Mùi nhớ - Mát lành cá cháo nấu me

Chiều nay, tôi ghé hàng hải sản to nhất phố. Nào mực, tôm, cua, hàu… thứ gì cũng tươi roi rói nhưng lại thưa khách, chỉ có sọt cá cháo là tấp nập người mua. Tôi cũng mua một mớ về nấu canh me đất. Biết đâu trưa nay cả nhà lại ăn canh cá cháo thay cơm.

Cha tôi thường bảo nếu người nông dân nghe mưa nghe nắng để chọn lịch thời vụ cho các loại cây trồng, thì ngư dân miền biển lại nghe luồng gió để lên lịch ra khơi. Còn nhớ những buổi sớm mai, tôi cùng cha bước ra sân nghe gió.

Trời quang, không gợn chút mây, màu vàng chanh của nắng cuối thu đã phủ kín khắp con đường, ngõ xóm. Một luồng hơi lạnh theo gió từ biển thổi vào làng. Cha tất tả đi tìm mẹ, bảo bà sửa soạn lại mớ lưới cụ, loại 17-19 ly còn chất ở đầu hè, còn ông thì tạt sang nhà bác cả bàn kế hoạch ra khơi. 

Mùa cá cháo kéo dài từ khoảng tháng Chín âm lịch cho đến hết giêng hai. Cá cháo bơi thành đàn ở vùng nước nông nên địa điểm đánh bắt cũng khá gần, thường chỉ cách bờ từ một đến hai hải lý. Ở khắp ba miền đất nước, cá cháo bây giờ là cái tên rất ”hot”, được mọi người săn lùng nhờ vị ngon độc đáo và tính giải nhiệt cao.

Nhưng nhớ lại khoảng hơn chục năm về trước, cá cháo mỗi lần rời biển đều được mẹ tôi xâu thành chục, gánh đi bán dạo khắp thị trấn rất vất vả. “Nhìn mặt mà bắt hình dong”, với cá cháo, cái tên nói lên tất cả. Cá có màu trắng và trong, mình thon dài, thịt mềm như cháo. Nếu ghé hàng hải sản đúng mùa thì không khó để tìm được vài lạng về nấu me.

Đến bây giờ tôi vẫn không thể nào quên được vị ngọt thanh mát và mùi chua chua dịu nhẹ của món cá cháo nấu me đất của mẹ. Thuyền cha vừa cập bờ, mẹ đã nhanh tay gom một mớ cá cháo tươi nhất, đem sơ chế. Những con cá mình trắng, trong suốt phớt xanh sẽ được mẹ bỏ đầu, cắt vây, rửa sạch rồi ướp qua với một ít nước mắm, ruốc biển và ớt tươi cắt lát.

“Cá cháo gặp nóng dễ tan ra, rọp thành nước nên việc ướp cá sẽ giúp thịt cá săn hơn, tránh bị nát khi chế biến”, mẹ vừa nói vừa bắc nhanh nồi lên bếp. Nước sôi mẹ mới thả cá vào, chờ sôi bùng trở lại mẹ sẽ thả thêm nắm lá me đất, nêm nếm ít bột nêm, bột ngọt, tiêu, lá ném rồi tắt bếp. 

Ảnh: Internet

Giới chị em, nếu ai đã quen ăn cá cháo thì mỗi khi đến mùa đều chuẩn bị sẵn lắm món trong đầu. Nào cá cháo nhúng mẻ, lẩu cá cháo, cá cháo nấu mùng tơi, cải cúc… Hoặc đôi khi chỉ cần kết hợp với một nắm lá ném thật tươi, cùng vài trái ớt cũng có thể chế biến thành món xúp cá cháo đậm đà bắt miệng, nhưng không kém phần ngọt mát giải nhiệt vào những ngày nóng bức. 

Ăn cá cháo chính là một sự thưởng thức, lạ nhưng không nên vội. Chỉ cần gắp một miếng đưa lên miệng, chậm rãi nghe thớ cá tan trên đầu lưỡi - lúc này chỉ còn đọng lại vị ngọt mát pha lẫn chút mặn mòi của muối biển.

Ăn mà như không ăn, chưa kịp nhai thì đã hết, hết bữa bụng đã no căng mà cơ hàm vẫn như chưa từng hoạt động. Có lẽ, chính nhờ sự nhẹ nhàng và thú vị này mà không ít người đã trở thành fan cá cháo chỉ sau lần thưởng thức đầu tiên. 

Minh Thi