Trong ký ức của tôi, Yên Đổ (nay là Lý Chính Thắng), phường Võ Thị Sáu, quận 3 vẫn là con đường mang nhiều kỷ niệm đáng nhớ nhất. Ở đó có căn biệt thự trệt nhỏ xinh số 188, bên trái cổng vào là mảnh vườn nhỏ trồng những cây sa bô chê và vài cây hoa hồng. Sau này, mảnh vườn đã được cải tạo thành phòng tiếp bạn đọc, phòng phát hành và 1 thư viện nhỏ. 

Không gian chưa đầy 200m² đất và nhà ấy là tòa soạn Báo Phụ nữ Sài Gòn, được thành lập ngày 19/5/1975. Ở đó, tôi và các bạn đồng niên, đồng nghiệp như Bạch Mai, Ngọc Tuyết, Thiều Nguyễn… viết những tin, bài đầu tiên của đời phóng viên, năm 1975. Cán bộ, nhân viên những ngày đầu chưa tới 10 người. Tài sản vỏn vẹn là 1 chiếc xe hơi La Dalat chủ yếu để anh Hoàng Anh chở báo từ nhà in về tòa soạn, 1 chiếc xe máy màu xanh dương hiệu Yamaha chủ yếu để bạn Thanh Thanh chạy văn thư, mang bản support đã được cuộn tròn và bao bọc cẩn thận tới nhà in Nguyễn Trung Thành (nhà in đầu tiên của Báo Phụ nữ Sài Gòn). Ở đó, những số báo đầu tiên cho đến trước năm 1988 được in trên giấy có độ láng thấp với chỉ 2 màu đen xanh hoặc đen đỏ. 

Dì Phương Điền - nguyên Tổng biên tập Báo Phụ nữ TPHCM trong một cuộc họp tòa soạn - Ảnh: tư liệu Báo Phụ nữ TPHCM

Ban biên tập, phóng viên và biên tập viên Báo Phụ nữ TPHCM tại tòa soạn - Ảnh: tư liệu Báo Phụ nữ TPHCM

Bấy giờ, bất kể nắng mưa, phóng viên chạy xe đạp đi họp ở các nơi trong 18 quận, huyện rồi về tòa soạn ngồi viết bài bằng bút hoặc bằng máy đánh chữ. Đáng nhớ nhất là ngoài viết bài, phóng viên còn được phân công đi nhà in, chờ công nhân xếp chữ bằng tay, in bông ra cho đọc rồi sửa lỗi. Có lúc chờ bông lâu quá, tôi tranh thủ chui vào một ngăn kéo lớn chứa bản support của nhà in Sài Gòn Giải Phóng để… ngủ.

Nhờ được tiếp cận với các công việc bên ngoài bản thảo như thế mà phóng viên sớm hiểu được rằng, để có tờ báo đến tay bạn đọc hằng tuần, phải qua nhiều công đoạn gian nan. Bây giờ, mỗi khi có dịp đến thăm tòa soạn Báo Phụ nữ TPHCM khang trang, hiện đại ở 311 Điện Biên Phủ, quận 3, tôi lại nhớ những ngày đầu làm báo khó quên 48 năm trước.

 

Năm 1982, chuyên mục Nhỏ to tâm sự do Hạnh Dung phụ trách đã được “khai sinh”. Nay, “nàng” đã 41 tuổi. Ngoài tư vấn trên báo in, báo điện tử, Hạnh Dung còn tiếp bạn đọc ở tòa soạn vào mỗi sáng thứ Hai, thứ Tư hằng tuần. 

Có một cô gái đang học thạc sĩ ở Mỹ cứ khuyên mẹ đến tìm Hạnh Dung bởi cô thấy mẹ ngày một tiều tụy do nỗi đau từ quá khứ: cha cô ngoại tình. Đầu tháng 4/2023, chị M.T. - 53 tuổi, “người mẹ đau khổ” trên - đã đến tòa soạn báo. Chị kể, lúc chị sinh con đầu lòng được 2 tháng thì chồng chị ngoại tình. Chị bắt được quả tang và đến cơ quan cô kia tố cáo. “Chồng đánh đập tôi, hứa cắt đứt quan hệ bất chính và bắt tôi rút đơn, nếu không sẽ ly hôn. Tôi rút đơn, nhưng anh vẫn lén qua lại, cung phụng nhân tình. Một mình tôi phải nuôi con, lo cho con học hành”. 

Sau hơn 3 giờ trò chuyện, chị đã có lại được nụ cười. Lúc ra về, chị nói: “Tôi đã ngộ ra. Sao mình không sống cho hiện tại, tương lai mà để quá khứ 30 năm trước hành hạ mình?”. Chị nói, mình như vừa trút được tảng đá đè nặng lâu nay và quyết định sẽ qua Mỹ du lịch vài tháng theo lời năn nỉ mấy năm qua của con gái. 

Dù gặp trực tiếp hay qua trang báo, Hạnh Dung vẫn luôn trân trọng lắng nghe nỗi niềm của bạn đọc, đặt mình vào từng hoàn cảnh để thấu cảm, sẻ chia và cùng tìm cách gỡ rối. Cho đến nay và trong tương lai, chuyên mục Nhỏ to tâm sự và Hạnh Dung vẫn luôn đồng hành với bạn đọc.

 

 

 

Phóng viên Báo Phụ nữ TPHCM mặc đồ bảo hộ tác nghiệp ở bệnh viện trong đại dịch COVID-19 - Ảnh: Phạm An

Tôi không thể nào quên hình ảnh bác sĩ Phạm Thị Thanh Thúy (Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trưng Vương) trong bộ đồ bảo hộ dỗ dành, đút sữa cho bé gái mới 7 tháng tuổi bị nhiễm COVID-19. Trong chiếc bình ấy chính là sữa của chị Thúy. Để vào tâm dịch, bác sĩ Thúy đã gửi lại nhà đứa con trai còn khát sữa của mình. 

Cha mẹ của bé gái 7 tháng tuổi trên cũng bị COVID-19 nặng, nên bác sĩ Thúy cùng đồng nghiệp vừa điều trị tích cực cho người cha, vừa chăm sóc bé gái và anh trai 2 tuổi của bé. Đang trò chuyện với bác sĩ Thúy, anh của bé gái chạy đến ôm lấy tôi, gọi: “Mẹ”. Có lẽ mỗi khi bé nhớ mẹ, bác sĩ dỗ dành “mẹ sẽ đến thăm” nên bé nhầm lẫn. 

Sau khi bài viết của tôi được đăng, các bệnh nhi COVID-19 ở Bệnh viện Trưng Vương nhận được rất nhiều sự hỗ trợ của bạn đọc. Rồi nhờ sự chăm sóc tích cực của bác sĩ, 2 bé trên cùng cha mẹ dần bình phục. Thông tin cả gia đình bé được xuất viện khiến chúng tôi rất mừng. Giờ đây, mỗi khi nhớ đến ánh mắt bé trai khi chạy đến gọi mẹ, tự dưng tôi bật cười mà mắt lại cay cay.

 

“Những đứa trẻ ở đó bị đánh đập. Chúng nhỏ xíu, không biết kêu đau, không biết nói sự thật”. Nhận cuộc gọi của 1 bạn đọc, tòa soạn họp khẩn, phân công tôi điều tra. Hôm sau, tôi mang theo đơn xin việc đến cơ sở mầm non tư nhân mà bạn đọc phản ánh và được nhận vào làm việc.

Mỗi sáng, chủ cơ sở, tôi và một số bảo mẫu mặc đồng phục tinh tươm, tươi cười đón từng phụ huynh đưa con đến lớp. Khi cánh cửa khép lại, những đứa trẻ được cho xem ti vi suốt ngày. Ngày nào, trẻ cũng bị bắt ăn cháo trộn mì tôm. Bà chủ lo việc gia đình, ít khi chăm sóc và giảng dạy các bé nhưng hễ nghe trẻ khóc, thấy trẻ nghịch là bà ta chửi bới, đánh, ném bằng bất kỳ vật gì mà bà vớ được. Rất nhiều vết bầm tím trên cơ thể các bé được bà phân bua với phụ huynh: “Trẻ con nghịch, đùa giỡn, va vấp lung tung”. 

Cơ quan chức năng từng 2 lần kiểm tra cơ sở đột xuất nhưng bà chủ trường luôn biết tin từ trước. Lần đầu, bà cho các bé ăn những món ngon, bổ, múa hát theo cô giáo để chờ đoàn đến “bắt gặp”. Còn lần sau, do chưa kịp chuẩn bị, bà ép bảo mẫu chúng tôi tẩu tán tất cả món cháo trộn mì tôm mà bọn trẻ đang cố nuốt, lấy khăn lau mặt và phát sữa cho bọn trẻ. Sau khi báo đăng bài, phụ huynh phẫn nộ, đau đớn, cơ quan chức năng vào cuộc. Công an đã khởi tố vụ án và những người có hành vi bạo hành trẻ đều trả giá bằng mức án tương xứng. 

Lần khác, tôi vào vai người nuôi bệnh thuê để phanh phui đường dây “hút máu” người nghèo khổ ở một bệnh viện. Mỗi một vụ nhập vai là khoảng thời gian dấn thân, ăn dầm nằm dề ở hiện trường, làm những công việc nhọc nhằn và chấp nhận sự nguy hiểm đến tính mạng. Tất cả nhằm tìm ra sự thật để thông tin đến bạn đọc, vạch trần cái ác, cái xấu, bảo vệ lẽ công bằng, bảo vệ người yếu thế.

Phóng viên Báo Phụ nữ TPHCM (mang ba lô) nhập vai điều tra đường dây “hút máu” người nuôi bệnh thuê vào tháng 3/2017- Ảnh: S.V.