Mắc hội chứng Steven Johnson do lạm dụng thuốc, mỹ phẩm

Bác sĩ Trần Thiên Tài thuộc phòng khám Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Bệnh viện Đại học Y Dược (BV ĐHYD) TP.HCM cho biết, hội chứng Steven Johnson rất nguy hiểm và đang có xu hướng gia tăng ở nước ta. Nguyên nhân là do tình trạng sử dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm và mỹ phẩm bừa bãi. Trước đây, căn bệnh này được xem là hiếm, nhưng gần đây, các nhà khoa học Mỹ dự báo tỷ lệ này (1,1 trường hợp/1 triệu người) có thể tăng cao hơn. BV ĐHYD TP.HCM gần đây tiếp nhận khá nhiều trường hợp bị hội chứng Steven Johnson, mà tất cả bệnh nhân đều tưởng rằng mình bị dị ứng đơn thuần hoặc “trúng phong”.

Mới đây, ông Nguyễn Văn N., 55 tuổi, ở Q.Tân Bình, TP.HCM đến BV ĐHYD TP.HCM khám vì bị nổi ban đỏ, kèm các mụn nước, bóng nước khắp cổ, ngực, bụng, lưng và cả ở bộ phận sinh dục. Lúc đầu, ông tưởng mình bị trái rạ vì thấy nốt đỏ, bóng nước mọc khắp người. Đến khi bóng nước vỡ gây đau nhức, viêm loét trong khoang miệng và bộ phận sinh dục, ông hoảng quá nên đã đến BV khám.

Ông Nguyễn Văn N. bị hội chứng Steven Johnson với ban đỏ nổi dầy đặc khắp người.

Ông N. cho biết, trước đó có sử dụng một loại thuốc dùng cho người bị bệnh gout, sau khi dùng khoảng 20 ngày thì bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nổi mẩn đỏ. Bác sĩ xác định ông N. bị hội chứng Steven Johnson do dị ứng thuốc, sau 10 ngày điều trị và theo dõi tại BV, sức khỏe đã ổn định.

Không chỉ dùng thuốc (dược phẩm) mới bị hội chứng Steven Johnson, mà dùng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc cũng có thể gây ra hội chứng này, như trường hợp của chị Lê Thu D., 42 tuổi, ở tỉnh Tiền Giang. Sau khi thoa kem trộn lên mặt 10 ngày để tẩy tế bào chết, làm trắng mịn da thì chị D. thấy mặt ngứa và nổi mẩn đỏ. Chị nghĩ bị dị ứng kem thông thường nên ngưng sử dụng, nhưng tình trạng ngứa và nổi mẩn đỏ ngày càng nặng hơn: bóng nước vỡ ra, gây viêm loét khắp mặt. Sau khi làm các xét nghiệm, chị D. được chẩn đoán bị hội chứng Steven Johnson do dị ứng với mỹ phẩm.

Theo bác sĩ Trần Thiên Tài, Steven Johnson là một hội chứng có đặc điểm nổi bật là các tổn thương ở da, niêm mạc xảy ra cấp tính với tình trạng hoại tử lan rộng, bóc tách lớp thượng bì, có nguy cơ gây mù, tử vong… Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, trung bình từ 25 - 47 tuổi, tỷ lệ tử vong khoảng 5%.

Ngoài các triệu chứng ở da như nổi hồng ban ở da, niêm mạc, nhiều mụn nước, bóng nước, có nhiều chỗ trợt và hoại tử da, tổn thương dạng hình bia không điển hình, kèm theo là những tổn thương niêm mạc lan tỏa gây viêm, lở loét, chảy máu trong miệng và quanh miệng, viêm kết mạc, chảy máu dưới kết mạc, loét giác mạc, viêm đường sinh dục tiết niệu… hội chứng Steven Johnson còn có triệu chứng toàn thân như sốt, mệt mỏi, ho, viêm họng, đau khớp, nôn ói, tiêu chảy; trường hợp nặng có thể thay đổi ý thức, lơ mơ, hôn mê. Về vị trí, lúc đầu các vùng tổn thương đối xứng ở hai tay, hai chân, mặt, phần trên thân người, sau lan rộng ra toàn thân. Diện tích tổn thương thường chiếm dưới 10% cơ thể.

Bác sĩ Tài cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, phòng khám Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng đã tiếp nhận nhiều trường hợp bị Steven Johnson, đa số là do bị dị ứng thuốc. Ngoài ra, còn một số trường hợp do dị ứng với các loại mỹ phẩm như kem trộn làm trắng da. Người bệnh cần được can thiệp điều trị sớm bằng các phương pháp như điều trị nâng đỡ: bồi hoàn đầy đủ nước và điện giải, kiểm soát tình trạng nhiễm trùng, chăm sóc vùng da và niêm mạc bị trợt, hoại tử…

Những người bị Steven Johnson đều cần phải nhập viện, theo dõi chặt chẽ. Theo các chuyên gia, cách phòng bệnh hiệu quả là cần từ bỏ thói quen tự ý dùng thuốc, lạm dụng thuốc, bởi những phản ứng thuốc rất dễ xảy ra và không ai có thể lường trước ảnh hưởng của nó đối với sức khỏe của mình.

Thùy Dương