Linh vật ngoại lai án ngữ cửa chùa: Quyết không đi vì… oai?

Ai bảo đó là ngoại lai?

Chiều ngày 27/1, nói về việc hàng chục con sư tử đá được xác định là linh vật ngoại lai vẫn đang án ngữ trong chùa, mặc cho lệnh di dời đã được Bộ VHTT&DL ra từ 18 tháng trước; ông Lê Tiến Dũng – quyền Trưởng BQL Khu di tích Yên Tử (TP. Uông Bí, Quảng Ninh) cho rằng, việc thực hiện là vô cùng khó khăn vì vấp phải những lý luận đến từ các vị sư trong chùa.

Hiện nay, theo thống kê của BQL Khu di tích Yên Tử, gần 30 con sư tử đá - được xác định là linh vật ngoại lai còn đang tồn tại trong chùa. "Thời gian đầu thực hiện theo công văn của Bộ VHTT&DL, chúng tôi có làm việc với các sư trụ trì thì các vị không nhất trí, bởi cho rằng đây không phải là những sinh vật ngoại lai.

Việc xử lý không thể diễn ra gay gắt, ép buộc được nên hiện tại, chúng tôi vẫn đang áp dụng biện pháp kiên trì vận động để đưa những con sư tử ra khỏi khu di tích" - ông Dũng nói.

Nói đến nguyên nhân mà các vị sư trụ trì không đồng ý đưa sư tử đá đi, ông Dũng liệt kê ra rất nhiều nguyên nhân, mà theo như miêu tả là "có nói cả ngày không hết". Mặc dù vậy, ông Dũng tóm lược lại nguyên nhân đầu tiên là do, chưa có nguồn tài liệu nào nói những con trong chùa là sinh vật ngoại lai du nhập từ ngoài vào, không thuần phong mỹ tục với văn hóa Việt Nam.

Sư tử đá ở Khu di tích chùa Yên Tử (TP. Uông Bí, Quảng Ninh).

Khó khăn tiếp theo đến từ việc, những con sư tử đá này là do các tín đồ, phật tử ở trong và ngoài nước tình nguyện cúng tiến khi xây dựng chùa. Vậy thì, việc di dời cũng phải thông báo và có sự chứng kiến (hoặc ủy quyền) của người cúng tiến. Bởi nếu sau này, họ quay lại sẽ thắc mắc và dễ nảy sinh những câu chuyện ngoài lề.

Điều làm ông Dũng cảm thấy băn khoăn nhất chính là việc: "Di dời sư tử đá này bằng cách nào, di dời đi đâu mới đau đầu. Dù sao bức tượng cũng được thờ tự chốn linh thiêng, theo góc tâm linh thì không thể đập bỏ. Còn lưu trữ hay bỏ hoang thì thật lãng phí vì có bức tượng, chi phí tới vài trăm triệu đồng".

Cùng chung ý kiến, ông Nguyễn Chí Thanh – Trưởng BQL Di tích Chùa Hương (huyện Mỹ Đức – TP. Hà Nội) cho rằng, bức tượng sư tử án ngữ trước cửa Đền Trình không phải là loài sư tử ngoại lai như trong công văn của Bộ VHTT&DL di dời.

"Các loại sư tử đá trong chùa Hương đã được chúng tôi di dời theo đúng chủ trương của Bộ. Chỉ duy nhất bức tượng ở trước cửa Đền Trình còn xuất hiện nhiều thông tin khác nhau. Có thông tin cho rằng, nó không hợp với văn hóa Việt, nhưng chúng tôi lại xác định đây là loài phù hợp nên giữ lại, không thể bỏ đi" - ông Thanh nói.

Ông Thanh cho rằng, sư tử đá ở trước của Đền Trình - Chùa Hương không phải là linh vật ngoại lai.

Giữ lại cho oai, gắn liền với sự tích của chùa

Giải thích cho việc, giữ lại những con sư tử đá ở nơi mình đang tu hành, Hòa thượng Thích Từ Kiên – Thư ký Thiền viện Trúc lâm Yên Tử, kiêm Trụ trì chùa Lân (nằm trong quần thể Di tích Yên Tử) cho rằng, những con sư tử đã có tại đền, chùa, miếu mạo của Việt Nam từ thời xa xưa. Có những nơi thờ tự tâm linh gắn liền với sư tử đá, người dân cũng đã quá quen với hình thượng này nên không có lý gì coi đây là những loài linh vật ngoại lai được.

Hơn nữa, những con sư tử đá đặt vào chốn thờ tự càng làm tăng vẻ tôn nghiêm, oai hùng. Đó là điều mà bất cứ ai đến Yên Tử hay các chùa khác cũng phải công nhận nên việc giữ lại là hoàn toàn đúng đắn. "Thử nghĩ ra cảnh Yên Tử loại bỏ hết sư tử đá, thay vào đó những con vật khác hoặc bỏ trống thì chắc chắn, cảnh quan của chùa sẽ như trống vắng và thiếu đi sự tôn nghiêm" - Hòa thượng Thích Từ Kiên cho biết.

Ngoài ra, cũng theo Hòa thượng Kiên, với một số chùa, hình tượng sư tử đá đã gắn liền với các sự tích mà hình thành lên ngôi chùa đó, như chính chùa Lân mà ông đang trụ trì. "Tại chùa Lân, hiện nay vẫn giữ lại 2 sư tử đá.

Sau khi có công văn của Bộ VHTT&DL, chúng tôi đã làm báo cáo gửi lên lãnh đạo Bộ để giải thích và đề nghị được giữ lại sư tử đá trong chùa. Lời đề nghị ấy đã được lãnh đạo Bộ VHTT&DL chấp nhận nên việc không di dời của chúng tôi là không sai" - Hòa thượng Thích Từ Kiên khẳng định.

Chi Nam