Loạn hộp đen trước giờ G

Vàng, thau lẫn lộn

Theo ghi nhận của chúng tôi, trên thị trường đang chào bán rất nhiều sản phẩm hộp đen với nhiều mức giá khác nhau. Hộp đen Vcomsat của Công ty (CT) TNHH Nguồn Năng Lượng có giá từ 5,5 - 6 triệu đồng/hộp. Hộp đen của CT định vị Nhật Tân giá bình quân từ 4 - 12 triệu đồng/hộp. Hầu hết các sản phẩm đều được DN cam kết bảo hành từ một-hai năm. Trong khi đó, nhiều sản phẩm hộp đen chỉ khoảng từ 2,5 - 4 triệu đồng/hộp. Chẳng hạn, hộp đen của CT TNHH thương mại dịch vụ Rồng Khánh giá khoảng 2,9 triệu đồng/hộp, của CT TNHH dịch vụ kỹ thuật ô tô HC chỉ khoảng 3,2 triệu đồng/hộp. Thậm chí một số sản phẩm của CT HC có giá chưa tới 2,5 triệu đồng/hộp… Theo các DN này, lý do sản phẩm giá rẻ là do DN đang có chính sách giảm giá từ khoảng 30 - 50%. Tất nhiên, thời gian bảo hành của các sản phẩm này cũng ngắn hơn so với các sản phẩm giá cao.

Tuy nhiên, mức giá này vẫn chưa phải là “bèo” nhất. Theo giới thiệu của cánh tài xế, chúng tôi đến một số cửa hàng gần khu vực Chợ Lớn (Q.5), nhiều hộp đen được chào bán với giá chỉ từ khoảng 1,5 - 2 triệu đồng/hộp. Tại một cửa hàng bán hộp đen trên đường Hà Tôn Quyền (Q.11), chủ cửa hàng giới thiệu một hộp đen giá 1,7 triệu đồng. Theo chủ cửa hàng, đây là hàng nhập, đáp ứng mọi tiêu chuẩn theo quy định và đã được chứng nhận hợp chuẩn. “Cái hay” của sản phẩm này là khách hàng có thể tự cài đặt tốc độ theo ý muốn, từ đó, dữ liệu truyền về máy chủ của cơ quan quản lý không như thực tế, tài xế có thể thoải mái mà... phóng!

Tại một cửa hàng gần khu vực chợ Bình Tây (Q.6), chủ cửa hàng giới thiệu một số hộp đen nhãn hiệu TIT có giá khoảng hai-ba triệu đồng/hộp. Chủ cửa hàng nói thẳng: “Các sản phẩm giá rẻ không lắp chip, linh kiện để phát tín hiệu cảnh báo và lưu dữ liệu khi tài xế lái xe liên tục quá 10 giờ/ngày”. Tương tự, tại nhiều đơn vị khác, theo ghi nhận của chúng tôi, phần lớn các hộp đen có tác dụng khác nhau, có loại ghi nhận đầy đủ dữ liệu về vận tốc, hành trình nhưng lại không ghi nhận thời gian lái xe; có loại ghi nhận vận tốc một cách chung chung...

Theo quy chuẩn do Bộ Giao thông vận tải ban hành, hộp đen phải có tính năng liên tục ghi, lưu trữ và truyền phát qua mạng internet về máy chủ của DN các thông tin về xe và lái xe, hành trình, tốc độ vận hành của xe, số lần và thời gian dừng đỗ, số lần và thời gian đóng mở cửa xe, thời gian làm việc của lái xe (bao gồm thời gian một lần lái xe liên tục và tổng thời gian làm việc trong ngày của lái xe). Thị trường có nhiều loại hộp đen “thượng vàng, hạ cám”, liệu có bao nhiêu loại được công nhận hợp quy? Để biết sản phẩm hộp đen nào được công nhận chất lượng, DN có thể tham khảo ở website http://www.mt.gov.vn.

Thanh tra GTVT các tỉnh, thành tập huấn để tham gia xử lý phương tiện từ 1/7

Chứng nhận hợp quy vẫn chưa hết lo

Theo ghi nhận của chúng tôi tại hai bến xe miền Đông và miền Tây, đến ngày 30/6, hầu hết các DN đều đã lắp đặt hộp đen. Tại bến xe miền Đông, các DN như: Hoàng Long, Cô Hai, Tiến Thanh, Chín Nghĩa… đều trang bị đầy đủ, thậm chí còn dùng biện pháp kỹ thuật để tránh tình trạng tài xế ngắt thiết bị khỏi nguồn điện nhằm không bị giám sát. Theo ông Võ Văn Tám - chủ thương hiệu xe khách Cô Hai, hiện CT đã có quy định bất kỳ tài xế nào chạy quá tốc độ 5% sẽ bị phạt.

Theo ông Trần Thanh Bảo - Trưởng phòng điều hành DN vận tải Thiên Phú, hiện 87 xe của DN đã lắp đặt hộp đen đầy đủ. Tuy nhiên, ông Bảo băn khoăn, hiện thiết bị này chỉ mới lắp đặt và đang trong quá trình theo dõi của đơn vị cung cấp. Sắp tới, trường hợp bị kiểm tra dọc đường mà có lỗi kỹ thuật thì sẽ xử lý nhà cung cấp hay chủ DN vận tải? Ngoài ra, nhiều DN vận tải lo lắng, chất lượng hộp đen hiện nay thật, giả không biết đâu mà lần.

Theo Vụ Khoa học và công nghệ, hiện cả nước có hơn 50 DN kinh doanh hộp đen đã được cấp chứng nhận hợp quy. Trong đó, hơn 90% là DN trong nước. Nhãn hiệu hộp đen và tên DN được chứng nhận hợp quy đã được công bố cho các DN vận tải nắm. Tuy nhiên, theo các đơn vị vận tải, dù sản phẩm đã được chứng nhận hợp quy họ vẫn chưa thể yên tâm. Điển hình là trường hợp của Hợp tác xã xe buýt 28 hoạt động tại TP.HCM đã bị “dính” gần 30 hộp đen chất lượng kém của CT TNHH viễn thông TIT, dù sản phẩm của đơn vị này trước đây được công bố đã có chứng nhận sản phẩm hợp quy.

Ông Thạch Như Sỹ - Phó chánh Thanh tra Bộ GTVT thừa nhận, hiện có nhiều DN đã được cấp chứng nhận hợp quy nhưng sản phẩm vẫn không đạt chất lượng. Vì vậy, Thanh tra Bộ GTVT đang đẩy mạnh kiểm tra các DN bán hộp đen. Vừa qua, Thanh tra Bộ GTVT đã rút giấy chứng nhận hợp quy của tám DN và đang tiếp tục kiểm tra, phát hiện đơn vị nào vi phạm sẽ rút ngay giấy chứng nhận. Riêng các DN vận tải, từ đầu tháng Bảy, nếu các cơ quan kiểm tra phát hiện gắn thiết bị không đảm bảo yêu cầu sẽ phạt DN vận tải. Lẽ ra, việc xử lý được áp dụng cách nay một năm nhưng Bộ đã giãn thời gian cho các DN vận tải chuẩn bị.

 Phan Trí - Nguyễn Doãn