Mùa hè không iPad - Quản gia nhí

iPad hay không iPad?

Một trong những luật bất thành văn ngày hai bạn nhỏ chào đời là “phòng ngủ không ti vi, máy tính không trong góc khuất”. Vậy nên khi hai bạn nhỏ “mon men” làm quen với công nghệ, máy tính chính là màn hình ti vi được đặt ngay phòng khách. Không gì có thể giấu diếm, hai bạn nhỏ thực hiện cơ chế tự kiểm soát. Chưa kể, mẹ có thể giả bộ tình cờ lượn qua, giả bộ hỏi han để "kiểm duyệt nội dung".

“iPad hay không iPad?” là câu hỏi không ngừng lởn vởn trong đầu mẹ. Cấm hẳn thì con như đứa trẻ lạc loài. Đọc sách nhiều là điều tốt nhưng lại biến con thành con mọt sách và có nguy cơ bị cô lập. “Thôi kệ, phải tin con và tin rằng mình dạy con đủ”, mẹ tắc lưỡi thử nghiệm.

Thử nghiệm thứ nhất: Điện thoại riêng

Sau “hợp đồng miệng” dài loằng ngoằng với đủ thứ cam kết: không sử dụng điện thoại sau 21g, không tải game, không đem vào toilet, không xem phim trên điện thoại v.v... và v.v..., tuần đầu trôi qua êm ả. Tuần thứ hai, tiếng cười nói huyên thuyên kể chuyện trên trời dưới đất thưa hẳn. Cuối tuần hai, thế giới của hai bạn chỉ còn gói gọn trong… điện thoại. Mẹ và những gì tương tự như biến mất khỏi sự quan tâm của các bạn í. Chơi game, khai gian tuổi để mở facebook, kiểm tra điện thoại mỗi năm phút một lần và đỉnh điểm là ôm cái điện thoại vào giường nằm xem phim đến nửa đêm. Mẹ phạt, nhắc lại quy định. Bạn nhỏ hứa và… vi phạm quy định. Bạn nhỏ bắt đầu có dấu hiệu thờ ơ với mọi thứ chung quanh và lơ là học hành. Vòng luẩn quẩn ấy lặp lại đến lần thứ ba thì mẹ nhận thấy thử nghiệm của mình đã thất bại, vì thời điểm áp dụng chưa thích hợp. Chưa thể kêu gọi một đứa trẻ 11 tuổi thể hiện tinh thần trách nhiệm và cam kết khi con chưa biết những thứ cao siêu ấy là gì!

Hậu thử nghiệm một: laptop

Ba thấy thương vì máy tính chung hay phải chia sẻ nhau để dùng, điện thoại thì bị mẹ tịch thu mất, ba bật đèn xanh cho sử dụng laptop của ba để chơi cờ tướng hoặc tìm thông tin. Một đêm, nhân lúc em Tin nhõng nhẽo đòi ngủ với mẹ, bạn lớn ôm laptop của ba vào giường xem phim. Nửa đêm, cái laptop còn nóng hổi giấu vội dưới gối không thể qua mắt được mẹ. Vậy là nổi cơn lôi đình, giận hờn, giáo huấn và… thất vọng.

Thử nghiệm thứ n…: vẫn không ổn và thất bại

Cảm giác bất lực và lạc lối ngập tràn trong mẹ. Phải làm sao để con có tuổi thơ mà không tụt hậu với công nghệ?

Mẹ vắng nhà, bạn làm quản gia

Mẹ vắt óc suy nghĩ. Làm sao để con có mùa hè thực sự? Học kỳ quân đội chăng? Lên chùa chăng? Gửi về ngoại? Tất cả đều có vẻ không ổn.

Có một mùa hè, bạn dành cả tuần để học cách xỏ dây cột giày. Cũng mùa hè ấy, lần đầu tiên bạn đạp xe ra quầy tạp hóa cách nhà khoảng 30m mua đường cho mẹ. Mất hai lượt đi về, bạn mới nhớ được mẹ dặn mua hai ký hay hai gam đường. “Bạn mẹ” nhớ như in những giọt mồ hôi đọng trên khuôn mặt bầu bĩnh sáng bừng vì hạnh phúc, vì được mẹ tin tưởng.

Mẹ sáng ra. 12 tuổi, nếu phạm sai lầm thì vẫn còn thời gian để sửa. Nghĩ là làm. Sáng, mẹ nấu thức ăn và canh. Cơm và dưa leo để trưa bạn tự làm. Trước khi ra khỏi nhà, mẹ trịnh trọng: “Khi ba mẹ đi làm, con là người chịu trách nhiệm quản lý nhà cửa và em, con làm được không?”. Bạn trả lời hết sức tự tin những gì cần làm, mấy giờ ăn trái cây, nấu cơm, đi bơi và chơi v.v... Đành bấm bụng mà tin!

Ngày đầu tiên, một giờ sau, em Tin gọi điện hỏi: “Mẹ ơi, có chú giao hàng con phải làm sao?”. Mẹ hỏi anh hai đâu, Tin nói anh qua hàng xóm chơi rồi. Mẹ thót tim. Lỡ gặp người không tốt... Mẹ thở phào may mắn. Con cũng xanh mặt học được bài học về trách nhiệm.

Ngày thứ hai, bạn tíu tít kể về một ngày bận rộn làm chủ gia đình. Tin lau bàn không sạch nên con phải tạt nước lau lại. Trời! Theo phản xạ, mẹ nhìn mấy cái ghế quanh bàn ăn. Như đọc được suy nghĩ của mẹ, bạn nói con bắt em kéo hết ghế ra một góc rồi mới tạt nước, nhưng lau nhà cực quá. Lại hú hồn!

Hai tuần ở nhà với nhau, hai bạn “nhặt” từng kỹ năng nhỏ như gọt dưa leo, canh nước nồi cơm điện, tính toán mua hàng hóa trong siêu thị gần nhà, sắp xếp thời gian chơi, ăn ngủ và học tiếng Anh, làm việc cùng nhau, nhét báo vào giày cho mau khô... Tất cả bỏ vào “chiếc rổ tự lập” để dùng dần theo thời gian.

Ngoài những việc nhà bé tí ti và chạy bộ, đi xe đạp, hai bạn cũng được bận rộn xây dựng thế giới trong trò game Minecraft vào những dịp cuối tuần.

Quản gia nhỏ thi thoảng vẫn mê game mà lạc tay lái “trách nhiệm”, nhưng nhanh chóng quay lại và hào hứng thực thi nhiệm vụ. Bạn tự hào vì mẹ tin mình và có thể tự do thể hiện trong ranh giới mà “bạn mẹ” đặt ra. Chuẩn bị đầy đủ kỹ năng mềm cho con, tạo cơ hội cho con bận rộn và một chút niềm tin là có thể đem đến cho con mùa hè lành mạnh và ý nghĩa. Vòng tròn trách nhiệm giống như vòng tròn chống yêu của Tôn Ngộ Không, có thể nới dãn ra từ từ theo thời gian.

 HOÀNG HÀ