Videos Podcasts TikTok YouTube eMagazine Longform ePaper
ĐƯỜNG DÂY KHẨN: 0913.15.93.15

VĂN HÓA

    Một góc nhìn của người Pháp về “hùm thiêng Yên Thế”

    25/08/2023 - 17:31
    Chia sẻ

    PNO - "Đề Thám - Thời kỳ huy hoàng" là sách tư liệu quý về “hùm thiêng Yên Thế” Hoàng Hoa Thám, vừa được phát hành nhân 110 năm ngày ông mất (1858-1913).

    Đề Thám - Thời kỳ huy hoàng (tựa tiếng Pháp: L’homme du jour. Le De Tham) từng được xuất bản lần đầu vào năm 1909, tại Hà Nội. Tác giả là E.Maliverney - chủ bút báo L’Avenir du Tonkin (Tương lai Bắc Kỳ) lúc bấy giờ.

    Sách có nhiều hình ảnh tư liệu và bản đồ về Yên Thế
    Sách có nhiều hình ảnh tư liệu và bản đồ về Yên Thế - Ảnh: Nhã Nam

    Trong mắt người Pháp, Yên Thế là vùng đất hiểm trở, không dễ tiếp cận. Còn Đề Thám thực sự là một “hùm thiêng”, thoắt ẩn thoắt hiện. Cuốn sách Đề Thám - Thời kỳ huy hoàng tập hợp các bức điện báo, thông tin báo chí cũng như các bài viết về chiến dịch hành quân chống Đề Thám của Pháp (giai đoạn từ tháng 1-3/1909).  

    Sách gồm 3 nội dung chính: tiểu sử Đề Thám, các bài báo/điện tín của phóng viên báo Tương lai Bắc Kỳ và một số bài phóng sự/ký sự về trận chiến năm 1909 tại Yên Thế. Sách cũng có nhiều hình ảnh tư liệu và bản đồ về Yên Thế. 

    Cái chết của người anh hùng Đề Thám - Hoàng Hoa Thám cho đến nay vẫn còn nhiều bí ẩn
    Cái chết của người anh hùng Đề Thám - Hoàng Hoa Thám cho đến nay vẫn là một bí ẩn lịch sử - Ảnh tư liệu

    Những năm gần đây, nhiều sách của tác giả người Pháp viết về “đất An Nam” và những cuộc viễn chinh, khai thác thuộc địa tại Đông Dương được chuyển ngữ và phát hành tại Việt Nam. Các tác phẩm đã cho người đọc góc nhìn đa chiều về lịch sử cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX.

    Tuy nhiên, các tác phẩm được viết dưới góc nhìn của tác giả người Pháp đều cần được đọc trong sự đối chiếu, kiểm chứng và nhìn nhận khách quan với các tài liệu sử trong nước. Đề Thám - Thời kỳ huy hoàng cũng vậy, sách được chuyển ngữ giữ nguyên giọng điệu, cách đánh giá của các tác giả người Pháp về “hùm thiêng Yên Thế”.

    Tác giả thừa nhận năng lực quân sự xuất sắc của Đề Thám và quân đội của ông khi “an cư giữa một thung lũng rộng lớn và màu mỡ”. 

    Nhiều địa danh trong nguyên bản gốc nay không còn hoặc đã thay đổi
    Nhiều địa danh được đề cập trong nguyên bản gốc nay không còn hoặc đã thay đổi

    Đại diện Nhã Nam - đơn vị chuyển ngữ và phát hành cuốn sách - cho biết, một trong những điều khó khăn đối với tác phẩm này là việc xác các địa danh, tên các nhân vật một cách chính xác.

    Địa bàn hoạt động của Đề Thám rất rộng (bao gồm Bắc Giang, Thái Nguyên, Lạng Sơn), có nhiều địa danh được đề cập trong sách nhưng nhiều đơn vị như làng/xóm/thôn/châu hiện nay không còn, hoặc đã thay đổi sau nhiều lần cải cách hành chính. Thêm vào đó, địa danh được người Pháp ghi lại thường là tiếng Việt không dấu, hoặc ghi theo trí nhớ/lời kể nên có thể không hoàn toàn chính xác.

    Tuy nhiên, với những ghi chép của các tác giả người Pháp từ chiến trường Yên Thế cũng như những bài phân tích về trận chiến, Đề Thám - Thời kỳ huy hoàng là một cuốn sách tư liệu quý dành cho các nhà nghiên cứu, bạn đọc quan tâm lịch sử và cuộc khởi nghĩa Yên Thế đầu thế kỷ XX.

    Song Giang

    Từ khóa Hoàng Hoa ThámĐề ThámHùm Thiêng Yên Thế
     
    TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
    Xem nhiều

    news_is_not_ads=
    Nhân vật - Tác phẩm
    Vấn đề
    Sáng tác
    Rubik văn hóa
    TIN MỚI