Mùa Giêng

Chị ngồi chải tóc cho Bi em dưới hiên. Đứa con gái nhỏ ngúng nguẩy đòi mẹ thắt bím tóc cho, dù những ngọn tóc tơ màu vàng râu bắp của nó chưa dài quá một ngón tay người lớn. Nắng trải vàng như mật. Trước rào, mấy chú trâu da đen cháy thong thả gặm cỏ. Mùi lá cỏ hôi, mùi bùn đất quyện vào thơm thơm, ngai ngái.

Thằng Bi anh đang quơ cỏ đốt rác ngoài kia. Những đụn khói tràn lên rồi uốn mình thành những dải màu trắng đục, vẫy vẫy bay lên thật điệu đà. Chị chớp mắt. Trong một thoáng, chị thấy người lâng lâng lạ thường. Phải, cái khung cảnh này, cảm giác này, chừng như đã có lần chị ước ao thành lời với một người đàn ông sức vóc. 

Ảnh minh họa

Buổi chiều mùa Giêng đó, trời cũng trong xanh. Cô con gái nằm thả lỏng người trên đám cỏ, bên đám mía vừa lột lá xong. Người cô bừng bừng như lửa cháy. Mấy tháng nay người cô đổi khác. Cô thấy thích nói chuyện với người con trai đi làm công chung đội mà hiếm hoi mới thấy rõ mặt. Anh ta có giọng nói trầm ấm, dịu dàng không phải người vùng này. Sức vóc nên anh ta làm việc bằng hai ba người khác.

“Họ”, dường như cũng thích cô, hay kiếm cớ ngồi gần, nói chuyện vu vơ. “Họ” nói, ngó cô … thấy thương, muốn xin về ở chung. Chỉ nghe vậy thôi tim cô đã đập rầm rầm. Nhỏ lớn, ngoài mẹ ra, chưa ai nói thương cô. Chưa ai nói chuyện với cô tử tế như vậy. Nhưng mẹ đã lên trời từ khi cô lên năm tuổi. Bà vợ sau của cha cô, giỏi giang nhưng không thích con chồng, hay soi mói dò xét, chửi mắng. 

Người con trai đưa tay vòng qua eo cô, siết mạnh. Anh ta kéo chiếc khăn trùm đầu của cô, rồi kéo áo. Cô co người vì nhột, nhưng vẫn cong môi hứng những nụ tình ngấu nghiến của chàng trai. Trong thoáng chốc, họ đã hòa quyện vào nhau, rồi nhanh chóng buông rời. Quấn lại khăn áo, cô gái liếc xéo: 

- Coi mà thu xếp về quê lẹ nghe. Tiền bạc tui đã đưa hết cho ông rồi mà cứ hẹn hoài hẹn hủy…

- Tui chưa về được. Nhà đang có chuyện, giờ về mất công lôi thôi… Thiệt ra đón xe về cũng được đó, nhưng chừng lên thì sao. Bà dì em mà đòi làm đám cưới liền, tiền đâu tui cưới.

- Ủa rồi tính để tui vậy hả? Sao ông hứa ông cưới tui mà?

- Từ từ đi…

- Nè, tui có chửa rồi sao he? Có chửa mà ở hoài trong nhà đó không được đâu nghe.

- Giỡn hoài. Thứ chơi phủi phủi vầy mà chửa chi được.

- Sao biết?

- Tui…

- Á… qua lại với con nào nữa chớ gì, hèn chi hẹn lui hẹn tới hoài chớ gì? Trời đất ơi! Tui… tui…

Ảnh minh họa

Cô đứng bật dậy, mắt long lên. Chàng trai cũng đứng bật dậy. Cuộc đôi co biến thành cuộc rượt đuổi nhau trên đồng mía. Chuyện giỡn thiệt chưa biết nhưng khi kết thúc cuộc rượt đuổi đó, cô gái ngồi sụp thất thần bên thân thể bất động của chàng trai. Máu từ cổ, vai của chàng trai chảy thành dòng, thấm ướt xuống đất. Cây dao chặt mía dính một vệt máu dài. Mồ hôi rụng rời trên gương mặt xanh tái của cô gái. Tay chân cô run bắn, cơ hồ không còn chút sức lực.

Mặt trời dần xuống. Có một bàn tay đặt lên vai cô, một giọng quen nói như tiếng dội: Đi đi! Đi trốn đi. Đi xa đi. Tao thấy rồi. Tao biết hết rồi. Tao không giữ miệng được là chết. Đi đi! Đi đi! Cô đứng dậy, thất thểu bước đi.

Gã ngồi bệt trên bờ cỏ, đốt thuốc. Dòng nước kênh Tây buổi chiều đầy đặn gần muốn tràn bờ. Gã thích cái cảm giác này. Cái cảm giác như dòng nước ăm ắp kia có thể bất chợt tràn lên, cuốn sạch những nhọc mệt rối ren cuộc đời ra khỏi đầu gã. Từ hồi vợ gã lâm bệnh rồi chết, gã hay ra bờ kênh này ngồi mỗi khi có thể.

Gã đốt tới điếu thuốc thứ hai, đang khoan khoái nghĩ ngày mai sẽ có một nắm tiền từ việc bán con bò tơ cho lái, sẽ mua cái “truyền hình” màu thay cho cái cũ cà giựt cà giựt. Gã hứa hoài vụ này với sắp nhỏ mà cứ hết chuyện này tới chuyện khác chưa có dịp mua. Chợt gã nhíu mày. Dưới dòng nước đang sẫm màu chiều kia dường như có gì lạ. Một đám bềnh bồng như cỏ đuôi chồn vật vờ trên mặt nước. Hình như còn có một cánh tay đang chới với…

Gã ném điếu thuốc, nhảy cái đùng xuống kênh.

Ảnh minh họa

Một cô gái còn trẻ măng, trạc tuổi con Cà phê nhà gã. Không biết có chuyện hệ trọng gì đến nỗi phải trầm mình. Gã hét toáng lên gọi người rồi quơ cỏ đốt, lấy tay nhận nước cho trào ra khỏi miệng nạn nhân. Người còn ấm, chắc cũng mới nhảy đây thôi. Trên cái cơ thể con gái gầy gò đó, còn nhiều dấu roi đánh đập.

- Chú, chú cứu con mà chi. Sao chú không để cho con chết cho rồi...

Nghe giọng cô gái nằng nặng. Nhìn mặt cũng không giống người ở đây. Nhưng ở đâu cũng kệ. Cứu nó sống rồi tính. Gã nghĩ vậy, và quát:

- Đồ điên. Hết chuyện làm hay sao mà đi tự tử mậy? Chết đâu có hết chuyện!

- Hết sao không? Giờ chú để con sống, họ biểu con làm bậy bạ rồi chú chịu không?

Bà con xúm lại rần rần. Cô vừa khóc vừa nói, cô ở một nơi rất xa đến đây và bị lừa vào cái quán cà phê “tầm bậy”. Họ bắt ngồi chung với khách, biểu gì làm nấy. Nhưng khách thì chỉ có mò mẫm, rờ mó… chứ không biểu cô làm gì hết! Ôi cái kiểu mần ăn gì mà kỳ cục! Cô không chịu nghe lời chủ nên mới bị đánh đập như vậy. Cùng đường, cô trốn. Ùm một phát tính né cuộc đời mà còn bị quào lên!

- Thôi không sao, êm rồi. Giờ về đâu? Cầm tiền mà ăn uống, đi xe về với ba má đi. Đừng có điên khùng nhảy chết báo người ta.

- Con biết đi đâu giờ chú? Cha mẹ không còn, nhiêu đây tiền cũng đâu về quê được! Chú cứu con thì cứu cho trót, chớ không thì con cũng chết nữa thôi. 

Chị lóng ngóng hoài rồi cũng cột được hai đuôi tóc cho Bi em. Mớ thun xanh đỏ tím vàng này là của cô giáo nó cho. Bữa chị đi rước Bi em, thấy cô giáo nó ngồi cầm cây lược nhỏ chải tóc thắt bím cho học trò, tự nhiên nghe lòng tràn lên một nỗi tủi thân.

Ba mươi mấy năm được làm người, chị chưa bao giờ được hưởng cảm giác âu yếm dễ thương đó. Nên sáng nay, Bi em kêu chị cột tóc, chị kéo nó ra hàng ba ngồi liền. Còn phải cắt móng tay, móng chân. Còn phải lau mặt mũi cho sạch sẽ, phải giữ quần áo cho thẳng thớm và thơm tho... “Cô con nói vậy đó mẹ!”, Bi em lảnh lót nói lại lời cô dạy như con két.

Chị cười. Hàm răng trên mất hết ba cái răng cửa, tạo thành một cái lỗ trống ngộ nghĩnh trên khuôn mặt sạm đen vì nắng gió. Chị nghe hơi mắc cỡ. Bởi nguyên lớp ba chục đứa học trò, chỉ có mỗi Bi em là mặt mày lúc nào cũng lem luốc, đầu tóc bù xù như con mèo mới ra khỏi bếp, móng tay, móng chân cáu bẩn.

Ngày chị về với Hai Dừa, cái xóm rẫy cặp bờ kênh Tây này có dịp dậy sóng. Người khen kẻ chê, có người nói thẳng Hai Dừa ngu quá trời mới hốt con nhỏ bá vơ ở đâu về nhà. Không biết được mấy bữa. Rồi tiếng tai để đời cho coi!

Hai Dừa nói thẳng với chị: “Tao chỉ lo được tới đâu hay đó. Vợ tao chết rồi, tao còn phải nuôi con. Lo ở nhà phụ với tao làm công chuyện đi. Ở đây không sợ đói”.

Công chuyện mà Hai Dừa nói là chuyện đồng áng, làm cỏ, phun xịt thuốc sâu, cắt cỏ bò… chị đều làm được hết. Hai bên nói chuyện với nhau rất ít, hầu hết là nhận xét, là mệnh lệnh. Cơm nước trong nhà, có bà già Hai Dừa gọi bằng cô lo cho. Khi nào cả nhà ăn cơm, chị cũng vào theo. Bữa cơm mười ngày như một chỉ toàn thứ cải củ muối mặn muối chua, rau vườn nhà hái vô. Nhưng có cơm là ổn rồi. 

Một đêm mưa sầm sập, Hai Dừa nhậu đến mức đi không nổi. Ông ta đổ sập vào chị, giật đứt hết những gì vướng bận… Bi anh Bi em lần lượt ra đời theo cái kiểu như vậy. Hai Dừa chưa bao giờ coi chị là vợ. Cũng không một lời nhẹ nhàng với con. Cho đến một ngày, Hai Dừa lâm trọng bệnh. Trước khi tắt hơi, ông nắm tay chị, nói một câu rõ ràng: “Em ở lại, nuôi con. Anh đi”. 

Ảnh minh họa

Đứa con trai lớn của Hai Dừa nói: “Tui nể mặt ổng mới để bà ở đây. Giờ bà đi đâu thì đi, tui không chứa”. Chị dắt hai đứa nhỏ đi, tới lúc thấy hai mắt tối sầm, chỉ nghe hai đứa léo nhéo kêu mẹ rồi không còn biết gì nữa. Tỉnh dậy thấy mình đang nằm trong trạm xá. 

Rồi như chiêm bao, mấy ngày sau, khi câu chuyện đời chị được kể không đầu không cuối, một chủ vườn mãng cầu lên tiếng nhận chị vào coi vườn, giữ rẫy. Mấy nhỏ được gửi vô trường. Buổi sáng, buổi chiều, trong căn bếp đen nhọ, bụi bặm tro bay, chị cặm cụi làm cơm, chờ mấy nhỏ đi học về. Ông già - tử - tế hứa sẽ mua vé tàu cho chị về quê trong một ngày không xa lắm.

Mới đó mà đã qua một tháng Giêng… Chị không còn nhớ nhung tha thiết về những ngày xưa cũ, những ngày tuổi thơ tươi đẹp hay tuổi mới lớn nhọc nhằn. Những nụ hồng của đời chị đang mơn mởn như vừa được con nước lớn tràn qua tưới tắm. Bằng mọi giá, chị phải chăm bón tỉa tót sao cho chúng luôn tươi hồng như vậy. Những chuyện xưa, cũng nên giũ sạch cho rồi.

Cẩm Giang