Miền nắng tinh cất

Đinh Phương là nhà văn trẻ nhưng đã sớm khẳng định sức bật so với nhiều đồng nghiệp cùng trang lứa qua loạt tác phẩm gây chú ý như tập truyện Đợi đến lượt, Mơ Lam Kinh, tiểu thuyết Nhụy khúc, truyện dài Chuyến tàu nhật thực. Thế mạnh của anh là lối viết đẹp, gai góc và nhiều tầng nghĩa. Những ngày cuối năm 2021, Đinh Phương trình làng cuốn tiểu thuyết đầy ấn tượng: Nắng Thổ Tang.

Hình ảnh nắng lúc vờn quanh, lúc đậm đặc trong tác phẩm. Nhiều trường đoạn, thậm chí ngay cả trong những phân khúc tách biệt của một chương, người đọc vẫn cứ thấy nắng ẩn sâu vào tâm trí mình. Nắng bao trùm tác phẩm - một thứ nắng ám ảnh, khắc khoải và tinh cất như chính những con chữ được tác giả chắt chiu trong sách.

Dù cấu trúc chặt chẽ, ngồn ngộn những chi tiết gắn liền với nhiều dữ kiện lịch sử, tác giả không cho đây là tiểu thuyết lịch sử. Đơn giản, những thứ độc giả đọc và chiêm nghiệm được mới chính là điều tác giả hướng đến.

Trong sách, Đinh Phương xây dựng nhiều nhân vật nhưng chẳng ai là nhân vật chính. Những góc khuất của thân phận, số mệnh, thời cuộc biến thiên được bóc tách khéo léo, tưởng rời rạc nhưng là sự chắp nối đầy tinh tế. Phải đọc thật chậm, phải hòa mình vào câu chuyện mới lần mở được nút thắt, mới thấu tỏ mọi lẽ.

Đinh Phương như bày ra một mâm cỗ với vô số món ngon, độc đáo. Qua mỗi chương sách, độc giả sẽ đi từ thắc mắc này đến khó hiểu nọ, lắm khi phải lật ngược lại những trang vừa đọc để hiểu ngọn nguồn trăm thứ ảo diệu tưởng như đã tường tận. Phương bày biện và mời gọi mà cũng khắt khe chọn lấy người đọc. Với văn anh, ta không đơn thuần chỉ đọc và hiểu mà là thưởng lãm. 

Ở Nắng Thổ Tang, Đinh Phương tạo nhiều câu chuyện trong một tổng thể chằng chịt, chồng lấn… khiến độc giả như ngộp thở trước chiều sâu không gian và độ rộng thời gian. Thế nhưng, nhà văn trẻ ấy vẫn cố ý để lại một sợi chỉ thoắt ẩn thoắt hiện cho người đọc lần mò theo đó mà đi suốt 16 chương với hơn 300 trang sách. Những chí sĩ yêu nước của cuộc khởi nghĩa Yên Bái năm xưa, những di dân từ Hà Nội xuống Hải Phòng năm 1954, những người làm nghề đao phủ mang đầy ẩn ức của sự miệt thị, những thân phận của thị trấn buồn Mạo Khê… tưởng chẳng có điểm chung nhưng đều là sự sắp đặt đầy dụng ý cho những bí mật mà tác giả kỳ công tạo ra trong tác phẩm.

Đọc Đinh Phương, ta luôn bất ngờ trước những thị trấn mờ ảo giăng giăng những phận người, những nỗi niềm chìm khuất. Và, luôn là những lắng đọng khi giở đến trang sách cuối. Cái buồn trong văn Đinh Phương luôn là trĩu lòng nhưng vẫn rất đẹp, tựa như trong ngòi bút của anh luôn chứa đựng những bí thuật.

Đinh Phương với Nắng Thổ Tang lại mở ra tia sáng cho văn chương của người trẻ. Lối đi riêng của một tác giả trẻ luôn được độc giả đón nhận nhiệt tình nếu tác giả biết khai phá và để lại dấu ấn. Văn hóa đọc ngày nay đang bị ảnh hưởng từ không gian mạng, từ những tác phẩm sặc mùi ngôn tình hay pha tạp sự ngoại lai. Rất may bởi còn có những nhà văn trẻ chấp nhận dấn thân vào con đường mới đầy thách thức mà cũng ngập tràn hy vọng.

Đồng Bằng