Món ăn từ loài rau hoang dại

28/08/2021 - 07:02

PNO - Gọi là “rau” nhưng rau má sống hoang dã như cỏ dại, mọc ở sau vườn, ven ao, bờ ruộng, triền đê... Sau mỗi cơn mưa, rau má vươn lên, xanh ngăn ngắt. Mùa hè, chúng co lại, èo uột, vàng cháy, oằn lưng chống chọi ánh nắng bỏng rát… để rồi trồi lên mạnh mẽ khi sang thu kiêu hãnh khoe những tán lá tròn...

Cả quãng đời thơ ấu của tôi gắn liền với loài rau dại này. Mỗi buổi sáng, má sai tôi xách rổ đi “kiếm rau má”. Ra sau nhà, ven bờ ao hàng xóm hay chạy ra đồng là một lúc sau tôi có cả rổ rau má mang về. 

Nhặt bỏ những loài cỏ dại, lá sâu, vàng, lá úa... má tôi sẽ rửa sạch rồi “chế biến”. Vào những ngày mùa, khi gạo trong bồ còn đầy, rau má thường trực trên mâm cơm trong món canh rau má nấu muối. 


Thỉnh thoảng, má đổi món, cho cả nhà ăn rau má luộc chấm nước mắm. Nhìn đĩa rau xanh mướt hấp dẫn, tôi hào hứng gắp một đũa, bỏ vô miệng, nhai nhai, nuốt ực. Ngay lập tức, tôi thất vọng kinh khủng bởi cái vị đăng đắng và cái mùi ngai ngái đặc trưng của rau má. Nhưng dù sao, đó cũng đã là những ngày no đủ. Những khi giáp hạt hay mất mùa, rau má đóng vai trò chủ lực trong bữa cơm thay cho gạo. 

Thời gian đầu, má nấu cơm trộn với rau má cho đầy nồi. Đó thật sự là nỗi ám ảnh kinh hoàng của tôi hồi ấy. Biết tôi ghét rau má, má thường dành cho tôi nhiều cơm hơn, còn chén của má hầu như chỉ có rau má. Tôi thường lựa những hạt cơm ăn trước rồi mới nín thở nhai cho xong chỗ rau má. 

Ngày giáp hạt, cả nhà thường xuyên ăn cháo rau má: nửa lon gạo nấu kèm cả rổ rau má to đùng. Tôi vớt rau má, húp bát cháo cái rột rồi mới vội vàng nhai chỗ rau má còn lại. 

Mùa hè miền Trung, nắng cháy da cháy thịt. Nóng quá, bọn trẻ con hay bị bệnh “đái láu” (còn gọi là đái dắt, đái vặt) do bị nhiệt. Má giã rau má, vắt nước cốt, pha chút muối, nói tôi uống. Tôi dứt khoát từ chối. Nhưng rồi, đau quá nên đành nín thở tu chén nước xanh đậm má đưa. Thật kỳ lạ là chỉ uống 2, 3 lần là hết bệnh. 

Chúng tôi lớn lên, nhà chuyển về thành phố. Cuộc sống dần khấm khá. Giờ đây, không thể vác rổ đi kiếm rau má như ngày xưa mà phải mua ngoài chợ với giá khá đắt. Rau má vẫn xuất hiện trên mâm cơm gia đình qua những bát canh rau má nấu tôm thịt ngọt lừ và những ly sinh tố mát lạnh. 

Hồi đó, ba tôi bị bệnh gan nặng. Mọi người khuyên nấu canh rau má cho ba ăn để giải độc. Ngày nào tôi cũng mua rau má nấu với tôm, thịt cho ba. Nhưng ba chỉ húp chút nước chứ bỏ hết rau vì ba nói dai quá, không ăn được. Rút kinh nghiệm, tôi nấu thật kỹ, ninh đến vàng cả nồi canh, nhũn cả lá rau. Vậy mà ba vẫn không nuốt nổi.

Mãi sau này, người bạn nghe tôi kể chuyện, cô gắt lên: “Rau má phải xắt nhỏ ra chứ để cả cuộng như vậy thì ninh cả ngày cũng vẫn dai!”. Nhưng khi đó, ba đã đi xa. Ít lâu sau, má cũng đi theo ba. 

Giờ đây, thỉnh thoảng nấu canh rau má, khi tẩn mẩn xắt rau thành từng khúc nhỏ, tôi lại nhớ ba má da diết. Mùa COVID thiếu rau, ký ức về những bữa cơm rau má ùa về, tươi rói như mới hôm qua... 

Trần Thị Giao Thủy

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI