Mảng xanh vừa ngắm vừa… ăn

 ban-công trồng cây, nuôi cá

Đầu tháng 11, mô hình ban-công sinh thái (Eco - Balcony) trồng cây, nuôi cá của nhà Việt do Farming Architects thực hiện đã được lên sóng CNN của Mỹ. Ban-công những chung cư, căn hộ, ngôi nhà… được kiến trúc sư ví như "khẩu trang" lọc bụi và tiếng ồn. Ban-công được lắp đặt khung thép gồm nhiều hộp rỗng, đặt chậu cây, rau, hoa và bể cá, có thác nước chảy liên tục. Đây là hệ thống cộng sinh giữa nuôi thủy sản và thủy canh. Trong đó, cây trồng giúp lọc sạch nước cho cá phát triển, chất thải của cá là thức ăn cho cây.

Với khu vườn sinh thái này, ban-công như được "đánh thức", kết nối bên trong nhà với cảnh quan bên ngoài và còn đóng vai trò như một chiếc khẩu trang cho nhà phố, chặn bớt bụi và tiếng ồn từ đô thị. 

Theo chia sẻ của đội ngũ kiến trúc sư Farming Architects, ý tưởng trên xuất phát sau thời gian họ quan sát các đô thị lớn ở Singapore, Israel, Nhật, Ai Cập, Ấn Độ. Cách đây hơn 10 năm, các nước này đã suy nghĩ và phát triển những ý tưởng canh tác nông nghiệp nội đô như trồng cây trên mặt tiền, mái nhà. Người Nhật thậm chí trồng lúa và thu hoạch ngay tại văn phòng.

Hà Nội và TP.HCM là nơi đầu tiên được Farming Architects chọn để bắt tay làm mô hình này, bởi thực tế có rất nhiều không gian đang bị lãng quên và không được sử dụng một cách thích hợp. Không gian dễ nhận thấy nhất là ban-công của những ngôi nhà phố ít được sử dụng, do người dân sợ khói bụi, tiếng ồn, an ninh. Họ  chọn cách đóng cửa im ỉm suốt ngày, đã biến ban-công trở thành một không gian chết. 

Để làm sống lại những ban-công như vậy, bạn có thể nhờ đội ngũ kiến trúc sư thiết kế hoặc tự cải tạo “khoác chiếc áo xanh” cho ban-công của mình, để từ đó tương tác được với không gian bên ngoài. Như, cải tạo ban-công bỏ trống thành văn phòng làm việc, đánh thức không gian này bằng cách tạo những khoảng mở thân thiện - đa chức năng cho người sử dụng. 

Với giá thành khoảng 12 - 15 triệu đồng, bạn sẽ có được một hệ thống ban-công sinh thái với rau xanh kết hợp nuôi cá (dành cho diện tích từ 4m2 tới 5m2/ban-công). Hệ giàn thép - cây xanh - thác nước ở ban-công có tác dụng lọc không khí tạo khoảng không gian đệm, tạo vi khí hậu cũng như giảm thiểu các ảnh hưởng xấu của khí hậu và môi trường xung quanh. Bởi, hệ giàn thép, cây xanh ở ban-công có tác dụng che nắng chiếu và chống mưa tạt trực tiếp vào nhà. Hệ khung thép còn có tác dụng đảm bảo an ninh cho ngôi nhà.

Với ban-công sinh thái này, sau một ngày làm việc mệt mỏi, bạn trở về nhà đã có thể thư giãn, ngắm cây xanh mát, cá tung tăng bơi lội, lắng nghe tiếng chảy róc rách của thác nước.

Đặc biệt, nhờ hệ thống bơm tự động, bạn không cần tốn nhiều thời gian chăm sóc, các hộp đựng chậu cây cũng dễ dàng di chuyển. 

Đến kệ trồng rau trong nhà

Chỉ với khoảng 800.000 đồng tiền giống cây ươm sẵn và tiền điện mỗi tháng, người tiêu dùng có thể tự thu hoạch được ít nhất 30kg rau sạch, an toàn trị giá khoảng 1 triệu đồng từ kệ rau thông minh trong nhà. 

Đặc biệt, kệ rau này phù hợp để trồng được đến 100 loại rau xanh, rau gia vị, cà chua bi, 20 loại xà lách… và việc phun tưới, chiếu đèn cho rau, châm nước cho đất đều có thể được điều khiển từ xa thông qua phần mềm được cài đặt trên điện thoại thông minh, máy tính…

Đây là khẳng định của bà Lê Thị Kim Cương, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư Mỹ Kim, tại buổi công bố ký kết hợp tác mới đây với Công ty Le Group Ventures để cùng phát triển và sản xuất sản phẩm “Kệ rau thông minh trong nhà - Rau3S”.

Bạn chỉ cần ươm hạt giống, cây nẩy mầm rồi đưa cây lên kệ. Với hệ thống thủy canh hòa lưu, rễ của rau phát triển trực tiếp trên nước, không cần đất. Chọn giống cây sạch (có loại trong nước và nhập khẩu, giá thể sạch (xơ dừa, mút, xốp…) đảm bảo nguồn nước phun sạch, ánh sáng đèn thay ánh sáng ngoài trời… sẽ kiểm soát được rau phát triển an toàn, không tồn dư chất gây hại cho sức khỏe. Với từng loại cây khác nhau sẽ cần hàm lượng dinh dưỡng khác nhau.

Hiện, có nhiều đơn vị cung cấp kệ rau thông minh và người tiêu dùng có thể chọn mua tùy túi tiền, cũng có thể mua trả góp. Nếu trồng ngoài sân thượng, có các loại kệ thông minh giá dao động từ 1,5 - 8 triệu đồng; kệ trồng trong nhà giá 16 triệu đồng/cái. Nếu không có thời gian ươm cây, người tiêu dùng có thể mua cây đã ươm sẵn, giá khoảng 400.000 - 600.000 đồng/tháng. Chỉ sau 3 tuần chiếu đèn, phun tưới sẽ thu hoạch được rau, có thể luân phiên cắt ăn dần. 

Ngoài trồng rau để ăn, kệ rau có thể trang trí thêm khoảng xanh trong nhà, với cấu trúc ngang khoảng 1,2m, cao 1,8m, sâu 40m và module ghép tùy biến, có thể tháo ráp, tăng giảm diện tích kệ theo diện tích không gian nhà.

Hệ thống trồng rau sạch tại nhà phải đảm bảo rau sạch, đất sạch, quy trình sạch và rau phát triển phụ thuộc vào các yếu tố ánh sáng, dinh dưỡng, kỹ thuật canh tác… Kệ rau thông minh giải quyết được các yêu cầu này, nguồn ánh sáng, nước và dinh dưỡng chuẩn USDA đều được tự động trực tiếp hoặc thông qua hệ thống tự động đã được cài đặt sẵn có thể điều khiển chiếu đèn, phun sương từ xa, tỷ lệ sống của rau rất cao.

Tự tạo tường cây xanh
Theo tư vấn của công ty Cảnh quan Ý tưởng mới, để có một tường cây xanh đơn giản bạn có thể tận dụng những bức tường ở nhà và sử dụng một bộ gồm các module được lắp đặt theo chiều dọc thẳng đứng để trồng cây xanh, hoa, cây có củ, lá trang trí và rau sạch.

Module vườn tường đứng dùng để xếp chồng lên nhau và áp vào tường tạo không gian xanh hay có thể treo lên tường bằng các giá đỡ. 

Khi lắp đặt, cần lưu ý 6 khóa module phải được lắp chính xác, gọn gàng trước khi đậy nắp module lại. Điều này rất quan trọng vì nó sẽ giúp chống đỡ các lực nặng nhất của các module phía trên cùng.

Chọn vườn tường đứng được sản xuất từ nhựa composite sẽ không bị gãy, uốn cong hay giòn vỡ khi gặp nắng nóng và chống tia hồng ngoại UV, phù hợp trồng cây trong nhà, ngoài trời hay trồng cây giá thể.

Thị trường có nhiều module đơn giản với nhiều kiểu dáng khác nhau. Các module có thể được gắn kết với nhau theo chiều dọc, chiều ngang hay ghép mặt vào nhau để tạo ra vô số kiểu dáng cho vườn đứng. Mô hình thiết kế này thích hợp cho những vách ngăn tại khách sạn, quán cà phê, văn phòng xanh và cả các mảng tường trong gia đình... Tường đứng có thể đặt trong nhà hay ngoài trời, gắn trên tường hay trong góc nhỏ của nội thất... 

Khi thực hiện, bạn cần lưu ý xếp khay hứng nước bên dưới cùng chạm mặt đất để làm điểm tựa và không cho đất, phân bón bị trôi chảy ra làm dơ vườn. 

 Bức tường xanh là một giải pháp trồng cây chăm sóc tưới tự động nên việc chăm sóc rất đơn giản, bạn có thể đi công tác hàng tuần mà không phải lo lắng cây ở nhà bị chết. Trồng cây xanh loại gì hay rau sạch để vừa ngắm vừa có thể sử dụng, tùy bạn lựa chọn. 

Nguyễn Cẩm