Đầu năm mới, nhà tôi thường đổi vị, thay nồi cơm trắng bằng nồi xôi gấc đỏ rực, dẻo thơm, bóng nhẫy và béo ngậy nước cốt dừa. Không biết “truyền thống” này có từ khi nào, nhưng tôi đã thấy nồi xôi gấc trong gian bếp của má trong ngày mùng Một tết từ khi còn rất nhỏ.
Má nói, ngày đầu năm mới đỏ thì cả năm sẽ đỏ. Do đó, bên cạnh việc trang trí nhà cửa với tông màu đỏ đón tết thì trong mâm cơm đầu năm nhà tôi không thể thiếu xôi gấc vì nó thắm sắc xuân, mang ý nghĩa hạnh phúc, may mắn và tài lộc trong năm mới.
Năm nào cũng vậy, sáng mùng Một tết, má tôi thường dậy rất sớm đồ xôi và nấu nướng, để khi cả nhà thức dậy quây quần bên nhau thì đã có chén xôi gấc thơm ngon làm ấm và no bụng trước khi mọi người đi chúc tết.
Để nấu xôi gấc ngon, có mùi thơm tự nhiên và lên màu đỏ thắm, bạn phải biết “làm” gấc, nhưng quan trọng hơn cả là chọn gấc. Theo kinh nghiệm do má tôi truyền lại, gấc mua nấu xôi phải tươi, chín vừa đủ và cuống to, vì cuống to thì thịt gấc sẽ dày.
Cắt quả gấc làm đôi, nạo lấy phần thịt đỏ au bên trong, sau đó bóp với chút rượu rồi trộn đều cùng gạo nếp đã được ngâm qua đêm và vớt ra để ráo.
Lưu ý, bạn nên chọn gạo nếp hạt tròn đều, còn nguyên, không bị gãy đôi hoặc vỡ để nấu, thành phẩm sẽ đẹp hơn.
Khi gấc và gạo nếp đã được trộn đều thì cho lên bếp đồ (một dạng hấp cách thủy) trong vòng 30 phút, hoặc có thể nấu bằng nồi cơm điện. Sau 30 phút, khi xôi vừa chín tới, mở nắp, trộn thêm ít muối và chút dầu ăn để hạt xôi bóng, lên màu đẹp và đậm vị hơn. Tùy vùng miền và khẩu vị, bạn có thể thêm đường, nước cốt dừa hoặc sợi dừa nạo vào xôi ăn.
Theo công thức trên, xôi nấu xong, đơm ra dĩa vừa dẻo mềm, vừa dậy mùi thơm phức của gạo nếp và đặc biệt là có màu đỏ và vị đặc trưng của gấc.
Xôi gấc là món ăn tốt cho sức khỏe. Gấc chứa nhiều dưỡng chất và vitamin. Gấc có tác dụng nâng cao hệ miễn dịch, ngăn ngừa ung thư, chống lão hóa, tăng cường thị lực và làm đẹp da, giảm cholesterol…
Lan Hồ