
Những đôi tình nhân trẻ Ấn Độ muốn kết hôn thường tìm đến một thám tử với các công cụ gián điệp công nghệ cao để điều tra... người chồng/vợ tương lai.
Theo một nghiên cứu mới trên toàn cầu, ước tính có 61,8 triệu người trên toàn thế giới mắc chứng tự kỷ vào năm 2021.
2 cựu ca sĩ công ty giải trí Nhật Bản trước đây có tên Johnny & Associates Inc đã đệ đơn kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại hơn 300 triệu USD.
