"Mặt dày, tâm đen": Đọc vị những nghịch lý

Mày dày, tâm đen của Chin Ning Chu ẩn chứa nhiều thông điệp đằng sau mỗi câu chuyện mà bà nhắc tới. Nếu cố hiểu cuốn sách ngay từ những trang đầu, có thể, sự đối lập đến mức mâu thuẫn sẽ không giữ nổi độc giả nhưng càng đọc, càng thấy rõ rằng Chin Ning Chu đang giúp mọi người đọc vị đối phương. Bà làm công việc gỡ từng cánh hoa hồng bên ngoài – những lớp áo, lớp mặt nạ ảo để phô bày nhuỵ hoa bên trong, tức những thứ khó thể nhìn thấy được bằng mắt, những trần trụi bên trong tâm can con người.

Chin Ning Chu thừa nhận bà bị ảnh hưởng bởi cuốn Hậu Hắc Học của Lý Tôn Ngô và Mặt dày, tâm đen phần nào mang dáng dấp tác phẩm mà bà yêu thích. Tuy nhiên, cuốn sách vẫn mang dấu ấn của Chin Ning Chu vì đúc kết nhiều trải nghiệm của cá nhân tác giả trong hành trình va vấp, trưởng thành.

Mặt dày, tâm đen chia thành nhiều phần nhỏ để độc giả dễ dõi theo câu chuyện mà tác giả muốn kể. Bắt đầu từ những kiến giải cơ bản nhất nằm ngay từ tựa đề: mặt dày, tâm đen. Tác giả đưa ra nhiều lý giải nhưng chung quy, mặt dày muốn nói tới những người sở hữu "lớp lá chắn bảo vệ lòng tự trọng của mình khỏi sự chê trách của người khác". Điều này có nghĩa, những tác động bên ngoài không thể ảnh hưởng đến cảm xúc, thái độ, hành động của cá nhân. Còn tâm đen nghĩa là “khả năng hành động bất chấp hậu quả xảy ra cho người khác”. Đôi lúc tâm đen là tàn nhẫn nhưng theo tác giả, tàn nhẫn chưa hẳn xấu.

Mặt dày, tâm đen là một trong những cuốn sách bán chạy của Chin Ning Chu

Trong suốt những trang sách, Chin Ning Chu liên tục đưa ra 2 mặt của một vấn đề để người đọc hiểu được mặt dày, tâm đen vì nếu biết ứng dụng đúng lúc, sẽ mang đến hiệu quả bất ngờ. Bà đưa ra một số ví dụ, nếu một vị tướng không có dã tâm tôn tính, những bậc quân vương không có cái đầu lạnh thì hẳn lịch sử sẽ không tồn tại những bậc hào kiệt; cũng như nếu không trang bị cho mình những lớp mặt nạ khác nhau, sống bất cần trước những chỉ trích, chê bai thì hẳn không có những nghệ sĩ cá tính, vượt trội đặc biệt.

Chin Ning Chu chỉ ra những nhân vật thành công khi sở hữu phần tính cách này như cựu Tổng thống Ronald Reagan là điển hình về người mặt dày. Ông không hẳn giỏi về kiến thức nhưng là người luôn thể hiện cho người khác thấy mình có hiểu biết khi mạnh dạn thể hiện quan điểm, ý kiến.

Hay như nhà thiết kế nổi tiếng người Pháp - Coco Chanel, bà bắt đầu sự nghiệp không phải với tư cách là nhà thiết kế đào tạo chính quy mà là một phụ nữ thuộc tầng lớp thượng lưu. Bà luôn ăn mặc theo cách mình thích, không quan tâm đến trào lưu. Ban đầu, Coco Chanel bị chỉ trích nặng nề về sự lập dị của mình nhưng cuối cùng, bà là người làm nên nền tảng thay đổi cấp tiến trong ngành thời trang của thập niên 1920. 

Trong các ví dụ điển hình như thế, Chin Ning Chu không cổ vũ cho lối sống chỉ thiên về “mặt dày” hay “tâm đen” mà đó là sự dung hoà nhiều yếu tố khác. Mặt dày, tâm đen không hẳn xấu nếu biết cách ứng xử, điều tiết cảm xúc để phù hợp từng trường hợp, hoàn cảnh, đối tượng.

Diễm Mi