Muốn thành người lớn phải học gặt lúa

Nhà đông con nên “chuyên môn cứng” tôi được giao lúc nhỏ ở quê là đi chăn bò, chuyện đồng áng thuộc về ba mẹ và các anh chị lớn. Mỗi lần tới mùa gặt, cả nhà, theo lệnh mẹ, mang gióng gánh liềm hái tập trung hết ra đồng trừ… tôi. Rón rén xin đi theo, mẹ hét: “Con nít biết gặt đâu mà đòi theo. Ở nhà trông nhà cửa, còn lo chăn bò…”.

Tôi nghe vậy thì buồn ghê gớm. Không biết gặt lúa, đi chăn bò hoài thì tôi vẫn mãi “trẻ trâu”, đâu thể thành người lớn. Tôi muốn làm người lớn, vậy nên quyết tâm học gặt lúa bằng được. Mùa gặt năm sau, tôi lại rón rén xin đi gặt. Mẹ thấy tôi nài nỉ hoài chắc cũng thương. “Nhà có bốn cái liềm cho bốn người lớn, liềm đâu cho con?”, mẹ tôi nói. “Thì con đi mượn!”, tôi trả lời cứng cựa. “Còn bò ai chăn?”, mẹ hỏi tiếp. Tôi nói tôi lùa ra đồng gửi anh Tèo… Tới nước ấy thì mẹ thua, nói tôi tự lo xong mấy chuyện ấy thì cho đi cùng. Tôi mừng nhảy cẫng.

Tôi qua nhà bác Bốn hỏi mượn cái liềm, bác ngạc nhiên nhìn tôi từ đầu xuống chân rồi bật cười: “Con nít mà cắt gặt gì hở con?”. Tôi đáp: “Dạ, má con bảo tập làm mà nhà con thiếu liềm”. Bác Bốn nghe, gật gù; xong đi ra nhà sau đem tới cái liềm… nhỏ xíu, mỏng tang bác vẫn dùng cắt rau cho lợn. Kệ, có còn hơn không. Tôi hớn hở cầm liềm về, tin chắc giấc mơ thành người lớn biết gặt lúa sắp thành hiện thực.

Sáng hôm sau, đợi mọi người đi gặt tôi cũng hăng hái vác liềm lùa bò theo. Thả bò ra đồng nhờ anh Tèo bạn chăn trông hộ, tôi chính thức bắt đầu bài vỡ lòng gặt lúa. Nhờ mẹ hướng dẫn từ cầm liềm quơ lúa tới cách tóm, nắm gọn búng lúa vào tay trước khi giật liềm cắt đứt. Cách cuộn lúa thành lạt để bó…

Mẹ chỉ tới đâu, tôi gật, dạ tới đó. Nghe cũng dễ, tới lúc thực sự làm, tôi mới biết nó không hề đơn giản.

Tôi cố làm như mẹ chỉ mà luôn… trầy trật: lúa không thể nắm gọn; giật liềm không đứt; tới lúc đứt lại rớt vung vãi, gié mất gié còn. Còn nữa, lúa mẹ gặt bó nào bó nấy đuôi bằng chặn, đẹp đẽ, trong khi bó lúa của tôi vừa nhỏ vừa xộc xệch, xấu xí “hổng giống ai”. Mẹ chốc chốc cứ phải ngừng tay gặt điều chỉnh cái này, hướng dẫn cái kia mà vẫn không trôi. Chị Tư cứ liếc nhìn “thành quả” ngày đầu thợ gặt của tôi rồi cười chế giễu! Kệ, tôi không thèm chấp, cứ mắm lợi mắm môi “tập trung chuyên môn”, mặc cho lưng đau như dần, hai cánh tay rời rã. Mấy lần tôi thót tim vì suýt nữa tôi bị liềm cứa vào tay. Vậy mà cũng theo tới cuối buổi gặt, được chừng mươi túm lúa, hệt như lúa người ta đi mót.

Cứ tưởng kết quả “khiêm tốn” ấy chắc bị mẹ chê bai, nhưng mẹ gật gù khen: “Ngày đầu vậy là giỏi!”. Câu nói của mẹ bỗng khiến tôi mát ruột mát gan, khỏe cả người, lưng hết đau, tay hết mỏi…

Xong mùa gặt ấy, tôi chính thức “tốt nghiệp ra trường” môn… gặt lúa. Giờ quả nhiên không ai dám kêu tôi là con nít; chị Tư càng không. Lần đầu tiên chị nhìn tôi bằng ánh mắt ngưỡng mộ khi mẹ cho tôi chính thức nhập nhóm thợ gặt cùng mẹ đi gặt mướn. Hãnh diện quá chừng! 

Y Nguyên