Mất oan bảo hiểm thất nghiệp vì thông tư 04

Sau hành trình vất vả đi làm các thủ tục để nộp hồ sơ hưởng BHTN, chị Nguyễn Kim Chi (nguyên là công nhân công ty may ở Q.Thủ Đức, TP.HCM) yên tâm đem hồ sơ đến trung tâm giới thiệu việc làm để làm thủ tục hưởng thất nghiệp. Tuy nhiên, nhân viên tư vấn cho biết, chị không đủ điều kiện để nhận BHTN do không đóng tháng liền kề đóng BHTN theo quy định.

 Chị Chi bức xúc: “Công ty có đóng các loại bảo hiểm cho nhân viên đầy đủ. Mới đây, khi hết hợp đồng nhưng công ty cần người và thỏa thuận với tôi là làm thêm giúp công ty một tháng (thời gian này không đóng bảo hiểm). Sau đó công ty ra quyết định nghỉ việc, thế là tôi không có tháng đóng BHTN liền kề. Tôi chỉ biết là có đóng đủ BHTN 12 tháng trong vòng 24 tháng trước khi nghỉ việc, có đầy đủ hồ sơ là được hưởng chế độ. Nay tự dưng lại có quy định này, ép NLĐ quá”.

Tương tự, chị Nguyễn Thị Thanh làm việc ở một công ty tại Q.7 từ ngày 1/6/2013, với chức danh là nhân viên kế toán, song chị chỉ được đóng BHXH, BHYT mà không được đóng BHTN do công ty dưới 10 lao động. Đến tháng 9/2013, chị Thanh nghỉ việc nhưng không được hưởng BHTN, dù trước đây chị có đóng BHTN được 38 tháng ở một công ty khác và đã được bảo lưu thời gian đóng. Sau khi nghỉ việc, chị Thanh không được hưởng BHTN do không đủ điều kiện tháng liền kề có đóng BHTN trước khi nghỉ việc.

NLĐ đăng ký nhận BHTN nhưng quy định phải có tháng liền kề đóng BHTN khiến nhiều LĐ bị mất quyền lợi

Bà Nguyễn Thị Hồng Nga - Phó phòng Chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) TP.HCM, cho biết: gần đây, cơ quan BHXH gặp nhiều trường hợp thắc mắc do không được nhận BHTN vì không có đóng tháng liền kề. Mới đây, đại diện một công ty đã “cầu cứu” cơ quan BHXH vì bị NLĐ dọa sẽ khiếu nại do không được hưởng BHTN và doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng uy tín.

Trường hợp NLĐ không được hưởng BHTN xuất phát từ quy định tại Thông tư 04 ngày 1/3/2013 của Bộ LĐ-TB-XH. Theo đó, bổ sung yêu cầu điều kiện người được hưởng BHTN phải có tháng liền kề đóng BHTN trước khi nghỉ việc. Trong khi đó, theo quy định của Luật BHXH (điều 81) thì điều kiện để hưởng trợ cấp thất nghiệp là NLĐ đóng BHTN đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi thất nghiệp. Do thông tư 04 trái với Luật BHXH nên rất nhiều NLĐ không được hưởng BHTN dù thừa thời gian đóng bảo hiểm.

Theo bà Nguyễn Thị Hồng Nga, những trường hợp không hội đủ yêu cầu tháng liền kề hiện khá nhiều và NLĐ rất bức xúc song cơ quan chức năng không thể giải quyết khác quy định. Ngoài ra, bất cập hiện nay là quy định những trường hợp NLĐ có hợp đồng LĐ từ 12 tháng trở lên, làm việc trong các đơn vị sử dụng từ 10 LĐ có ký hợp đồng LĐ ít nhất 12 tháng mới được tham gia BHTN. Do đó, những NLĐ có hợp đồng ngắn hạn, thời vụ hoặc làm việc tại đơn vị có sử dụng dưới 10 LĐ không thuộc đối tượng được đóng BHTN. Trong khi đây lại chính là nhóm đối tượng có nguy cơ mất việc làm cao và rất cần được quan tâm, hỗ trợ để ổn định cuộc sống.

Mặc khác, những LĐ này dù trước đó có đóng BHTN liên tục trong thời gian dài cũng không được hưởng BHTN do không hội đủ điều kiện tháng liền kề. Do đó, cần kiến nghị điều chỉnh quy định tại Thông tư 04 cho phù hợp với quy định của Luật BHXH về điều kiện hưởng thất nghiệp. Đồng thời, cần mở rộng đối tượng tham gia, nhất là các đối tượng ký hợp đồng LĐ với thời gian ngắn, có việc làm không ổn định để đảm bảo quyền lợi NLĐ.

Trao đổi với Báo Phụ Nữ, đại diện BHXH Việt Nam cho biết: BHXH ghi nhận những vướng mắc từ thực tế, sau đó sẽ có nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh để NLĐ không bị thiệt thòi.

 Thanh Sơn