PNO - Theo bác sĩ Trần Thị Hương Lan (Viện Y Dược học dân tộc TP.HCM), không đơn thuần là món nhâm nhi cho đỡ buồn miệng, những món mứt còn có hai giá trị lớn:cung cấp dinh dưỡng và phòng chữa bệnh trong những ngày Xuân.
Gừng chứa nhiều sinh tố và chất dinh dưỡng như protid, lipid, chất xơ, beta-carotene, vitamin (B1, B2, PP, C), canxi, sắt, kẽm, phốt pho, selen... đều là những chất không thể thiếu cho cơ thể. Gừng có tính ấm, vị cay, có tác dụng cầm nôn, tiêu đàm, ra mồ hôi, sát trùng, trị ho suyễn…
Nếu những món ăn ngày tết chứa nhiều dầu mỡ khiến bạn bị đầy hơi, buồn nôn thì nhấm nháp miếng mứt gừng sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn. Tuy gừng có nhiều lợi ích nhưng không nên ăn nhiều, chỉ dùng khoảng 1-2 lần/ngày, mỗi lần 4-5 lát gừng tươi, ở dạng mứt thì chỉ nên ăn từ 10-15g/ngày.
Mứt hạt sen: Theo Đông y, hạt sen có tác dụng bổ tâm và thận, thích hợp dùng làm món ăn “thực dưỡng” để trị chứng mất ngủ, mộng mị nhiều, hồi hộp bất an, di tinh, tiêu chảy do rối loạn chức năng tiêu hóa... Các nhà chuyên môn phân tích, hạt sen giàu chất dinh dưỡng: mỗi 100g chứa 2,8g protid, 0,5g lipid, 0,7mg chất xơ, 46,2g glucid, vitamin B1: 0,04mg; B2: 0,09mg, PP: 1,5mg, 24mg calci, 133mg phốt pho - đều là những chất cần thiết cho cơ thể. Nếu thường ăn hạt sen bạn sẽ giảm được căng thẳng, ngủ ngon. Với hạt sen ở dạng mứt, chỉ nên ăn từ 20-50g/ngày.
Mứt cà rốt: Trong cà rốt có chứa nhiều sinh tố A để chữa chứng khô giác mạc, quáng gà, vết thương lâu lành. Chứa nhiều glucoza, lecithin, carotene, dầu thực vật… cà rốt có tác dụng kích thích vị giác và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Ngoài ra, cà rốt còn được xem là một trong những bài thuốc chữa kiết lị mãn tính hiệu quả. Cà rốt có tác dụng tốt với người ăn khó tiêu, thiếu máu, gầy, trẻ em chậm lớn, chậm mọc răng, tiêu chảy do thiếu dinh dưỡng. Với cà rốt dạng mứt, bạn nên dùng khoảng 30 đến 50g/ngày.
Mứt tắc (quất): Tắc có tác dụng giải khát và kích thích tiêu hóa, tiêu đàm, chống nôn mửa. Mứt tắc chứa 160mg vitamin A, 55mg vitamin C, 0,14mg vitamin B1, 0,06mg vitamin B2. Ngoài ra, mứt tắc còn được xem là bài thuốc hữu hiệu giải độc do rượu, thuốc lá gây ra. Mỗi ngày chỉ nên dùng từ 10 đến 15g mứt tắc.
Mứt hồng: Hồng có tác dụng chữa suy nhược cơ thể cũng như suy dinh dưỡng rất hay. Ngoài ra, khi ăn hồng, bạn đừng vứt vỏ vì vỏ hồng được xem là vị thuốc chữa ho và chứng đi tiểu đêm rất tốt. Bạn nên dùng 60 đến 100g/ngày.
Mứt cà chua: Màu đỏ tươi của cà chua là do sắc tố có tên lycopene tạo ra. Đây là sắc tố thuộc nhóm carotenoid, có khả năng chống oxy hóa rất mạnh. Lycopene giúp cơ thể chống lại các gốc tự do, do đó giúp chống lại các bệnh mãn tính như tim mạch, ung thư và sự lão hóa.
Nhờ thành phần chứa nhiều sinh tố A, cà chua thường được dùng cho trẻ suy dinh dưỡng, sống trong môi trường nóng, độc vì nó có tác dụng giải nhiệt, giải khát và tăng lực. Tuy nhiên, với cà chua nấu chín thì lycopene mới phát huy tác dụng tốt.
Mứt bí: Bí có tác dụng lợi tiểu, giải nhiệt, giải khát, tiêu độc. Với thực đơn tết nhiều món nóng, việc nhâm nhi vài miếng mứt bí sẽ giúp cơ thể giảm được độ nóng trong cơ thể. Chỉ nên ăn mỗi ngày tối đa 5g vì tuy mứt bí mát nhưng hàm lượng đường đồi dào nên không tốt cho cơ thể.
Mứt đậu phộng: Đậu phộng có giá trị dinh dưỡng cao do chứa nhiều chất đạm, đường, béo... Mứt đậu phộng cung cấp lượng ka li lớn cho cơ thể nên tăng cường khả năng chống lạnh. Hàm lượng đậu phộng dùng hằng ngày là từ 10g đến 20g. Tuy nhiên, trước khi cho trẻ dùng mứt đậu phộng, bạn cần tìm hiểu kỹ xem bé có dị ứng với đậu phộng hay không.
Mứt dừa: Dừa có tác dụng nhuận tràng, là vị thuốc chống táo bón trong những ngày tết do chế độ ăn nhiều chất đạm. Mỗi ngày, bạn không nên dùng quá 10g mứt dừa.
Mứt dâu tây: Theo các nhà khoa học, loại quả này chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn cả cà chua, kiwi, hay bông cải xanh, những loại thực phẩm nổi tiếng có giá trị dinh dưỡng cao, được nhiều người ưa dùng. Giá trị lớn nhất của quả dâu tây là tác dụng chữa bệnh mà người ta không tìm thấy trong bất kỳ loại thực phẩm nào khác.
Trong quả dâu tây có chứa các chất bảo vệ và chống ôxy hóa. Mỗi ngày ăn từ 5-10g dâu tươi hoặc mứt dâu có thể phòng tránh ung thư, điều chỉnh huyết áp, tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa các nếp nhăn, kiểm soát cân nặng, hạn chế viêm nhiễm, bảo vệ mắt...
Mứt khoai lang: Trong khoai lang có rất nhiều chất dinh dưỡng beta-carotene, vitamin A, C, các vitamin nhóm B, magie, mangan, kali, chất xơ, có tác dụng bổ sung dinh dưỡng, đẹp da, nhuận tràng... Đặc biệt những thành phần có trong khoai lang có tác dụng giảm cân và làm đẹp da hiệu quả. Với khoai lang dạng mứt, mỗi ngày chỉ nên dùng từ 4-6g.
Mứt kiwi: Đối với những người có bệnh về đường ruột, đại tràng, bao tử thì kiwi là một liều thuốc thiên nhiên kỳ diệu góp sức vào chức năng tiêu hóa của cơ thể, tăng cường chức năng của dạ dày và giúp giảm táo bón. Các nhà khoa học cho rằng, ăn kiwi mỗi ngày sẽ giúp bạn cường tráng và trẻ trung.
Ngoài ra, kiwi làm giảm đáng kể sự tích tụ các tiểu huyết cầu, giúp giảm tỷ lệ máu bị vón cục, làm cho khí huyết lưu thông, tránh được bệnh tai biến mạch máu não và các bệnh về tim mạch. Đồng thời, kiwi mang lại hợp chất tự nhiên để bảo vệ sức khỏe.