Lo lắng nắng nóng tác động xấu đến sức khỏe người cao tuổi

Chạm ngưỡng sống sót 

Tại Singapore, các nhà nghiên cứu về khí hậu rất lo lắng về tác động của nhiệt độ đối với những nhóm dân cư dễ bị tổn thương khi mùa khô năm nay dự kiến kéo dài đến tháng Mười do El Nino. Các căn hộ cho thuê của nhà nước Singapore thường không có máy điều hòa không khí. Để làm dịu cơn nóng, bà Tan - cư dân sống trong căn hộ 1 phòng ở Bukit Merah - đã phải tắm 5 lần mỗi ngày kể từ tháng 4/2023, khi thời tiết trở nên nóng và ẩm hơn.

Một phụ nữ dùng khăn ướt lau cho người anh đau yếu của mình tại một bệnh viện ở Ballia trong các đợt nắng nóng kinh hoàng vừa qua ở Ấn Độ - Ảnh: AP

Mặc dù nhiệt độ cao ảnh hưởng đầu tiên là với những người phải thường xuyên làm việc ngoài trời nhưng các chuyên gia vẫn cảnh báo cần quan tâm nhiều đến người cao tuổi vì khả năng tự điều chỉnh nhiệt độ cơ thể của họ đã kém đi. Chẳng hạn một người già mắc bệnh tim có thể suy sụp vì “căng thẳng nhiệt” do cơ quan nội tạng thiếu ô xy khi cơ thể cần lấy máu cung cấp cho da để làm mát.

Ông Ardi S.Hardjoe - Giám đốc Viện dưỡng lão Thye Hua Kwan (THK) - cho hay ở đây, một số người đã bị chuột rút, co thắt cơ khi trời nóng hơn. Bệnh nhân được điều trị bằng chườm lạnh và các bài tập vận động. THK rất lo lắng về các trường hợp mắc COVID-19 trong thời tiết nắng nóng. “Với hệ miễn dịch suy yếu, khả năng quản lý nhiệt cơ thể giảm, cộng với sự phục hồi chậm, chán ăn và mất nước có thể khiến tình trạng sức khỏe của bệnh nhân tồi tệ hơn trong thời tiết oi bức. Nóng nực cũng khiến những người mất trí nhớ cảm thấy khó chịu, cáu kỉnh hơn” - ông Ardi nói.

Tại Ấn Độ, dù đã có những cơn mưa nhưng theo Cục Khí tượng quốc gia (IMD), nhiệt độ dự kiến chỉ giảm nhẹ trong những ngày tới. Các chuyên gia khẳng định khủng hoảng khí hậu sẽ tiếp tục gây ra các đợt nắng nóng thường xuyên và kéo dài hơn trong tương lai. Nhiệt độ tăng cao đang là thử thách với quốc gia đông dân nhất thế giới khi có hàng triệu người nằm trong nhóm người già dễ bị tổn thương.

Tiến sĩ Chandni Singh - Viện Định cư con người Ấn Độ - cho rằng số người chết do nắng nóng phụ thuộc vào việc hệ thống y tế chuẩn bị biện pháp ứng phó. “Nếu không có đủ các dịch vụ khẩn cấp, sẽ dẫn đến nhiều ca tử vong. Chúng ta sẽ đạt đến giới hạn về khả năng sống sót vào giữa thế kỷ này” - bà nói.

Đã có khoảng 170 người chết tại bang Uttar Pradesh và Bihar trong những ngày gần đây, giữa các đợt oi bức, trong khi bệnh viện quá tải và tình trạng mất điện thường xuyên. Ở một số bang khác, nhiệt độ cao khiến trường học phải đóng cửa, mùa màng thất bát, áp lực gia tăng lên nguồn cung cấp năng lượng và chính quyền phải cảnh báo người dân ở trong nhà, giữ đủ nước.

Giải pháp quy hoạch đô thị và cảnh báo y khoa

Tại Mỹ, các phòng khám, tiện ích và chính quyền địa phương đang đề cao cảnh giác để giữ an toàn cho người cao tuổi khi nhiệt độ tăng cao. Họ áp dụng các quy tắc về thời điểm bật điều hòa không khí chung và tăng cường giao tiếp với những người có nguy cơ cao vì sống một mình.

Mùa hè năm ngoái đã có 77 người chết ở Mỹ vì cái nóng thiêu đốt. Trường hợp cụ bà 80 tuổi nằm gục trong căn nhà ở khu hưu trí Arizona dưới cái nóng ngột ngạt 37 độ C ám ảnh các nhân viên y tế. Bà đã phải chịu đựng nhiệt độ đó trong nhiều ngày khi máy điều hòa bị hỏng. Những nỗ lực cấp cứu cho bà thất bại. Nhiệt độ môi trường cao đã làm trầm trọng thêm bệnh tim và tiểu đường của bà cụ.

Một đợt nắng nóng tàn khốc đang lan rộng khắp Texas và miền Nam Mỹ trong những tuần qua ảnh hưởng đến hàng triệu người. Một số thành phố ghi nhận nhiệt độ ở mức hơn 43 độ C. Lisa Patel - Giám đốc Hiệp hội Y tế khí hậu và sức khỏe - nói: “Nhiều thành phố xây dựng những nơi trú ẩn làm mát, tuy nhiên chúng ta phải biết người già, người yếu thế đang ở đâu, làm thế nào để tiếp cận họ. Quan chức các thành phố cần suy nghĩ lại quy hoạch đô thị, trong đó có xem xét vấn đề biến đổi khí hậu. Chúng ta cần các chương trình trồng cây tập trung ở những nơi đặc biệt dễ bị tổn thương nhằm đảm bảo rằng quy hoạch thành phố có tính đến một tương lai nóng bức hơn rất nhiều”.

Các nhà nghiên cứu cũng cảnh báo cuộc khủng hoảng khí hậu đã ảnh hưởng đến khả năng ngủ của mọi người. Khả năng mất ngủ sẽ tăng tương ứng với mức tăng của nhiệt độ.

Phó giáo sư Jason Lee - Đại học Quốc gia Singapore - gợi ý: “Trong tương lai gần, chúng ta có thể có mái che làm mát hoặc hộp làm mát di động tại các khu nhà ở cho những người dễ bị tổn thương và nghiên cứu các rủi ro liên quan đến nhiệt độ khi dân số đang già đi”.

Theo các nhà khoa học của Đại học Harvard, ngay cả những người lớn tuổi khỏe mạnh cũng có thể bị suy giảm nhận thức khi trời quá nóng hoặc nếu bị mất nước trầm trọng. Cơ thể người già cũng giữ nhiệt nhiều hơn người trẻ khi nhiệt độ tăng cao. Các tuyến không tiết ra nhiều mồ hôi, tim cũng không lưu thông đủ máu dẫn đến có ít hơn nhiệt thoát ra qua da. Chỉ cần nhiệt độ từ 29 độ C trở lên, người già đã có thể gặp các vấn đề mất nước, ảnh hưởng giấc ngủ và suy giảm nhận thức chứ không phải mức nhiệt 32 hay 37 độ C mới gây nguy hiểm cho người lớn tuổi. 

Nam Anh (theo CNN, AP, Straits Times)