Lo cái nhỏ trước khi làm cái lớn

Vừa qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến góp ý cho đề án Xây dựng trung tâm phát hành và phổ biến phim trực tuyến. Theo đề án (chia làm hai giai đoạn từ năm 2022-2027 và từ năm 2028-2030), trung tâm sẽ là nền tảng trực tuyến chính thức của Nhà nước, phát hành và phổ biến phim Việt Nam, bao gồm nhiều thể loại như: phim truyện, phim tài liệu, phim hoạt hình... Trong số này, có cả những phim Việt Nam kinh điển, phim được sản xuất từ nhiều thời kỳ, những phim từng đạt giải cao tại các kỳ liên hoan phim quốc gia, quốc tế và cả những phim thương mại có doanh thu cao khi ra rạp.

Kênh YouTube Viện Phim Việt Nam là nền tảng có thể nhanh chóng dùng để phổ biến các phim Việt đặc sắc cho công chúng

Trung tâm cũng sẽ là nơi lưu trữ và cung cấp nguồn phim do Nhà nước đầu tư, đặt hàng sản xuất cho các trung tâm văn hóa - điện ảnh địa phương phục vụ nhiệm vụ chính trị. Về lâu dài, trung tâm sẽ hợp tác kinh doanh với các hãng phát hành phim thương mại trong và ngoài nước. Theo đề án, trung tâm sẽ cung cấp tối đa 100 giờ phim/năm, trong đó phim Việt Nam 80 giờ/năm, phim nước ngoài 20 giờ/năm. Phấn đấu có doanh thu với lượt truy cập bình quân 3 triệu lượt/năm, đạt 1,5 triệu  thuê bao có trả tiền/năm từ năm thứ tư để bù đắp chi phí vận hành của hệ thống. Để duy trì phát triển, trung tâm cần có khoảng 3.000- 4.000 phim, trong đó phim Việt mới sản xuất và phim nước ngoài là khoảng 100-120 phim. 

Đề án này ra đời phù hợp với xu thế phát triển thời đại. Với sự trợ giúp của công nghệ số hóa, các tác phẩm điện ảnh được phổ biến rộng rãi hơn. Đặc biệt là hạn chế tình trạng cất kho lãng phí của những phim làm bằng tiền nhà nước. Tất nhiên, để hiện thực hóa giấc mơ có một trung tâm chính thống Nhà nước như vậy, phải trải qua rất nhiều khó khăn. Trước mắt là chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng, nhân lực có trình độ công nghệ thông tin cao. Chưa kể lĩnh vực công nghệ thông tin luôn phát triển rất nhanh, nên hệ thống vận hành luôn phải nâng cấp phần cứng, phần mềm để đảm bảo chất lượng. Tất cả điều này đều rất tốn kém. 

Trailer phim Mùa ổi:

Hơn một năm trước, những người yêu phim Việt hết sức vui mừng khi được xem các phim Việt đặc sắc, thông qua kênh YouTube Viện Phim Việt Nam do Viện Phim Việt Nam mở. Đây cũng được xem như một kênh trực tuyến chính thống của Nhà nước, phổ biến những phim sản xuất từ ngân sách nhà nước và do Nhà nước đặt hàng. Những bộ phim kinh điển như Mùa ổi, phim cũ về chiến tranh khó tìm trên mạng như Dòng sông hoa trắng, Mặt trận không tiếng súng đều có tại kênh này. Có điều, việc cập nhật phim lên mạng chỉ được thấy trong thời điểm tháng Bảy năm ngoái, lúc Viện Phim Việt Nam ra mắt kênh. Sau đó không có thêm phim nào mới. Tính đến nay, kênh này mới đưa lên chín phim Việt. Trong khi Viện Phim Việt Nam là nơi lưu trữ phim lớn nhất hiện nay. 

Đề án Xây dựng trung tâm phát hành và phổ biến phim trực tuyến là cần thiết, nhưng là một quá trình dài hơi. Trong khi đó, xem phim trực tuyến đang là thói quen hiện tại. Nguồn phim của viện phim cũng nhiều. Thay vì chờ đợi một đề án vĩ mô, trước mắt nên tận dụng nền tảng có sẵn để đưa phim lên mạng nhiều hơn. Có như vậy mới vừa đáp ứng nhu cầu người xem, vừa tận dụng nguồn phim để công chúng trong và ngoài nước càng biết đến nhiều tác phẩm điện ảnh giá trị. 

Nguyễn Ngọc