Mỹ “ẵm trọn” giải Nobel Kinh tế 2021

Theo Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, những người đoạt giải năm nay - David Card (Đại học California, Berkeley), Joshua Angrist (Viện Công nghệ Massachusetts, Cambridge) và Guido Imbens (Đại học Stanford) - đã cung cấp cho thế giới những hiểu biết mới về thị trường lao động và chỉ ra những nguyên nhân - kết quả từ các thí nghiệm tự nhiên. Cách tiếp cận của họ đã lan rộng sang các lĩnh vực khác và cách mạng hóa nghiên cứu thực nghiệm.

Nhiều câu hỏi lớn trong khoa học xã hội liên quan đến nguyên nhân và kết quả. Chẳng hạn làn sóng nhập cư ảnh hưởng đến mức lương và việc làm như thế nào? Trình độ học vấn ảnh hưởng như thế nào đến thu nhập trong tương lai của ai đó? Những câu hỏi này rất khó trả lời vì chúng ta không có gì để so sánh, rằng điều gì sẽ xảy ra nếu có ít người nhập cư hơn hoặc nếu một người ngừng học.

Tuy nhiên, các nhà khoa học đạt giải năm nay đã chỉ ra rằng có thể trả lời những câu hỏi này và những câu hỏi tương tự bằng cách sử dụng các thí nghiệm tự nhiên. Chìa khóa là sử dụng các tình huống trong đó các sự kiện ngẫu nhiên hoặc thay đổi chính sách dẫn đến việc các nhóm người hành xử khác nhau, theo cách giống với các thử nghiệm lâm sàng trong y học.

Sử dụng các thí nghiệm tự nhiên, David Card đã phân tích các tác động trên thị trường lao động của mức lương tối thiểu, nhập cư và giáo dục. Các nghiên cứu của ông từ đầu những năm 1990 đã thách thức quan điểm thông thường, dẫn đến những phân tích mới và những hiểu biết sâu rộng.

Kết quả cho thấy, cùng với những điều khác, việc tăng lương tối thiểu không nhất thiết dẫn đến ít việc làm hơn. Bây giờ chúng ta biết rằng thu nhập của những người sinh ra ở một quốc gia có thể được hưởng lợi từ dòng người nhập cư mới, trong khi những người nhập cư sớm hơn có nguy cơ bị ảnh hưởng tiêu cực.

Mặt khác, ngành giáo dục cũng nhận ra rằng các nguồn lực trong trường học quan trọng hơn rất nhiều đối với sự thành công trên thị trường lao động của học sinh trong tương lai, so với những gì chúng ta nghĩ trước đây.

3 nhà khoa học người Mỹ cùng chia sẻ giải Nobel Kinh tế 2021

Trên thực tế, dữ liệu từ một thí nghiệm tự nhiên rất khó giải thích. Ví dụ, việc kéo dài thời gian giáo dục bắt buộc thêm một năm đối với 1 nhóm học sinh sẽ không ảnh hưởng đến tất cả thành viên trong nhóm theo cùng một cách. Một số học sinh vẫn tiếp tục học tập dù bạn bè họ đã nghỉ và đối với họ, giá trị của giáo dục thường không đại diện cho toàn bộ nhóm. Vậy, liệu có thể rút ra bất kỳ kết luận nào về tác dụng của 1 năm học thêm ở trường?

Do đó, vào giữa những năm 1990, Joshua Angrist và Guido Imbens đã giải quyết vấn đề phương pháp luận này, chứng minh rằng các kết luận chính xác về nguyên nhân và kết quả có thể được rút ra từ các thí nghiệm tự nhiên.

Peter Fredriksson, Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Khoa học Kinh tế cho biết: “Các nghiên cứu của Card về các câu hỏi cốt lõi đối với xã hội và những đóng góp về phương pháp luận của Angrist và Imbens đã chỉ ra rằng các thí nghiệm tự nhiên là một nguồn kiến ​​thức phong phú. Nghiên cứu của họ đã cải thiện đáng kể khả năng của chúng ta trong việc trả lời các câu hỏi quan trọng về nhân quả, mang lại lợi ích to lớn cho xã hội”.

Linh La (theo Nobel Prize)