Lung linh Panauti

Được biết đến từ cuối thế kỷ XIII, khi lần đầu gia nhập quốc gia Nepal thống nhất, Panauti được nhiều người mến tặng hương danh “phố của những đền đài”. So với các miền đất nức tiếng như Kathmandu, Patan, Bhaktapur… Panauti bị “thua thiệt” khi chưa từng được chọn là kinh đô như các thành phố kia.

Đi đâu cũng thấy đền tháp

Nhưng đối với du khách, dù yêu thích những giá trị xưa cổ nhưng hơi dị ứng với những xô bồ đông đúc, Panauti là một tưởng thưởng rất xứng đáng. Chưa kể những nét duyên rất riêng của miền bán sơn địa xanh mướt này.

Panauti may mắn có được sự ổn định vô cùng quý giá ở xứ sở cứ thỉnh thoảng lại nghe báo đài loan tin sạt lở, động đất. Một cấu trúc đá tảng liền lạc ẩn sâu bên dưới đất đai, ruộng đồng, đồi núi Panauti đã tạo thế đất vững chắc.

Thế nên, qua những chấn động trong thời gian gần đây, khi nhiều cố cung, đền cổ Nepal hư vỡ, đền đài Panauti vẫn yên bình. Truyền thuyết còn tặng thêm câu chuyện thú vị khác, là một lợi thế nữa của Panauti về những huyền thoại.

Ngôi đền đẹp soi bóng bên dòng sông

Đến đây, du khách thấy rất rõ Panauti nằm quanh miền hợp lưu của hai con sông Rosi, Punyamati, nhưng chuyện xưa tích cũ lại cho rằng còn có con sông thứ ba Lilawati giao nhau ở đây. Nhưng đó là sông thiêng, người trần mắt thịt không thấy được và chính linh giang này đã bảo trợ, giữ gìn sự yên ổn cho Panauti.

Tin hay không tùy bạn, nhưng rõ ràng với hai dòng Rosi, Punyamati ôm ấp, đất đai miệt núi đồi này đã được ban phúc lành khi có nguồn nước tưới tiêu dồi dào, cho nương đồng cây trái xanh tốt. 

Huyền thoại về sông thiêng Lilawati lại tạo thêm lợi điểm cho Panauti khi đền đài thờ phụng mọc lên khắp vùng. Những con phố cũng thêm đẹp, cổ kính khi những đền đài Hindu hàng trăm năm tuổi nhấn nhá khi giữa quảng trường, lúc bên sông xanh hay loáng thoáng ẩn trong màu xanh cây lá. 

Đang chơi với bạn, cậu học trò nhỏ sẵn sàng dừng lại, chỉnh đốn tư thế cho khách lạ muốn xin chụp hình

Không quá nổi tiếng, nên ít ai biết Indreshwar là một trong những đền Hindu cao và to lớn nhất Nepal. Nếu tính đến những hư hại đổ vỡ ở những miền khác do các trận động đất gần đây, thì công trình tôn giáo có từ năm 1294 này là ngôi đền xưa nhất còn đứng vững, tồn tại trên đất nước này.

Đâu chỉ Indreshwar, khu phố nhỏ nhắn này có khá nhiều ngôi đền xưa khác. Khi bằng đá đen, đá xám, lúc sử dụng thiết mộc lâu đời, điện đền Panauti tạo nét chấm phá trong con phố được bao quanh bởi núi đồi chập chùng và những dòng sông xanh.

Nhà cửa cổ kính nằm bên những con đường lót đá nhẵn bóng màu thời gian khiến du khách khi đến Panauti như lạc về miền xưa cũ. 

Một góc mùa vàng Panauti

Chuyện xưa là vậy, chuyện mới là vào cuối thế kỷ XX thế giới đã chung tay giữ gìn, bảo quản Panauti. Một quỹ hỗ trợ từ Pháp không chỉ giúp trùng tu đền xưa, phố cổ mà còn quan tâm việc học hành của người dân nơi đây.

Nên điểm cộng khó kiếm ở mấy làng quê xa xôi dù nổi tiếng khác là các cô cậu học trò nhí Panauti luôn chỉnh tề, sáng láng, tự tin khi giao tiếp, giúp đỡ khách phương xa… là những nét hay, đẹp của Panauti. 

Dù phải cách trở lên xuống mấy chuyến xe đò để tìm đến nếu du khách đi tự túc bằng phương tiện công cộng, Panauti đang dần trở mình. Nhiều dự án du lịch đang được triển khai, nhất là với sự hỗ trợ của thế hệ trẻ được học hành chu đáo.

Nhiều tour du lịch được tổ chức từ tâm linh, hành hương đến dã ngoại sinh thái, leo núi, mạo hiểm với nhảy dù, nhảy bungee, hay thử sống đời sơn cước cùng người dân quê trong những khu homestay mộc mạc. 

Nhiều loại hình du lịch, nhưng với khách Việt có chút hoài cổ, đến Panauti chỉ thích dừng chân nơi đền xưa đài cũ soi bóng bên sông, để ngẩn ngơ trước Panauti.

Trần Thái Hoãn