Mê những ngày cùng ngoại làm bánh

Mỗi khi nghe ba má nói, "ngày mai cho mấy đứa về ngoại", vậy là cả mấy chị em tôi sướng đến mức cả đêm không ngủ được. Trời vừa sáng, má kêu chúng tôi dậy ăn cơm, chuẩn bị về ngoại, mặt mày ai nấy hớn hở.

Ở nhà ngoại luôn luôn là khoảng thời gian sung sướng nhất, vì chúng tôi sẽ được ăn uống thỏa thích, bao nhiêu là món ngon.

Ngoại rất thích nấu ăn, làm bánh, mà ngoại nấu gì cũng ngon. 

Hôm trời mưa thì ngoại xay bột đổ bánh xèo, trời nắng thì ngoại nấu chè, vò sương sâm.

Vườn nhà ngoại, thứ gì cũng có. Mỗi khi ngoại làm bánh hay nấu chè, chỉ cần ra vườn là "gom" gần đủ nguyên liệu.

Chị em tôi mê nhất là khi nghe ngoại nói, hôm nay làm bánh ít, bánh ít lá gai. Ngoại nói, ở xứ của ngoại, Bình Định, người ta rất hay làm bánh ít. Có dịp lại làm. Ngày giỗ, ngày tết và đôi khi là không ngày gì cả cũng làm bánh ít.

Ngoại nói, ở Bình Định quê ngoại, dịp gì người ta cũng làm bánh ít

Sau vườn nhà ngoại trồng rất nhiều lá gai. Mỗi khi muốn làm bánh ít, ngoại đã chuẩn bị trước đó mấy ngày. Ngoại đong nếp đem ngâm 8 tiếng cho mềm, rồi xay bột, mà ngoại xay bằng cối đá, ngồi quay miệt mài, xong xuôi, ngoại đăng bột trong vòng 1 đêm, vậy là sáng ra ngoại đã có bột nếp để làm bánh ít.

Rồi ra vườn cắt lá gai, xong ngoại tước bỏ phần gân lá lớn rồi đem luộc với vài lát gừng khoảng 15 phút rồi vớt ra, để ráo và cho vô cối đá giã mịn.

Ngoại dùng miếng vải mùng thật sạch cho lá đã giã nhuyễn vô, vắt nước để lấy phần xác lá. Lá này sẽ được trộn với bột nếp, rồi ngoại cho vô một chút muối và bắt đầu nhào bột đến khi toàn bộ bột chuyển qua màu xanh, dẻo mịn. 

Tiếp đến là đến công đoạn sên nhân bánh. Vì vườn nhà ngoại lúc nào cũng có sẵn dừa khô, nên ngoại hay làm bánh nhân dừa, nếu đứa nào thích ăn nhân đậu, thì ngoại làm cả 2 loại nhân.

Ngoại nạo cơm dừa khô, cho vào chảo sên với đường cát. Còn là nhân đậu, thì ngoại đem đậu xanh hạt rồi cà vỏ bằng cách cho vào cối đá và quay, lúc này hạt đậu bể làm đôi, đem ngâm nước và đãi vỏ đi, sẽ còn lại hạt đậu. Ngoại đem luộc cho mềm, cho đường vào sên khô.

Lá chuối cũng có sẵn ngoài vườn. Ngoại rọc lấy lá, đem luộc sơ rồi lau sạch. Vậy là đã đủ toàn bộ nguyên liệu. Lúc này, ngoại huy động chị em chúng tôi phụ làm bánh.

Đứa được phân công lấy lá, đứa được phân công quết dầu ăn vào lá (để bánh không dính lá sau khi hấp), đứa nào khỏe nhất thì được vo bột. Đó là lấy 1 cục bột rồi vo tròn cho ngoại. Ngoại sẽ ép cho cục bột này dẹp, rồi cho nhân vào, vo tròn, gấp lá lại, bỏ vô và gói.

Mấy bà cháu làm bánh xong thì ngoại đem cho vô xửng hấp. Còn chúng tôi thì chờ đợi. 

Bánh chín, ngoại vớt ra rổ cho nguội, vậy là chúng tôi được ăn.

Mỗi lần làm bánh, ngoại làm rất nhiều, đem cho bà con hàng xóm, gởi cho các dì, các cậu.

Ngoại tôi giờ đã đi xa. Tháng 11 mỗi năm là khoảng thời gian chúng tôi tưởng nhớ những người đã khuất. Chúng tôi nhớ ngoại. Nhớ nụ cười móm mém của ngoại, nhớ món ngon ngoại nấu, nhớ bánh ít lá gai ngoại làm.

Thanh Vân