Muốn du lịch phát triển, phải tạo môi trường sạch, an toàn

Môi trường sạch đẹp phải là ưu tiên hàng đầu

Xây dựng các đề án, quy hoạch phát triển du lịch là phần cứng, mang tính chất định hướng, còn “phần mềm” mới là thứ tác động trực tiếp đến du khách. Nhưng chúng ta chưa xây dựng được “phần mềm” tốt, chẳng hạn như môi trường du lịch thân thiện. Tiêu chí đầu tiên của môi trường là sạch, tức là không có rác trên bờ biển, trên dòng sông. Việt Nam chưa tạo được môi trường sạch.

Lào không đầu tư xây dựng các condotel, resort lớn như Việt Nam nhưng họ giữ dòng sông sạch, làng bản sạch nên du khách rất thích tới ở lại dài ngày. Trong khi đó, Việt Nam có nhiều resort đẹp nhưng xung quanh toàn rác thải. Chúng ta không chịu làm những việc nhỏ, dễ thực thi mà thích xây dựng những chương trình lớn, đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng.

Du lịch là ngành kinh doanh dịch vụ; nếu chúng ta quảng cáo tốt để khách hàng mua ồ ạt mà chất lượng dịch vụ không tốt thì họ sẽ không mua tiếp nữa, chúng ta lại tốn tiền làm quảng cáo cho khách mới. Thực tế, khách quốc tế đến Việt Nam nhiều nhưng lượng người quay trở lại lần 2, lần 3 không đáng kể. Du khách quay lại chứng tỏ dịch vụ du lịch của Việt Nam tốt, tốt thì số cũ quay lại và rủ thêm số mới, lượng khách sẽ mỗi năm một đông thêm.

Bên cạnh môi trường sạch, các địa phương cũng cần giữ bản sắc văn hóa lễ hội ở địa phương mình. Việt Nam có rất nhiều lễ hội nhưng đang mất dần yếu tố dân gian. Mỗi địa phương chỉ cần chọn một lễ hội đặc sắc nhất để quảng bá thì du khách sẽ đi khắp cả nước để tham gia lễ hội. Lễ hội văn hóa phải giữ được cái hồn của làng bản và cấp trung ương cần có chính sách để hỗ trợ các địa phương duy trì các lễ hội này. Chỉ cần môi trường sống sạch sẽ, lễ hội đúng bản sắc văn hóa địa phương thì Việt Nam sẽ có một lượng du khách bền vững.

Tiến sĩ Đinh Thế Hiển - Chuyên gia kinh tế

Cần những chính sách hỗ trợ cụ thể

Các mục tiêu, chỉ tiêu trong bản quy hoạch có phần tham vọng bởi thời gian qua, ngành du lịch chưa có sự phát triển đột biến nào. Việt Nam chưa có đột phá về chính sách, về sản phẩm du lịch hay các địa điểm du lịch mới.

Như ở đồng bằng sông Cửu Long, từ sau đợt dịch COVID-19 năm 2021 đến nay, hoạt động du lịch khá ảm đạm. Du khách ít, các công ty du lịch cũng hoạt động cầm chừng, không dám mở những khu du lịch lớn hay xây dựng những sản phẩm mới. Họ ngóng chờ chứ không hăng hái đầu tư, nên chưa có điểm gì cho thấy sức bật.

Trên bình diện cả nước, chúng ta cũng chưa thấy sự đột phá nào trong phát triển du lịch, chính sách nhà nước cũng chưa có gì mới, vé máy bay vẫn đắt đỏ. Trong khi đó, các nước luôn có những chính sách mới, sản phẩm mới để hỗ trợ phát triển du lịch, như nới lỏng chính sách visa, tăng thời gian lưu trú cho du khách theo diện miễn thị thực, tăng các địa điểm giải trí về đêm...

Để du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, cần giữ gìn môi trường sạch sẽ, có chính sách kích cầu du lịch, có chính sách hỗ trợ cụ thể cho từng vùng, từng địa phương, chẳng hạn như hỗ trợ các tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long phát triển về hạ tầng giao thông.

Nhà nghiên cứu văn hóa Nhâm Hùng

Hà Duyên - Quốc Thái (ghi)