Mỹ chống lại tình trạng đánh bắt cá trái phép trên biển, tập trung vào tàu cá Trung Quốc

Tạp chí Sea Power, cơ quan ngôn luận chính thức của Liên minh Hải quân Hoa Kỳ (Navy League of the United States) cho biết, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ (USCG) vừa công bố một chiến lược mới nhằm đảm bảo an ninh, an toàn và tự do hàng hải bằng cách chống lại tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và thiếu kiểm soát (IUU) đang xảy ra liên tục trong thời gian qua.

Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ đang tuần tra kiểm soát các hoạt động đánh bắt cá trên biển - Ảnh: U.S. Coast Guard/USCGC Sequoia

Theo đó, việc gia tăng tình trạng đánh bắt cá trái phép xảy ra trên biển, đặc biệt là ở hải phận quốc tế và các vùng biển đang có tranh chấp chủ quyền, càng làm tăng nguy cơ và các mối đe dọa về địa chính trị và an ninh lương thực toàn cầu trong bối cảnh nhu cầu tăng cao đối với việc  khai thác và tiêu thụ hải sản đánh bắt trên biển như hiện nay.

“Đây là một vấn đề lớn. Cứ 5 thuyền đánh cá bị bắt giữ trên khắp thế giới thì có 1 thuyền là thuộc diện IUU”, Sea Power cho biết. “Điều này đã dẫn đến việc những người đánh cá hợp pháp bị mất đi hàng chục tỷ USD lợi nhuận mỗi năm”.

Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ cho biết đã có cam kết mạnh mẽ trong việc điều phối một nỗ lực cấp toàn cầu nhằm chống lại tình trạng khai thác trái phép nguồn lợi thủy sản đại dương cũng như bảo vệ quyền lợi quốc gia của Mỹ và các bên liên quan.

“Chúng tôi cam kết sẽ làm việc chặt chẽ với các đồng minh của mình cũng như với các đối tác tin cậy để tăng cường việc giám sát thực thi nghề cá quốc tế và giải quyết các mối đe dọa quy mô lớn liên quan” - Đô đốc Karl L. Schultz, chỉ huy USCG tuyên bố.

Sẽ có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan của Mỹ và Bộ Quốc phòng các nước trong việc tuần tra, giám sát và xử lý tình trạng đánh bắt cá trái phép trên biển trong thời gian sắp tới - Ảnh: U.S. Coast Guard

Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ đã triển khai các hoạt động tuần tra, giám sát việc thực thi các luật liên quan đến bảo vệ nguồn lợi thủy hải sản trong hơn 150 năm qua. Giờ đây, lực lượng này đang có chiến lược thúc đẩy các nỗ lực toàn cầu nhằm thiết lập một liên minh đa phương đủ năng lực để đối phó và giải quyết tình trạng khai thác, đánh bắt cá trái phép ở các hải phận quốc tế và trong các vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của các quốc gia đối tác.

Đồng hành cùng Lực lượng Tuần duyên Mỹ trong nhiệm vụ này là sự phối hợp chặt chẽ của Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ thể hiện rõ qua sự hiện diện của các quan chức cấp cao tại buổi thảo luận bàn tròn do Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS) tổ chức hôm 17/9.

Đô đốc Craig S. Faller thuộc Bộ chỉ huy miền Nam Hoa Kỳ (U.S. Southern Command) được cho biết là đã trao đổi với Bộ trưởng Quốc phòng các nước thuộc vùng Caribe, Nam Mỹ, Ecuador, Chile, và một số nước khác rằng: “Đây là nhiệm vụ ưu tiên, bởi việc đánh bắt cá trái phép đang là mối đe dọa đến nền kinh tế và sinh kế biển”.

Tình trạng đánh bắt cá trái phép đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn lợi thủy sản cũng như quyền lợi của ngư dân đánh bắt cá hợp pháp - Ảnh: CHEN WS/Shutterstock.com

Quan chức quốc phòng các nước thống nhất rằng, công nghệ hiện đại có thể hỗ trợ đắc lực cho việc giám sát tình trạng đánh bắt cá trái phép; và sẽ càng hiệu quả hơn khi thiết lập và thực hiện cơ chế chia sẻ, trao đổi thông tin cho nhau.

Đô đốc Karl L. Schultz cho biết, tàu chiến thuộc Bộ chỉ huy miền Nam Hoa Kỳ mới đây đã giúp Ecuador xác định được một đội tàu cá Trung Quốc gồm 300 chiếc thuyền đang tiến hành các hoạt động đánh bắt cá trái phép ngoài khơi thuộc vùng biển của Ecuador.

“Các tàu cá Trung Quốc chiếm tới 60% trên tổng số tàu đánh bắt cá trái phép trên biển vi phạm IUU” - tiến sĩ Whitley Saumweber, Giám đốc dự án An ninh Đại dương thuộc Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế cho biết. “Và vì vậy, việc đặt sự chú ý vào Trung Quốc là cần thiết bởi sự bành trướng của họ”.

Tàu cá Trung Quốc bị cáo buộc thực hiện nhiều hoạt động đánh bắt cá phi pháp trong suốt thời gian vừa qua - Ảnh: Xinhua

Tờ South China Morning Post ngày 20/9 dẫn Báo cáo của USCG cho biết, lực lượng dân quân biển có vũ trang của Trung Quốc với khoảng 3.000 tàu "đang tích cực thực hiện các hành vi gây hấn ở cả các vùng biển không thuộc vùng đặc quyền kinh tế của một quốc gia lẫn vùng biển thuộc chủ quyền của quốc gia khác, ép buộc và đe dọa ngư dân hợp pháp thuộc chiến lược hàng hải lâu dài của Bắc Kinh".

Để đối phó với vấn đề này, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ “sẽ làm rõ hoạt động của những kẻ vi phạm các quy định dựa trên quy tắc quốc tế, chỉ ra và quy trách nhiệm cho những chủ thể có hành vi sai trái", báo cáo cho biết.

Nguyễn Thuận