Món “để dành” thành đặc sản, dân vùng cao đỏ lửa xuyên đêm làm hàng tết

23/12/2023 - 06:08

PNO - Với bí quyết riêng, người dân vùng cao Nghệ An đã biến món “để dành” thành đặc sản đắt hàng ngày tết. Khoảng 2 tháng cuối năm, họ thường đỏ lửa xuyên đêm để làm hàng tết.

 

Clip: Người làm đặc sản gác bếp tất bật chuẩn bị hàng tết
Từ đầu tháng 11 âm lịch, các cơ sở sản xuất thịt heo, thịt bò gác bếp, lạp sườn, thịt chua, măng chua… ở các huyện miền núi Quỳ Châu, Quế Phong (tỉnh Nghệ An) đã bắt đầu tất bật cho vụ hàng tết. Trước đây, người dân vùng cao thường chế biến thịt lợn, thịt bò gác bếp (thịt giàng) hay lạp sườn... để bảo quản ăn dần trong năm và đặc biệt đãi khách quý. Khoảng chục năm trở lại đây, những món ăn trở thành đặc sản được người tiêu dùng ưa chuộng.
Từ đầu tháng 11 Âm lịch, các cơ sở sản xuất thịt heo, thịt bò gác bếp, lạp sườn, thịt chua, măng chua… ở các huyện miền núi Quỳ Châu, Quế Phong (tỉnh Nghệ An) đã tất bật cho vụ hàng tết. Trước đây, người dân vùng cao thường chế biến thịt heo, bò gác bếp (thịt giàng) hay lạp sườn... để bảo quản ăn dần trong năm và đặc biệt đãi khách quý. Khoảng chục năm trở lại đây, những món ăn này trở thành đặc sản được người tiêu dùng khắp nơi ưa chuộng.
Chị Trương Thị Bảo (38 tuổi, chủ một cơ sở sản xuất đặc sản bò giàng, heo gác bếp tại xã Châu Hạnh, huyện Quỳ Châu) cho biết, dịp này, mỗi ngày cơ sở của chị sử dụng 400kg thịt để chế biến, tăng gần 3 lần so với ngày thường trong năm. Để làm nên các món đặc sản gác bếp, bí quyết không chỉ nằm ở khâu chọn nguyên liệu, gia vị tẩm ướp mà còn nằm ở từng thanh củi để hong thịt chín.
Chị Trương Thị Bảo (38 tuổi, chủ một cơ sở sản xuất đặc sản bò giàng, heo gác bếp tại xã Châu Hạnh, huyện Quỳ Châu) cho biết, dịp này, mỗi ngày cơ sở của chị sử dụng 400kg thịt để chế biến, tăng gần 3 lần so với ngày thường. Để làm nên các món đặc sản gác bếp, bí quyết không chỉ nằm ở khâu chọn nguyên liệu, gia vị tẩm ướp mà còn nằm ở từng thanh củi để hong thịt chín.
Nguyên liệu để làm món thịt heo giàng, bò giàng phải là thịt mông, nguyên khối nạc, dọc thớ. Thịt càng tươi thì sản phẩm càng ngon, màu thịt đỏ tươi vẫn giữ được kể cả khi thịt giàng đã chín. Quá trình tẩm ướp gia vị cũng là khâu quyết định đến chất lượng và hương vị của sản phẩm. Tuỳ vào bí quyết của từng gia đình, họ sẽ cho thêm một số gia vị để làm nên thương hiệu riêng biệt. Song không thể thiếu hạt dổi và mắc khén (tiêu rừng).
Nguyên liệu để làm món thịt heo giàng, bò giàng phải là thịt mông, nguyên khối nạc, dọc thớ. Thịt càng tươi thì sản phẩm càng ngon, màu thịt đỏ tươi vẫn giữ được kể cả khi thịt giàng đã chín. Quá trình tẩm ướp gia vị cũng là khâu quyết định đến chất lượng và hương vị của sản phẩm. Tuỳ vào bí quyết của từng gia đình, họ sẽ cho thêm một số gia vị để làm nên thương hiệu riêng biệt. Song không thể thiếu hạt dổi và mắc khén (tiêu rừng).
Riêng lạp sườn thì chọn thịt vai với tỉ lệ 8 phần nạc, 2 phần mỡ. Sau khi cắt hoặc xay thô, tẩm ướp gia vị sẽ được đưa vào máy nhồi vào vỏ colagen.
Riêng lạp sườn thì chọn thịt vai với tỉ lệ 8 phần nạc, 2 phần mỡ. Sau khi cắt hoặc xay thô, tẩm ướp gia vị sẽ được đưa vào máy nhồi vào vỏ colagen.
Trước khi đưa đi gác bếp, các món đặc sản này được hong nắng cho ráo nước. Đây cũng là 2 khâu rất quan trong, quyết định thành, bại của một mẻ nguyên liệu. Khi hông khói, chủ các cơ sở làm thịt gác bếp cũng thường chọn củi nhãn, săng lẻ... để đảm bảo an toàn với người sử dụng vừa ám mùi khói thơm, tạo ra hương vị hết sức đặc trưng cho miếng thịt.
Trước khi đưa đi gác bếp, các món đặc sản này được hong nắng cho ráo nước. Đây cũng là 2 khâu rất quan trong, quyết định thành, bại của một mẻ nguyên liệu. Khi hong khói, chủ các cơ sở làm thịt gác bếp cũng thường chọn củi nhãn, săng lẻ... để đảm bảo an toàn với người sử dụng vừa ám mùi khói thơm, tạo ra hương vị hết sức đặc trưng cho miếng thịt.
Chị Nguyễn Thị Thu Hiền (40 tuổi, chủ một cơ sở làm thịt chua, thịt gác bếp ở thị trấn Kim Sơn, huyện Quế Phong) cho biết, riêng với món thịt chua, phải được chế biến từ thịt heo mới làm thịt xong thì sản phẩm mới ngon.
Chị Nguyễn Thị Thu Hiền (40 tuổi, chủ cơ sở làm thịt chua, thịt gác bếp ở thị trấn Kim Sơn, huyện Quế Phong) cho biết, riêng với món thịt chua, phải được chế biến từ thịt heo nóng, vừa mổ xong, sản phẩm mới ngon.
Thịt heo được thái nhỏ rồi ủ cùng các gia vị “độc quyền”, các loại lá, thính rang thì món thịt chín tự nhiên và sau 4-5 ngày là có thể thưởng thức hoặc đãi khách.
Thịt heo được thái nhỏ rồi ủ cùng các gia vị “độc quyền”, các loại lá, thính rang thì món thịt chín tự nhiên và sau 4-5 ngày là có thể thưởng thức hoặc đãi khách.
Cái vị ngọt của thịt, vị thơm của thính, giòn sần sật của bì heo hòa quyện với vị bùi của lá sung, lá vả chấm cùng tương ớt tạo nên một món ăn hấp dân, không ngấy trong những ngày tết.
Vị ngọt của thịt, vị thơm của thính, giòn sần sật của bì heo hòa quyện với vị bùi của lá sung, lá vả chấm cùng tương ớt tạo nên một món ăn hấp dẫn, không ngấy trong những ngày tết.
“Một mẻ thịt gác bếp được xem là thành công là khi bẻ miếng thịt ra, từng thớ thịt vẫn hồng tươi, thịt ngon, ngọt, không bị khô. Còn đối với lạp sườn, khi cắt ra, miếng thịt mỡ đã chuyển trong veo, dai và bùi, dậy hương vị đặc trưng” - chị Hiền nói và cho hay, dịp này, gian bếp hông khói thịt của gia đình luôn đỏ lửa xuyên đêm để bắt đầu phục vụ hàng tết.
“Một mẻ thịt gác bếp được xem là thành công là khi bẻ miếng thịt ra, từng thớ thịt vẫn hồng tươi, thịt ngon, ngọt, không bị khô. Còn đối với lạp sườn, khi cắt ra, miếng thịt mỡ đã chuyển trong veo, dai và bùi, dậy hương vị đặc trưng” - chị Hiền nói và cho hay, dịp này, gian bếp hông khói thịt của gia đình luôn đỏ lửa xuyên đêm để bắt đầu phục vụ hàng tết.
Theo chị Bảo, trung bình 3,5kg thịt nguyên liệu thì làm ra được 1kg thành phẩm. Hiện thịt heo gác bếp có giá 400.000 - 450.000 đồng/kg, lạp sườn có giá 300.000 -350.000 đồng/kg, bò giàng giá 1 - 1,1 triệu đồng/kg. Những món đặc sản này cũng được đóng túi zip, hút chân không để gửi vào Nam, ra Bắc cho khách hàng.
Theo chị Bảo, trung bình 3,5kg thịt nguyên liệu thì làm ra được 1kg thành phẩm. Hiện thịt heo gác bếp có giá 400.000 - 450.000 đồng/kg, lạp sườn có giá 300.000 -350.000 đồng/kg, bò giàng giá 1 - 1,1 triệu đồng/kg. Những món đặc sản này cũng được đóng túi zip, hút chân không để gửi vào Nam, ra Bắc cho khách hàng.
Thời điểm này, các cơ sở làm đặc sản vùng cao gần như đã chốt xong các đơn tết cho khách ở xa. Theo chị Bảo, khoảng giữa tháng Chạp, hàng sẽ được gửi đi các tỉnh cho khách, còn đối với khách lẻ trong tỉnh, họ bán nhận làm cho đến 29 tết.
Thời điểm này, các cơ sở làm đặc sản vùng cao gần như đã chốt xong các đơn tết cho khách ở xa. Theo chị Bảo, khoảng giữa tháng Chạp, hàng sẽ được gửi đi các tỉnh cho khách, còn đối với khách lẻ trong tỉnh, họ nhận làm cho đến 29 tết.
Ngoài các món thịt, măng muối cũng là một trong những loại đắt hàng của người dân vùng cao trong dịp tết.
Ngoài các món thịt, măng muối cũng là một trong những loại đắt hàng của người dân vùng cao trong dịp tết.

Phan Ngọc

Ý KIẾN BẠN ĐỌC(1)
 

news_is_not_ads=
TIN MỚI