“Lỗ hổng” bảo mật trong chuyển đổi số giáo dục

Mới đây, ngay sau khi vừa có điểm thi tuyển sinh vào lớp Mười, hàng loạt học sinh TPHCM nhận được tin nhắn thông báo trúng tuyển của các trường THPT tư thục, cao đẳng, trung cấp nghề đã làm dấy lên những nghi vấn về việc lọt, lộ thông tin, dữ liệu học sinh. "Trước sự việc liên tiếp các trường hợp học sinh thành phố nhận được tin nhắn thông báo trúng tuyển ngay sau khi có điểm thi tuyển sinh vào lớp 10 của các trường tư thục, cao đẳng, trung cấp nghề... Sở GD-ĐT đã chuyển cơ quan công an để phối hợp điều tra xem dữ liệu học sinh đã lọt, lộ ra ngoài bằng cách nào..." - Chánh văn phòng Sở GD-ĐT TPHCM Hồ Tấn Minh thông tin về việc Sở chuyển sự việc đến công an điều tra.

Nhìn nhận lại, năm nay kỳ thi tuyển sinh vào lớp Mười TPHCM trong tất cả các khâu đều được thực hiện trực tuyến. Việc đăng ký nguyện vọng được thực hiện hoàn toàn qua App TS10HCM, với nhiều thuận lợi cho phụ huynh, học sinh. 

Nghi vấn lọt, lộ thông tin học sinh thi tuyển sinh 10 TPHCM năm 2023

Đặc biệt, trước khi thực hiện đăng ký nguyện vọng qua App, phụ huynh học sinh thực hiện tư vấn nguyện vọng tuyển sinh lớp Mười trực tuyến thông qua website. Thông qua website này, phụ huynh học sinh sẽ khai báo tất cả dữ liệu, từ thông tin học sinh, phụ huynh, số điện thoại, địa chỉ nhà, điểm thi dự kiến ở 3 môn thi tuyển sinh và tham khảo lựa chọn các nguyện vọn trường THPT gần nơi cư trú. Số lượng người tra cứu trên website này lên đến 38.262 người.

Được biết, website được Sở GD-ĐT TPHCM phối hợp với một đơn vị công ty hướng nghiệp để phát triển và ứng dụng.

Có con tham gia trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp Mười TPHCM năm nay, chị Hồng cho hay, ngay khi con vừa có kết quả thi với mức điểm dưới 15 điểm thì ngay lập tức liên tiếp các trường phổ thông tư thục, cao đẳng nghề gửi tin nhắn “rác” thông báo con trúng tuyển. 

“Các tin nhắn gửi đến rất phiền phức, không cần biết người nhận có muốn nhận không. Nguy hiểm hơn là ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của con. Đặc biệt, tôi cho rằng dữ liệu thông tin của học sinh đã bị lọt ra ngoài cho bên thứ 3 thì mới có thể xảy ra sự việc này”- chị Hồng đặt nghi vấn. 

Phụ huynh này phân tích: Khi thực hiện việc tư vấn nguyện vọng lớp Mười trực tuyến thông qua website, thông tin phụ huynh học sinh được khai báo rất tỉ mỉ. Tuy nhiên, việc cam kết bảo mật thông tin phụ huynh học sinh với một bên thứ 3 thông qua website này vẫn là điều bỏ ngỏ. 

Trước đó trong năm học 2022-2023 cũng đã xuất hiện liên tiếp các vụ lừa đảo nhắm vào phụ huynh học sinh TPHCM. Trong đó đối tượng xấu nắm được các thông tin về họ tên của học sinh, trường, lớp các em học, số điện thoại và tên phụ huynh để dàn dựng các tình huống lừa đảo. Điều đáng nói là đối tượng học sinh được nhắm đến thường là ở trường quốc tế, trường tư thục và học sinh đang theo học tại lớp tích hợp - gia đình có điều kiện về kinh tế để thực hiện hành vi lừa đảo. 

Trước sự việc này, nhiều phụ huynh đặt nghi vấn về vấn đề thông tin cá nhân học sinh bị lọt, lộ qua bên thứ 3 một cách quá dễ dàng thông qua các phần mềm chuyển đổi số mà các trường học đang triển khai.

Website tư vấn nguyện vọng tuyển sinh lớp Mười trực tuyến được TPHCM triển khai năm nay

“Con tôi học tiểu học nhưng phải sử dụng đủ thứ phần mềm chuyển đổi số, từ sổ liên lạc điện tử cho đến app cài đặt để đóng học phí không dùng tiền mặt. Thỉnh thoảng lại có trung tâm tiếng Anh điện thoại chào mời đăng ký cho con học, nắm đầy đủ thông tin của bé… Các phần mềm triển khai trong trường học khi ghi nhận dữ liệu, thông tin phụ huynh, học sinh nhưng cách quản lý như thế nào thì nhà trường, ngành giáo dục cần phải quan tâm…”, anh Thanh Lâm - một phụ huynh ngụ TP Thủ Đức bức xúc.

Theo các chuyên gia công nghệ thông tin, khi người dùng cài vào điện thoại bất kỳ một phần mềm nào đều có nguy cơ bị bên thứ 3 thu thập thông tin cá nhân. 

Qua các sự vụ nghi vấn rò rỉ thông tin vừa qua, không thể không nghĩ đến lỗ hổng bảo mật trong quá trình chuyển đổi số của ngành giáo dục.

Quốc Trung