Mạnh mẽ để…lặng thầm

Sẽ lệch lạc nếu hiểu bình đẳng là phụ nữ phải… mạnh bằng nam giới. Tôi cũng từng có lúc nghĩ như vậy trước khi nhận ra sai lầm. Sức mạnh thật sự, sự bình đẳng thật sự là khi nó không cần phải chứng tỏ, tranh giành (đôi khi khiến đàn ông… hoảng hốt). Cái mạnh của người phụ nữ không phải là thoát ly khỏi công việc nội trợ và cái yếu của đàn ông không phải do tham dự công việc này. Nội trợ là thiên chức, niềm vui của phụ nữ. Giúp đỡ người yêu thương là nhu cầu hạnh phúc của nam giới, là biểu hiện của sự tôn trọng.

Trong cuộc giao lưu với độc giả ở Nhà văn hóa Phụ Nữ cách đây mấy năm, có bạn nam hỏi tôi đại ý chồng chị nghĩ gì khi có bà vợ xa nhà miên man. Tôi trả lời anh bằng câu hỏi: “Anh thích một bà vợ đi miên man nhưng khi về nhà đảm đang, hay một bà vợ ở nhà miên man mà không làm gì hết?”. Anh cười, gật đầu. Thực ra, càng có ít thời gian với gia đình, người phụ nữ càng cảm thấy thú vị, quý giá giây phút đoàn tụ. Quan trọng không phải ta làm gì, ở đâu, mà ý thức “mái ấm” trong tâm cảm. Đàn ông, đàn bà nếu coi việc chăm sóc người thân là niềm vui thì sẽ có cách dung hòa mọi thứ.

Đạo diễn Việt Linh viết kịch bản phim Chung cư trong tư thế… “kangaroo” (Ảnh chụp năm 1994)

Trong giới nghệ sĩ, tôi rất mến mộ ca sĩ Mỹ Linh, người vừa giữ được vị trí nghề nghiệp cao, vừa chăm lo tốt gia đình. Tôi chia sẻ ý này của nhạc sĩ Dương Thụ, rằng Mỹ Linh càng dốc sức yêu thương chồng con thì tiếng hát càng nồng sâu. Tôi cũng thích nhìn Angelina Jolie như phụ nữ thực thụ, không phải vì cô ấy đông con, mà cái cách cô ấy bồng hoặc dắt tay con cho thấy sự thắm thiết nữ tính mà không phải ngôi sao nào cũng có. Trong xã hội hiện đại, áp lực của công việc, thời gian, sức khỏe… khiến người phụ nữ không dễ chu toàn mọi trọng trách. Tiện nghi và các dịch vụ gia đình giúp phụ nữ đắc lực, nhưng mặt khác cũng có nguy cơ/ xu hướng đẩy họ xa vị trí “bếp trưởng” mà gia đình mong đợi.

Một trong những đức tính của phái nữ là sống cho/vì người khác (không hẳn hy sinh như ta mặc định), mà muốn sống cho tha nhân thì phải… mạnh. Mạnh lặng thầm chứ không phô diễn, dắt lướt. Bình quyền không có nghĩa phụ nữ phải giống nam giới về mọi mặt. Một chút yếu ớt, thụ động… khiến phụ nữ duyên dáng hơn. Đây là sự khác biệt chứ không phải hơn kém. Hạnh phúc, giá trị của phụ nữ, như đàn ông, là được sống hữu ích cho xã hội. Và hôn nhân hạnh phúc là khi chồng vợ đi dần tới quan hệ tri kỷ.

Quê Hà Tĩnh, sinh viên ngành xây dựng du học ở Pháp tên S. nói với tôi lúc hồi hương: “Sau ba năm học ở đây, cháu có hai bài học: thứ nhất yêu thương cha mẹ hơn, thứ hai cháu sẽ không là người chồng gia trưởng”. Tôi vui với câu nói đó.

 Đạo diễn VIỆT LINH