Lượng lớn kiều hối về nước không qua ngân hàng

Tại hội nghị triển khai Đề án “Chính sách phát huy hiệu quả nguồn lực kiều hối trên địa bàn TPHCM từ nay đến năm 2030” do Ủy ban về Người Việt Nam ở nước ngoài tại TPHCM tổ chức ngày 11/10, ông Trịnh Hoài Nam - Giám đốc Công ty Kiều hối Vietcombank - thông tin, từ đầu năm 2024 đến nay, lượng kiều hối về qua Vietcombank khoảng 1,8 tỉ USD, tương đương kim ngạch xuất khẩu dầu thô hoặc kim ngạch xuất khẩu của một tỉnh thành phố lớn như Đà Nẵng hoặc Khánh Hòa.

Hiện nay, các ngân hàng tại Việt Nam đã phối hợp với các công ty chuyển tiền tại 250 quốc gia, giúp kiều bào chuyển tiền về nước thuận lợi. Các ngân hàng cũng đã số hóa hoạt động chi trả kiều hối qua tài khoản ngân hàng; các trung gian thanh toán như ví điện tử MoMo cũng hợp tác với tổ chức chuyển tiền xuyên biên giới Western Union để chuyển tiền kiều hối. Nếu nhận tiền về tài khoản có thể nhận ngay trong 30 phút, nhận tiền tại nhà thì khoảng 6 tiếng đồng hồ. Trong khi trước đây, thời gian kéo dài từ 12-24 tiếng đồng hồ. Nhiều ngân hàng đã tạo ra nhiều dịch vụ nhận kiều hối thuận tiện như chuyển đổi từ ngoại tệ sang VND và người nhận có thể rút tại các máy rút tiền tự động hay chuyển vào tài khoản tiết kiệm trực tuyến.

Tuy nhiên, vẫn còn thực trạng lượng kiều hối chuyển tiền qua kênh ngân hàng chỉ đạt khoảng 50% tổng lượng kiều hối chuyển về Việt Nam, còn lại được chuyển qua kênh tiểu ngạch. “Kiều hối được hiểu là tiền từ cá nhân nước ngoài gửi về cho người thân tại Việt Nam. Để tăng lượng kiều hối, có thể mở rộng cơ chế dành cho đối tượng gửi tiền về là các tổ chức vì đây là nhóm đối tượng có nền tảng tài chính tốt, thường chọn gửi qua kênh chính ngạch thay vì đường tiểu ngạch” - ông Trịnh Hoài Nam đề xuất.

Ông Trần Bá Phúc - Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Hội doanh nhân Việt Nam tại Úc (VBAA) - cho biết, hiện có khoảng 400.000 người Việt Nam đang sống tại Úc. Hàng năm, các kiều bào này gửi về Việt Nam hơn 13 tỉ USD, chiếm 15-17% trong tổng số lượng kiều hối gửi về Việt Nam. Tuy nhiên, có thực trạng là dịch vụ ngân hàng Việt Nam chưa mở rộng ra tại Úc, trong khi các ngân hàng nước ngoài thu phí rất cao.

Ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TPHCM, một trong 2 đơn vị trực tiếp tham gia soạn thảo về chính sách kiều hối trên địa bàn thành phố giai đoạn 2024 - 2030, đánh giá, ngoại trừ những giai đoạn khủng hoảng kinh tế hay đại dịch COVID-19 xảy ra thì lượng kiều hối chuyển về TPHCM trong những năm qua liên tục có xu hướng tăng.

Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2024, kiều hối chuyển về TPHCM đạt gần 5,2 tỉ USD, bằng 54,7% so với cả năm 2023 và tăng 19,5% so với cùng kỳ. Trong đó, kiều hối chuyển về từ khu vực châu Á vẫn chiếm tỉ trọng cao nhất, chiếm 56,1% và tăng 48,5% so với cùng kỳ.

Bà Vũ Thị Huỳnh Mai - Chủ nhiệm Ủy ban về Người Việt Nam ở nước ngoài tại TPHCM - cho biết, Đề án “Chính sách phát huy hiệu quả nguồn lực kiều hối trên địa bàn TPHCM từ nay đến năm 2030” cần sự phối hợp hiệu quả trong các cơ quan nhà nước trên địa bàn thành phố, bộ, ngành, địa phương, các ngân hàng thương mại, tổ chức tài chính, công ty kiều hối và bà con người Việt Nam ở các nước.

Trước mắt, Ủy ban về Người Việt Nam ở nước ngoài sẽ phối hợp với NHNN chi nhánh TPHCM để tạo hành lang chuyển khoản kiều hối, hỗ trợ phí giao dịch để hỗ trợ người chuyển tiền. Truyền thông để thay đổi thói quen chuyển tiền của kiều bào, từ kênh không chính thức sang kênh chính ngạch tại ngân hàng.

Bên cạnh đó, Ủy ban về Người Việt Nam ở nước ngoài sẽ tích cực triển khai hệ thống dữ liệu người Việt Nam ở nước ngoài có tiềm năng hỗ trợ xuất khẩu hàng hóa Việt Nam tại các nước để đẩy mạnh hàng hóa của TPHCM ra các nước, thu ngoại hối về TPHCM. “Sẽ phối hợp với cơ quan truyền thông trong nước để mạnh công tác tuyên truyền về đề án để bà con kiều bào hiểu rõ chủ trương, định hướng đầu tư kiều hối về lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp sạch, du lịch hoặc hạ tầng giao thông, kinh tế, sẽ có danh mục đầu tư rõ ràng để thông tin đến bà con kiều bào…” - bà Vũ Thị Huỳnh Mai khẳng định.

Thanh Hoa