Món ngon từ dông cát Phan Thiết

Thịt dông chắc ngọt, làm gỏi, nướng, xào sả ớt hay nấu lẩu đều ngon 

Những đồi cát nóng bỏng ven biển Mũi Né từ lâu đã là môi trường sinh sống yêu thích của những chú dông cát thuộc họ bò sát, có kích thước lớn hơn thằn lằn. Từ một loài động vật hoang dã, dông được đem về nuôi để cung ứng cho thị trường như một nguyên liệu ngon, giàu dinh dưỡng.

Dông rộ nhất vào mùa mưa, và mặc dù chạy rất nhanh, chỉ cần thấy bóng người là bay biến nhưng chẳng vì thế mà làm khó được người bắt. Bắt dông có nhiều cách: đào, bẫy, chặn ngách, giăng lưới, dò, thổi... nhưng phổ biến nhất có lẽ là dò dông. Nương theo tập quán sinh sống trốn trong cát ngủ khi mặt trời chưa lặn để tránh rắn của dông, người ta thường dùng đầu gậy giả làm rắn chui hang để dông sợ phóng ra rồi dùng bẫy tre mà kẹp.

Đặc sản dông cát 

Thịt dông trắng như thịt gà, lại ngọt, bùi, mề, xương gần như sụn ăn sừn sựt nên dân địa phương ưa gọi với cái tên “gà đất”. Theo những người giàu kinh nghiệm thì vị thơm ngon này có được là nhờ tập quán sinh sống trong hang, ăn chồi non, uống nước sương đêm giữa mênh mông “biển cát”.

Từ xa xưa, người dân làm rẫy ở miền cát trắng đã nghĩ ra rất nhiều cách chế biến món ngon từ dông. Điểm sơ vài món quen như: chả dông, dông bằm xúc bánh tráng, cháo thịt dông, dông xào lăng, xào sả ớt, nấu dưa hồng, bánh xèo thịt dông… thôi cũng đã thấy hấp dẫn. Trong số đó, được dân nhậu yêu thích nhất có lẽ là món dông nướng. Dông làm món nướng ngon nhất phải là dông đạt cỡ trưởng thành.

Trong các món từ dông, được yêu thích nhất là dông nướng 

Sau khi lột da dông được làm sạch, ướp hành băm nhuyễn, hạt nêm, tiêu và nước nắm ngon khoảng 30 phút cho thấm, rồi đem nướng trên lửa than hồng, vừa nướng vừa lật trở đều đến khi chín vàng. Hương thơm của dông nướng tăng dần đều theo độ chín của nó, thế nên dân nhậu thường thích nướng cho hơi sém, giòn một tẹo, khi ăn nhai cả xương. Dông vừa nướng xong, thơm nức được mang tới tận bàn ăn cùng bánh tráng nướng, rau sống, bún hoặc tráng mỏng với mắm me. Khi ăn nhấp chút bia lạnh thì tuyệt.

Gỏi dông cũng là một món được nhiều người ưa thích. Thịt dông sau khi làm sạch ruột, lột da, rửa sạch, luộc, xé lấy thịt, ướp cùng muối, đường, bột ngọt, tỏi cho ngấm sẽ được trộn với hành tây, cà rốt, hành khô, rau răm… ăn kèm bánh tráng nướng giòn rụm đậm đà. Ngoài gỏi, thịt dông đem nấu cháo cũng ngon phải biết. Chỉ cần bằm lấy ít dông, xào qua với gia vị, bắc nồi cháo lên đợi gạo tơi, sôi ùng ục thì trút thịt dông vào nêm thêm muối mắm, bột ngọt, hành, tiêu... là có ngay món dằn bụng nóng hổi. Cũng theo cách ướp gia vị ấy, người ta đem thịt dông xào trên lửa lớn, thêm ít đậu phộng, sả, ớt bằm, nước trộn gỏi vào làm thành món dông xào xúc bánh tráng thơm béo.

Thịt dông nấu lẩu ngon không kém hải sản 

Dông nấu lẩu cũng ngon chẳng kém gì hải sản. Dông làm món lẩu được đem trụng qua nước sôi, tùy thích để nguyên con hay lột lớp da ngoài, làm sạch ruột, cắt khúc vừa ăn. Nước lẩu cũng được nấu đơn giản bằng cách phi thơm hỗn hợp hành, tỏi, ớt băm, thêm nước dùng vào nấu rồi nêm nếm đường, nước mắm, hạt nêm, muối, bột ngọt, nước cốt me cho vừa ăn. Khi ăn chỉ việc thả dông vào nấu 5 phút, thêm lá me non, rau om, ngò gai, rau quế vào trộn đều, dùng kèm bún và nước mắm ớt.

Không chỉ làm nên những món ngon, thịt dông còn được biết đến như một “phương thuốc” ăn để khỏe có tác dụng bồi bổ sức khỏe cho người ốm, phụ nữ mới sinh con, đồng thời tăng cường sinh lực của các quý ông.

Ăn ở đâu?

Dông là món nhâm nhi khoái khẩu của người dân địa phương, vì vậy bạn có thể dễ dàng tìm thấy những món ăn này ở khắp các nhà hàng, quán nhậu tại Phan Thiết, Mũi Né. Dưới đây là một vài địa chỉ cho bạn tham khảo:

Có thể thưởng thức món dông tại các nhà hàng và quán địa phương ở Phan Thiết 

Nếu ở Mũi Né bạn có thể thưởng thức tại nhà hàng Việt Nam Home (125AB Nguyễn Đình Chiểu, Mũi Né), các quán nhậu bờ kè, nhà hàng nhỏ dọc đường Nguyễn Đình Chiểu…

Nếu ở trong trung tâm thành phố Phan Thiết bạn có thể ghé đến quán Xuân Vàng, quán 49 trên đường Phạm Văn Đồng (khu Mũi Tàu, dưới chân cầu Cà Ty), nhà hàng Sóng biển (biển Đồi Dương)…

Nếu có ý định thăm thú, khám phá tập quán sinh sống, cách thức chăm sóc dông… bạn có thể tìm đến trang trại ông Bảy Đức (Thôn Tiến Hiệp, xã Tiến Lợi, Phan Thiết, Bình Thuận).

Bài: HUY CHƯƠNG. Ảnh: NAM KHA